Hollanda Türk Gazeteciler Birliği’nin tanıtım gecesinde, dertler dinlendi ve daha sonra sazlı sözlü eğlenildi.
Başkanlığını Özcan Özbay’ın yaptığı Birlik’in, Onursal Başkanlığı’na şahsım lâyık görüldü.
(Haberin Hollandacası en altta.
Nederlandse versie van het nieuws staat onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı
Arif Emre LALE fotoğrafladı
Gazetecilik, bir toplumun hafızası ve vicdanıdır. Hele ki göçle büyüyen bir toplulukta, kaleme alınan her satır, yalnız bugünün değil yarının da kaydıdır. Hollanda’daki Türk toplumu için gazeteci, yalnızca haber aktaran kişi değildir. O, iki ülke arasında köprü kuran, hakikati ararken toplumun sesini duyuran ve kamu yararı için sorular soran kimsedir. Bu nedenle, mesleğin ortak akılla ve güçlü bir dayanışma ile sürdürülmesi yalnız gazetecilerin değil, toplumun tamamının menfaatinedir.
İşte bu anlayışla, yıllardır “olsa da bir araya gelsek” diye dillendirilen arzu sonunda gerçeğe dönüştü ve Hollanda’daki Türk gazeteciler, aynı çatı altında buluşmayı başardı. Bir araya gelmek, aynı zamanda iddiayı büyütmektir. Çünkü birliktelik, mesleğin saygınlığını korumanın ve genç kuşaklara bu mesleği sevdirmenin en güvenilir yoludur. Bugün atılan adım, yalnız bir kuruluş hikâyesi değildir. Bu, doğru bilgiye erişimin, kamusal sorumluluğun ve gazetecilik onurunun ortak zeminde yeniden tahkim edilmesidir.
50 YILLIK HİKÂYE
Tam 50 yıllık hikâyedir Hollanda’daki Türk gazetecilerin bir araya gelememesi…
50 yıl önceydi. Hürriyet gazetesi olarak benim 30 kişilik bir muhabir kadrom, rahmetli Şadi Tatlı’nın de 15 kişilik bir Tercüman kadrosu vardı. Hollanda Türk Gazeteciler Derneği’ni kurmak için ilk çalışmaları o zaman başlatmıştık. Ama ne var ki, çeşitli nedenlerle böylesi bir derneği kuramadık. Daha sonraki yıllarda birkaç deneme yapıldı ama bu da işe yaramadı. Ne var ki, Türk medyasına mesafeli duran bazı kişiler, kendi kendileriyle gelin ve güvey olup gerçekçi olmayan dernekler kurdular.
Hollanda’daki Türk gazetecilerin bir türlü bir araya gelememesi üzerine bıkmış olan dört meslektaş bir araya geldiler ve bu derneği, yani Birliği resmi olarak kurdular. Daha sonra da diğer gazeteci dostları davet ederek üyeliklerini sağladılar.
Özcan Özbay, Zeynel Abidin Kılıç, Mahmut Eröztürk ve Ömer Atıf’tı bu dört girişimci gazeteci…
TANITIM TÖRENİ
Rotterdam’ın nezih mekânlarından Dakpark’ta gerçekleşen lansman programına, Lahey Büyükelçimiz Fatma Ceren Yazgan, Rotterdam Başkonsolosumuz Sevgi Kısacık, Amsterdam Başkonsolosumuz Mahmut Burak Ersoy, İletişim Müşavirimiz İsmail Erkam Sula ve Hollanda Türk İşadamları Derneği HOTİAD Başkanı Hikmet Gürcüoğlu, Kuzey Hollanda Emniyet Genel Müdürü Hamit Karakuş ve Milletvekili Songül Mutluer onur konuğu olarak katıldılar.
Kendisi de eski bir gazeteci olan Ömer Hünkar Ilık’ın sunuculuğunu yaptığı program, HTGB yönetimi, üyeleri ve vefat eden gazetecilerin yer aldığı bir sinevizyon gösterisi ile başladı.
Daha sonra mikrofona davet edilen Hollanda Türk Gazeteciler Birliği Başkanı Özcan Özbay bir hoş geldin konuşması yaptı. Özbay konuşmasında şunları söyledi: “Değerli konuklar, saygıdeğer büyükelçim, başkonsoloslarım, müşavirlerim, kıymetli meslektaşlarım ve dostlar, Hepinizi en içten dileklerimle selamlıyorum. Bu akşam burada bir hayali, bir emeği ve aslında bir sorumluluğu gerçeğe dönüştürmenin gururunu yaşıyoruz. Bugün sizlerle paylaşmak istediğim hikâye, sadece bir kuruluşun değil, yıllardır süregelen bir eksikliğin, bir boşluğun sonunda dolmaya başlamasının hikâyesidir. 1960 yılında, Türk işçileri Hollanda’ya ilk kez çalışmak için gelmeye başladığında, kimse bu topluluğun bir gün bu kadar güçlü, kalabalık ve etkili bir diaspora olacağını öngörememişti. Fakat yıllar geçti, kuşaklar büyüdü, toplum gelişti. Ancak bir şey hep eksik kaldı.”
HTGB’nin kuruluş amacını da anlatan Özbay, “Amacımız çok açık: Hollanda’daki Türk medyasını bir çatı altında toplayarak, hem gazetecilerin haklarını korumak, hem de birliğin getirdiği gücü, dayanışmayı ve itibarı yeniden inşa etmek. Bugün geldiğimiz noktada, mesleğimiz ne yazık ki ciddi bir tehlike altında. Gazetecilik Hollanda’daki Türk toplumu içinde giderek azalan bir meslek hâline geldi. Şu anda aramızdaki en genç gazeteci 40 yaşında. Ve ne yazık ki arkamızdan gelen yeni bir nesil yok. Bu bizi gerçekten endişelendiriyor. Çünkü bizler bir gün sahneden çekildiğimizde, yerimizi alacak kimse görünmüyor. Oysa doğru, güvenilir ve tarafsız haberciliğin var olabilmesi için gazetecinin var olması gerekir. Birlikte daha güçlü olacağız. Bu yüzden bu oluşum sadece bir dernek ya da bir birlik değil, aynı zamanda geleceğe bırakılacak bir mirastır. Amacımız, gençleri gazeteciliğe özendirmek, mesleğin saygınlığını yeniden kazandırmak ve Hollanda’daki Türk toplumuna tarafsız, doğru ve güvenilir bilgi sunmaya devam etmektir. Bugün burada, hep birlikte bu yeni dönemin ilk sayfasını açıyoruz. Bundan sonra hepimiz aynı hedef için çalışacağız: Birlikte güçlü, birlikte özgür, birlikte etkili bir Türk medyası.” dedi.
BÜYÜKELÇİ FATMA CEREN YAZGAN’IN VURGULARI
Daha sonra mikrofona Lahey Büyükelçimiz Fatma Ceren Yazgan davet edildi. Büyükelçi Yazgan yapılan bu çalışmada emeği geçenleri kutlayarak şunları vurguladı: “Hollanda’daki Türk medya mensuplarının, yalnız içe dönük bir dille yetinmeyip Hollanda makamlarına, medyasına ve kamuoyuna da hitap eden yayınlar yapması gerekir. Sesimizi kendi aramızda duyurmak kadar, muhataplarımızla anlaşılır ve güven veren bir dille konuşmak da önemlidir. Bazen bizimle ilgili başlıklar atılır ve toplantılar yapılır ve ortada bizi temsil eden tek bir kişi olmaz. ‘Bizim hakkımızda konuşuluyor ve masada biz yokuz’ görüntüsü, en çok bize zarar verir. Bu tabloyu değiştirecek olan, kurumsallaşmış ve itibarlı bir medya varlığıdır. Bu nedenle bu birlik, yalnız bir meslek çatısı değil, toplumumuzun Hollanda’daki görünürlüğünün ve itibarının da teminatıdır.”
Program daha sonra HTGB’nin Onursal Başkanı İlhan Karaçay’ın konuşması ile devam etti. Karaçay, bugüne kadar bir türlü kurulamayan Gazeteciler Derneği için, “50 yıl önce ilk girişimi yapmıştık. Ne var ki bir türlü sonuç alamadık. Düşünebiliyor musunuz? Ülkede sivil toplum kuruluşu oluşturmaları için yurttaşları harekete geçiren biz gazeteciler, kendi aramızda birleşemiyorduk. İyi ki şimdi dört arkadaş bir araya geldi ve bu birliği oluşturdu.” dedi. Karaçay, çalışmalar için HTGB yönetimini tebrik ederken, katılımcılara da teşekkür etti.
Program, konuklara mikrofon uzatılarak yapılan kısa konuşmaların ardından, Kazakistan’dan çeşitli temaslar için Belçika’ya gelen ve oradan da Hollanda’ya gelerek programa katılan Kazakistan Gazeteciler Dernek Başkanı Naziya Zhoyamergen’in kısa konuşması ile devam etti. Zhoyamergen, “Hollanda’da bu oluşuma önayak olan arkadaşlarımı kutluyor, başarılar diliyorum. Belki gelecekte bizim sürekli yaptığımız Türk Dili Konuşan Gazeteciler forumumuzun biri Hollanda’da sizlerle olabilir. Zaman zaman bu yönde girişimler oldu. Güzel niyetlerle başlandı, ama hiçbir zaman kalıcı bir yapıya dönüşemedi. Bu eksikliğin ne kadar önemli olduğunu bizler, sahada çalışan gazeteciler olarak, yıllar içinde çok net hissettik.” dedi.
Sahneye daha sonra Milletvekili Songül Mutluer davet edildi. Mutluer, 28 Ekim’de yapılacak olan genel seçimler hakkında bilgilendirici bir konuşma yaptı.
Sahneye davet edilme sırası Mustafa Ayrancı’ya geldi. Ayrancı, ana dili eğitim hakkında verdikleri mücadeleyi anlattıktan sonra, “Ana dili eğitim için ebeveynler de fedakârlık yapmalıdır” dedi ve “29 Ekim’de kime oy verirseniz verin, ama oyunuzu mutlaka kullanın” diye ekledi.
Sıra, HTGB’nin, Büyükelçi Yazgan’a hediye verme merasimine gelmişti. Büyükelçimize kitaplar dolusu bir çanta hediye edildi. Sonra da şahsım sahneye davet edildim ve daha önce yazmış olduğum kitabımı imzalayarak büyükelçimize sundum.
Programa Belçika’dan katılan gazeteci Yusuf Çınal da HTGB yönetim ve üyelerine başarılar diledi.
Hollanda Diyanet Vakfı Başkanı Servet Tiryaki, Türk Bilgi ve Belge Merkezi Başkanı Mustafa Özcan, Hollanda Türk Federasyon Genel Sekreteri Erim Uğurlu, GMG Güney Hollanda Bölge Başkanı Mustafa Aktalan, Hollanda Türkiyeli İşçiler Birliği Başkanı Mustafa Ayrancı, Amsterdam Belediye Meclisi Üyesi Av. Nazmi Türkkol, Hasene Hollanda Başkanı Hüseyin Karataş, IGMG Kuzey Hollanda Millî Görüş Gençlik Başkanı Yusuf Çiçek, Tover Başkanı Durmuş Doğan, Kanal Avrupa Televizyonu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Paşa Akbaş, DTİK üyesi Tarık Saki, Milletvekili adayı Funda İleri ve sivil toplum kuruluşları da toplantıya katılanlar arasındaydılar.
Program daha sonra Hollanda’nın sevilen sanatçıları Cihan Ateş ve Erdeniz’in sevilen eserlerden oluşan dinletisi ile devam ederken, caz sanatına büyük ilgisi olduğunu bildiğimiz Büyükelçimiz Fatma Ceren Yazgan mikrofonu eline aldı ve türküye eşlik etmeye başladı. Alkışlarla dinlenen büyükelçimiz geceye renk kattı.
HTGB’NİN YÖNETİM KURULU VE AMAÇLARI
Başkan:Özcan Özbay
Başkan yardımcısı: Zeynel Abidin Kılıç
Mali İşler: Ömer Atıf
Sekreter:Mahmut: Eröztürk
VİZYON
Hollanda Türk Gazeteciler Birliği, Hollanda’da Türk toplumunun güçlü bir sesi olmayı, Türkçe yayın yapan medya kuruluşlarının gelişimini desteklemeyi ve gazetecilik mesleğini en yüksek etik standartlara taşıyarak toplumda saygınlığını artırmayı hedeflemektedir. Medya aracılığıyla toplumsal dayanışmayı güçlendirmek, özgür ve tarafsız basının teminatı olmak, medya profesyonellerinin haklarını savunmak ve yenilikçi çözümlerle sektörün sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamak vakfın temel vizyonudur.
HEDEFLER
Gazetecilerin Haklarını Koruma Hollanda’da Türkçe medya alanında çalışan gazetecilerin mesleki haklarını koruyacak, çalışma koşullarını iyileştirecek ve yasal mevzuatlara uygun bir şekilde haklarını savunacak girişimlerde bulunmak.
Medya Dayanışmasını Güçlendirme Basın emekçileri arasında dayanışmayı artıracak ağlar kurmak, ortak projeler geliştirmek ve bilgi paylaşımını teşvik ederek daha güçlü bir medya topluluğu oluşturmak.
Mesleki Standartları Yükseltme Gazetecilerin mesleki bilgi ve becerilerini artırmak amacıyla eğitim programları, seminerler, atölye çalışmaları ve konferanslar düzenleyerek sektördeki kaliteyi artırmak.
Sorunlara Çözüm Üretme Türkçe medya organlarının karşılaştığı ekonomik, yasal ve teknik sorunlara çözüm aramak, medya kuruluşlarının sürdürülebilirliğini sağlamak ve yerel yönetimlerle iş birliği yapmak.
Toplumun Sesini Güçlendirme Hollanda’daki Türk toplumunun karşılaştığı sorunları daha görünür kılmak, kamuoyunda farkındalık oluşturmak ve toplumun haklarını savunmak amacıyla etkili medya projeleri geliştirmek.
Genç Gazetecilere Destek Yeni nesil gazetecileri desteklemek, staj ve eğitim imkânları sunarak sektöre genç yeteneklerin kazandırılmasını sağlamak.
Medya Etiğini Koruma Tarafsız, doğru ve etik haberciliği teşvik ederek medya organlarının güvenilirliğini artırmak ve toplumun medyaya duyduğu güveni yeniden tesis etmek.
Uluslararası İş Birliği Avrupa’daki diğer medya kuruluşları ve vakıflarla iş birliği yaparak Türk medyasını uluslararası arenada daha görünür kılmak, ortak projeler geliştirmek ve kültürlerarası diyaloğa katkıda bulunmak.
Sonuç olarak; Hollanda Türk Gazeteciler Derneği, medya çalışanları için güvenli bir çalışma ortamı sağlamaya, gazetecilik kalitesini artırmaya ve Türk toplumunun sesi olmaya kendini adamıştır. Dernek, örgütlü bir medya yapısı kurarak güçlü, bağımsız ve kurumsal bir Türk medyası için çalışmaya karar vermiş olup, geleceğin gazetecilerini eğitmek ve Hollanda’daki Türk toplumuna hak ettiği sesi vermek için çalışmalarına devam edecektir.
*******************
NA 50 JAAR ZIJN DE TURKSE JOURNALISTEN IN NEDERLAND EINDELIJK ONDER ÉÉN DAK VERENIGD
Tijdens de introductieavond van deEenheid van Turkse Journalisten in Nederland (HTGB) werden problemen besproken en daarna werd er met muziek en zang gefeest.
Het voorzitterschap van de Eenheid wordt bekleed door Özcan Özbay, terwijl aan mijn persoon de titel van Erevoorzitter werd toegekend.
GESCHREVEN DOOR İLHAN KARAÇAY FOTO’S DOOR ARİF EMRE LALE
Journalistiek is het geheugen en het geweten van een samenleving. Vooral binnen een gemeenschap die door migratie is gevormd, is elke geschreven regel niet alleen een verslag van vandaag, maar ook een document voor morgen.
Voor de Turkse gemeenschap in Nederland is de journalist niet enkel iemand die nieuws overbrengt. Hij is een brug tussen twee landen, iemand die de stem van de gemeenschap laat horen terwijl hij de waarheid zoekt, en iemand die vragen stelt in het belang van het publiek.
Daarom is het voortzetten van dit beroep met gezond verstand en onderlinge solidariteit niet alleen in het belang van journalisten, maar van de hele gemeenschap.
Met dit besef is een langgekoesterde wens, die jarenlang werd uitgesproken met de woorden “het zou mooi zijn als we ooit samen konden komen”, eindelijk werkelijkheid geworden. De Turkse journalisten in Nederland zijn erin geslaagd om zich onder één dak te verenigen.
Samenkomen betekent ook de ambitie vergroten. Want eenheid is de betrouwbaarste manier om de waardigheid van het beroep te behouden en om de jonge generatie liefde voor dit vak bij te brengen.
De stap die vandaag is gezet, is niet slechts het verhaal van een oprichting. Het is de herbevestiging van de toegang tot juiste informatie, van publieke verantwoordelijkheid en van journalistieke eer op gemeenschappelijke grond.
EEN VERHAAL VAN 50 JAAR
Het is een verhaal van wel 50 jaar dat Turkse journalisten in Nederland elkaar niet konden verenigen…
Vijftig jaar geleden beschikte ik als vertegenwoordiger van de krant Hürriyet over een team van dertig verslaggevers, terwijl wijlen Şadi Tatlı een vijftientallig team had voor de krant Tercüman.
We hadden toen de eerste stappen gezet om een vereniging van Turkse journalisten in Nederland op te richten.
Maar om uiteenlopende redenen kwam het nooit tot stand.
In de jaren daarna zijn er nog enkele pogingen gedaan, maar ook die bleken vruchteloos.
Er waren zelfs mensen die afstand hielden van de Turkse media, maar toch op eigen houtje onrealistische verenigingen oprichtten.
Vier collega’s, die het beu waren dat Turkse journalisten in Nederland nooit konden samenwerken, besloten de handen ineen te slaan en deze Eenheid, dus de HTGB, officieel op te richten.
Vervolgens werden andere journalistenvrienden uitgenodigd om lid te worden.
Deze vier initiatiefnemers waren Özcan Özbay, Zeynel Abidin Kılıç, Mahmut Eröztürk en Ömer Atıf. de introductieplechtigheid.
De lanceringsbijeenkomst vond plaats in een van de stijlvolle locaties van Rotterdam, DAKPARK.
Onder de eregasten bevonden zich: onze ambassadeur in Den Haag Fatma Ceren Yazgan, Consul-Generaal in Rotterdam Sevgi Kısacık, Consul-Generaal in Amsterdam Mahmut Burak Ersoy, Communicatie-Attaché İsmail Erkam Sula, Voorzitter van de Vereniging van Turkse Zakenlieden in Nederland (HOTIAD) Hikmet Gürcüoğlu, Algemeen Directeur van de Politie Noord-Holland Hamit Karakuş en Parlementslid Songül Mutluer.
Het programma, gepresenteerd door voormalig journalist Ömer Hünkar Ilık, begon met een videopresentatie waarin het bestuur en de leden van HTGB werden voorgesteld, evenals overleden collega-journalisten.
Daarna nam Özcan Özbay, voorzitter van de HTGB, het woord voor zijn welkomsttoespraak.
Özbay zei: “Geachte gasten, geëerde ambassadeur, consuls-generaal, attachés, waarde collega’s en vrienden, ik heet u allen van harte welkom.
Vanavond beleven we de trots om een droom, een inspanning en eigenlijk ook een verantwoordelijkheid werkelijkheid te maken.
Het verhaal dat ik vandaag met u wil delen, is niet alleen dat van een oprichting, maar ook dat van het vullen van een leegte die jarenlang heeft bestaan.
Toen in 1960 de eerste Turkse arbeiders naar Nederland kwamen om te werken, had niemand voorzien dat deze gemeenschap ooit zo sterk, groot en invloedrijk zou worden.
De generaties groeiden, de gemeenschap ontwikkelde zich, maar één ding bleef altijd ontbreken.”
Özbay legde vervolgens het doel van de Eenheid uit: “Ons doel is duidelijk: de Turkse media in Nederland onder één dak brengen, de rechten van journalisten beschermen en de kracht, solidariteit en geloofwaardigheid van de beroepsgroep herstellen. Helaas verkeert onze beroepsgroep tegenwoordig in een moeilijke situatie.
Journalistiek binnen de Turkse gemeenschap in Nederland is een uitstervend beroep geworden. De jongste onder ons is veertig jaar oud, en er komt geen nieuwe generatie achteraan. Dat baart ons zorgen, want zodra wij ons terugtrekken, is er niemand die onze plaats kan innemen. Voor betrouwbare, objectieve berichtgeving moeten er journalisten blijven bestaan. Samen zullen wij sterker staan. Daarom is deze oprichting niet slechts een Eenheid, maar ook een nalatenschap voor de toekomst. Ons doel is jongeren aan te moedigen om journalist te worden, de waardigheid van het beroep te herstellen en de Turkse gemeenschap in Nederland te blijven voorzien van juiste en betrouwbare informatie.
Vandaag openen we samen de eerste bladzijde van een nieuw tijdperk: een krachtige, vrije en invloedrijke Turkse media.”
DE TOESPRAAK VAN AMBASSADEUR FATMA CEREN YAZGAN
Vervolgens werd Ambassadeur Fatma Ceren Yazgan uitgenodigd om te spreken.
Zij prees de initiatiefnemers van de Eenheid en benadrukte het volgende: “De Turkse media in Nederland moeten zich niet beperken tot interne communicatie, maar zich ook richten op de Nederlandse autoriteiten, media en het publiek.
Het is belangrijk dat onze stem niet alleen binnen de gemeenschap wordt gehoord, maar ook daarbuiten, in een begrijpelijke en betrouwbare taal.
Soms worden er discussies over ons gevoerd, zonder dat er één vertegenwoordiger van ons aan tafel zit. Het beeld van ‘er wordt over ons gesproken terwijl wij niet aan tafel zitten’ schaadt vooral onszelf.
Wat dat beeld kan veranderen, is een georganiseerde en geloofwaardige media-aanwezigheid.
Daarom is deze Eenheid niet alleen een beroepsplatform, maar ook een garantie voor de zichtbaarheid en de reputatie van onze gemeenschap in Nederland.”
DE TOESPRAAK VAN EREVOORZITTER İLHAN KARAÇAY
Daarna kreeg ikzelf, als erevoorzitter, het woord.
Ik herinnerde eraan dat we vijftig jaar geleden de eerste poging deden om een vereniging van journalisten op te richten: “We hadden toen de eerste stap gezet, maar het is nooit gelukt.
Kunt u zich voorstellen? Wij, de journalisten die anderen aansporen om maatschappelijke organisaties op te richten, konden zelf niet samenwerken.
Gelukkig hebben vier collega’s nu de handen ineengeslagen en deze Eenheid tot stand gebracht.”
Ik feliciteerde het bestuur van HTGB en bedankte alle aanwezigen.
ANDERE SPREKERS EN GASTEN
Na de korte toespraken van enkele genodigden nam Nazıya Zhoyamergen, voorzitter van de Vereniging van Journalisten van Kazachstan, het woord.
Zij zei: “Ik feliciteer mijn vrienden die dit initiatief in Nederland hebben genomen.
Misschien kunnen we in de toekomst een van onze forums van Turkssprekende journalisten hier bij jullie organiseren.
Er zijn in het verleden pogingen gedaan, maar het is nooit een duurzaam platform geworden.
Wij, als journalisten in het veld, weten uit ervaring hoe belangrijk deze samenwerking is.”
Daarna sprak parlementslid SONGÜL MUTLUER, die informatie gaf over de algemene verkiezingen van 28 oktober.
Vervolgens werd Mustafa Ayrancı uitgenodigd, die sprak over de strijd voor onderwijs in de moedertaal en opriep: “Ouders moeten offers brengen voor moedertaalonderwijs.
En bij de verkiezingen van 29 oktober: op wie u ook stemt, gebruik uw stem!”
Tijdens de ceremonie werd ambassadeur Yazgan een tas vol boeken aangeboden.
Daarna werd ik zelf op het podium uitgenodigd om mijn boek, met persoonlijke opdracht, aan haar te overhandigen.
De uit België gekomen journalist YUSUF ÇINAL wenste het bestuur en de leden van HTGB veel succes.
Onder de aanwezigen bevonden zich ook: Servet Tiryaki, Voorzitter van de Islamitische Stichting Nederland (HDV); Mustafa Özcan, Turks Informatie-en Documentatiecentrum; Erim Uğurlu, Algemene Secretaris van Nederlands-Turks Federatie Mustafa Aktalan, regionaal voorzitter van GMG Zuid-Holland; Nazmı Türkkol, raadslid van de gemeente Amsterdam; Hüseyin Karataş, voorzitter van Hasene Nederland; Yusuf Çiçek, voorzitter van Milli Görüş Jeugd Noord-Holland; Durmuş Doğan, voorzitter van TOVER; Ali Paşa Akbaş, bestuursvoorzitter van Kanal Avrupa TV; Tarık Saki, lid van DTIK; Funda İleri, kandidaat-parlementslid,
Ook aanwezig waren vertegenwoordigers van diverse maatschappelijke organisaties.
De avond werd voortgezet met optredens van de populaire Nederlandse artiesten Cihan Ateş en Erdeniz, waarna ambassadeur Fatma Ceren Yazgan, die bekendstaat om haar liefde voor jazzmuziek, spontaan de microfoon pakte en meezong met een Turkse volkslied.
Onder luid applaus bracht zij extra kleur aan de avond.
BESTUUR VAN DE HTGB EN DOELSTELLINGEN
VOORZITTER: ÖZCAN ÖZBAY VICEVOORZITTER: ZEYNEL ABİDİN KILIÇ FINANCIËLE ZAKEN: ÖMER ATIF SECRETARIS: MAHMUT ERÖZTÜRK
VISIE
De Eenheid van Turkse Journalisten in Nederland (HTGB) streeft ernaar een krachtige stem te zijn voor de Turkse gemeenschap in Nederland.
De Eenheid wil de ontwikkeling van Turkstalige mediakanalen bevorderen en het journalistieke beroep naar de hoogste ethische standaarden tillen, zodat het respect in de samenleving herwint.
Door middel van de media wil de HTGB de maatschappelijke solidariteit versterken, garant staan voor een vrije en onafhankelijke pers, de rechten van mediaprofessionals verdedigen en met innovatieve oplossingen bijdragen aan een duurzame groei van de sector.
Dit vormt de kern van haar visie.
DOELSTELLINGEN
BESCHERMING VAN DE RECHTEN VAN JOURNALISTEN
De Eenheid zal initiatieven nemen om de beroepsrechten van journalisten die werkzaam zijn binnen de Turkstalige media in Nederland te beschermen, hun arbeidsomstandigheden te verbeteren en hun belangen te verdedigen in overeenstemming met de geldende wetgeving.
VERSTERKING VAN MEDIA-SOLIDARITEIT
Door netwerken op te bouwen die de samenwerking tussen mediaprofessionals bevorderen, gezamenlijke projecten te ontwikkelen en kennisuitwisseling te stimuleren, wil de HTGB een sterkere mediagemeenschap creëren.
VERHOGING VAN PROFESSIONELE STANDAARDEN
Om de kennis en vaardigheden van journalisten te verbeteren, organiseert de Eenheid trainingsprogramma’s, seminars, workshops en conferenties die de kwaliteit in de sector verhogen.
OPLOSSINGEN VOOR PROBLEMEN
De HTGB zoekt naar oplossingen voor economische, juridische en technische problemen waarmee Turkstalige mediaorganisaties te maken hebben, bevordert samenwerking met lokale overheden en streeft naar de duurzaamheid van mediabedrijven.
VERSTERKING VAN DE STEM VAN DE GEMEENSCHAP
Door de problemen waarmee de Turkse gemeenschap in Nederland wordt geconfronteerd beter zichtbaar te maken, wil de Eenheid het publieke bewustzijn vergroten en effectieve mediaprojecten ontwikkelen die de rechten van de gemeenschap verdedigen.
ONDERSTEUNING VAN JONGE JOURNALISTEN
De Eenheid wil jonge journalisten ondersteunen, stage- en opleidingsmogelijkheden bieden en jonge talenten aanmoedigen om de sector te versterken.
BEHOUD VAN MEDIA-ETHIEK
Door objectieve, betrouwbare en ethische journalistiek te stimuleren, wil de HTGB het vertrouwen van het publiek in de media herstellen en de geloofwaardigheid van Turkstalige media vergroten.
INTERNATIONALE SAMENWERKING
Door samen te werken met andere mediainstellingen en stichtingen in Europa wil de Eenheid de zichtbaarheid van de Turkse media op internationaal niveau vergroten, gezamenlijke projecten ontwikkelen en bijdragen aan interculturele dialoog.
CONCLUSIE
Samenvattend heeft de Eenheid van Turkse Journalisten in Nederland (HTGB) zich ten doel gesteld een veilige werkomgeving te creëren voor mediaprofessionals, de kwaliteit van de journalistiek te verhogen en de stem van de Turkse gemeenschap in Nederland te zijn.
De Eenheid heeft besloten te werken aan een georganiseerde mediastructuur — sterk, onafhankelijk en institutioneel — en blijft zich inzetten voor de opleiding van toekomstige journalisten en het bieden van de waardige stem die de Turkse gemeenschap in Nederland verdient.
Belçika ve Almanya havalimanlarına ağırlık veren Corendon, bir belediyeye yaptığı 750 bin euroluk yardımla da dikkat çekmişti.
Firmanın kurucu ortaklarından Atilay Uslu: “Hollandalı yolcular, daha düşük maliyetler nedeniyle sınır ötesindeki havalimanlarını zaten keşfetmiş durumda.”
(Haberin Hollandacası en altta – Nederlandse versie van het nieuws staat onderaan)
İlhan KARAÇAY’ın haberi
Hollanda’nın dev turizm ve havayolu grubu Corendon, gelecek yıldan itibaren Hollanda yerine Belçika ve Almanya’daki havalimanlarından daha fazla uçuş gerçekleştirecek. Özellikle Düsseldorf ve Köln havalimanlarındaki kapasitesini iki katına çıkaran şirket, Hollandalı tatilcileri sınır ötesine taşımaya hazırlanıyor.
Corendon, yıllardır süregelen yüksek vergiler ve uçuş ücretleriyle tatilcileri cezalandıran Hollanda sistemine karşı radikal bir adım attı.
Şirketin kurucusu Atilay Uslu, “Müşteri artık sınırın ötesinde daha ucuz tatil bulabiliyor. Biz de onların peşinden gidiyoruz.” diyor.
Ancak bu yalnızca bir genişleme hamlesi değil; aynı zamanda KLM ve Schiphol’e karşı açık bir meydan okuma.
MÜŞTERİYİ TAKİP EDİYORUZ
Atilay Uslu, bu kararı “müşteriyi takip etmek” olarak açıklıyor: “Hollandalı yolcular, daha düşük maliyetler nedeniyle sınır ötesindeki havalimanlarını zaten keşfetmiş durumda. Bu fırsattan sadece Alman rakiplerin yararlanması yazık olurdu. Biz de Hollanda’da istihdamı korumak ve artırmak için komşu ülkelere yatırım yapıyoruz. 2,5 milyon Hollandalı, 3 milyar euroyu Alman ve Belçika şirketlerine ödüyor. Bunun yanlış olduğunu düşünüyoruz.”
Uslu’nun hedefi, önümüzdeki yıl Hollandalı yolcuların dörtte birinin Corendon’la sınır ötesinden uçması. Bu da yaklaşık 375 bin kişi anlamına geliyor.
Brüksel ve Düsseldorf zaten uzun süredir Hollandalı turistleri çekmek için özel kampanyalar yürütüyor. Düsseldorf, geçtiğimiz Mayıs tatilinde Hollandalılara özel bir tanıtım kampanyası bile başlatmıştı.
KLM’E TOKAT: 1000 EURO’YA KARŞI 600 EURO
Corendon’un kurucusu Atilay Uslu, son yıllarda resmî olarak Curaçao’da ikamet ediyor. Şirketin adada dört oteli bulunuyor, beşincisi ise yolda. Bu otellerin büyük bölümü Hollandalı ve Amerikalı turistler tarafından tercih ediliyor.
Corendon’un KLM’le yaşadığı Curaçao krizi sektörde hâlâ konuşuluyor.
Yıllarca Curaçao uçuşları için KLM’den koltuk satın alan Corendon, KLM’in fiyatları 1000 Euro’ya çıkarması üzerine isyan etti. Uslu, İspanya’dan dev bir Airbus A350 kiralayarak aynı rotada uçuşları kendi markasıyla başlattı.
Sonuç: Aynı uçuş Corendon’da 600 Euro’ya satıldı.
Bu hamle Hollanda medyasında “Küçük dev Corendon, KLM’e büyük tokat attı” başlığıyla yer aldı. Şimdi Uslu, benzer bir hamleyi Schiphol Havalimanı’na karşı yapıyor.
SCHIPHOL’E ALTERNATİF: DÜSSELDORF VE KÖLN
Uslu’nun stratejisi net: Hollanda’daki yüksek havalimanı ücretleri yüzünden artık Brüksel, Düsseldorf ve Köln merkezli uçuşlara ağırlık veriyor.
Corendon’un gelecek yıl için planladığı 1,2 milyon koltuk bu iki Alman havalimanından kalkacak. Amsterdam Schiphol’den kalkacak uçuş sayısı ise 575 binle sınırlı kalacak.
Atilay Uslu, “Amsterdam’da bir yolcunun maliyeti 100 Euro, Düsseldorf’ta ise 53 Euro. Aradaki farkı artık müşteriye yansıtamıyoruz. Hollanda bu hızla devam ederse kendini pazardan dışlayacak.” diyor.
Corendon’un bu kararıyla Schiphol yönetiminin zaten düşen direkt yolcu trafiği daha da gerileyecek.
“TURUNCU KAFE” İLE YENİ HAVALİMANLARDA HOLLANDA RUHU
Düsseldorf ve Köln yönetimi, Corendon’un bu hamlesini desteklemek için şirkete özel teşvikler sundu. Havalimanı, ciddi indirimler ve pazarlama katkıları sağlıyor. Bu desteklerin değeri milyonlarca euroyu buluyor. Ayrıca Corendon’a “Turuncu Kafe” açma izni verildi.
Bu kafede Hollandalı tatilciler, uçuş öncesi elmalı ‘elmalı turta’ ve ‘etli kroket topları’ eşliğinde “evinde gibi” hissedecek.
Havalimanı yönetimi Corendon’a park yeri de tahsis etti, bu sayede tatilciler ücretsiz park hizmetinden yararlanabiliyor.
Bu yıl Brüksel’den uçan Hollandalı yolcu sayısının 1 milyona ulaşması bekleniyor. Bu oran, 2019’a göre yüzde 20 artış anlamına geliyor. “Düsseldorf ve Köln, 2026’ya kadar 1,5 milyon Hollandalı yolcu hedefliyor. Bu da 2019’un iki katı olacak.” diyor Uslu.
Corendon, Almanya’daki operasyonlarını büyütürken Köln ve Düsseldorf’taki uçak sayısını ikiden dörde çıkarıyor. Brüksel’de ise 300 bin koltuk planlanıyor.
Böylece gelecek yıl Corendon yolcularının yüzde 70’i sınır ötesinden uçacak. Bu oran bu yıl yalnızca yüzde 25’ti.
Uslu, “Düsseldorf, Curaçao hattını oraya taşımamızı istedi ama şimdilik Schiphol’den devam ediyoruz. Zaten Hollandalı yolcular daha ucuz bilet için birkaç saatlik araba yolculuğuna razı.” diyor.
YENİ MACERA: OTEL YATIRIMLARI ALMANYA’YA KAYIYOR
Village Hotel Schiphol City Hotel Amsterdam Mangrove Beach Coraçao College Hotel
Corendon yalnızca havayolu değil, otelcilik sektöründe de büyümeye devam ediyor.
Hollanda’da beş oteli bulunan şirket, bu yıl Hollanda pazarında yüzde 17 geriledi.
Gelecek yıl ise otelcilikteki KDV oranı yüzde 9’dan yüzde 21’e çıkacak.
Böyle bir vergi artışı Hollanda’nın rekabet gücünü zayıflatıyor. Almanya’da KDV oranı yüzde 7, yani Hollanda’ya göre yüzde 14 daha düşük. Belçika’da ise KDV yüzde 6, yani Hollanda’dan yüzde 15 düşük. Bu da Hollandalı otelciler için haksız rekabet anlamına geliyor.
Uslu, “Bu bana 2 milyon Euro ek maliyet getirecek. Hollanda’yı terk etmiyoruz ama yatırımlarımızı artık sınırın ötesine yapıyoruz. Almanya’da 517 odalı bir otel satın almak üzereyiz. Böyle bir vergi artışından sonra Almanya ve Belçika yatırımlarımız daha cazip hale geliyor.” diyor.
UÇUŞ VERGİLERİ BELİRLEYİCİ OLDU
Corendon’un Almanya ve Belçika’da büyümesinin en önemli nedenlerinden biri, Hollanda’daki yüksek havalimanı ücretleri ve uçuş vergileri.
Uslu, bir yolcunun uçuş maliyet farkını şöyle özetliyor: “Amsterdam Havalimanı: 100 Euro, Rotterdam: 73 Euro, Maastricht: 61 Euro, Düsseldorf / Köln: 53 Euro, Brüksel: 46 Euro. Corendon geçtiğimiz hafta Maastricht’ten son uçuşunu yaptı ve Rotterdam Havalimanı’ndan da çekilme kararı aldı.”
Sonuç ortada: Brüksel, Düsseldorf ve Köln her geçen yıl daha fazla Hollandalı turist çekiyor. Bu gidişle Hollanda, “uçuş vergileriyle kendi kanatlarını kesen ülke” olarak anılacak.
HOLLANDA’NIN KAYBI, KOMŞULARIN KAZANCI
Corendon’un sınır ötesi hamlesi yalnızca bir ticari karar değil; Hollanda turizm politikasına verilmiş açık bir mesaj.
Hükümetin yüksek vergileri ve Schiphol’ün artan maliyetleri Hollandalı tatilcileri komşu ülkelerin havalimanlarına yönlendiriyor.
Atilay Uslu bu konuda şunları söylüyor: “Şu anda yıllık 3 milyar euroluk bir kayıp var. Yeni vergiler nedeniyle 2027’den sonra bu sayının daha da artmasını bekliyoruz. Corendon olarak biz hazırlığımızı önceden yaptığımız için milyonlarca Hollandalıyı taşımaya hazırız.
Tabii ki bu, Hollanda devleti için büyük bir kayıp. Biz hazırlığımızı yapmasaydık bu yolcular Alman ya da Belçikalı şirketlere gidecekti.
Böylece aslında Hollanda devletine yardımcı oluyoruz. Çünkü bu yolcular tatillerini bizden aldığı sürece biz de vergilerimizi Hollanda’ya ödüyoruz. Bu da devletin zararının bir bölümünü telafi ediyor. (BTW, Vennootschapbelasting, Loonbelasting, Werkgeversbelasting – KDV, Kurumlar Vergisi, Maaş Vergisi, İşveren Katkı Payı).”
Corendon’un kurucuları Yıldıray Karaer ve Atilay Uslu (sağ fotoğrafta), Havayolları’nın Amsterdam Müdürü Berk Güden (ortada) ile birlikte firmayı büyüttüler.
Eğitim ve Kültürden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevinden ayrılarak Corendon’un CEO’luğunu üstlenen Günay Uslu’nun da katkısıyla şirket, bugün Hollanda gündeminde en çok yer alan ve zirveye çıkan firmalardan biri haline geldi.
YARIN: HOLLANDA TÜRK GAZETECİLER BİRLİĞİ’NİN MUHTEŞEM TANITIMI
******************
CORENDON SCHUDT NEDERLAND OP: EERDER EEN KLAP VOOR KLM, NU EEN DREUN VOOR LUCHTHAVEN SCHIPHOL
Corendon, dat steeds meer inzet op luchthavens in België en Duitsland, trok eerder al de aandacht met een gemeentelijke donatie van 750.000 euro.
Een van de oprichters, Atilay Uslu, zegt: “Nederlandse reizigers hebben de grensluchthavens al ontdekt vanwege de lagere kosten.”
Verslag van İlhan KARAÇAY
De grote Nederlandse toerisme- en luchtvaartgroep Corendon zal vanaf volgend jaar meer vluchten uitvoeren vanaf Belgische en Duitse luchthavens dan vanuit Nederland.
Vooral in Düsseldorf en Keulen heeft het bedrijf zijn capaciteit verdubbeld en bereidt het zich voor om Nederlandse vakantiegangers over de grens te vervoeren.
Corendon zet daarmee een radicale stap tegen het Nederlandse systeem, dat vakantiegangers al jarenlang straft met hoge belastingen en luchthavengelden.
Oprichter Atilay Uslu zegt: “De klant vindt nu goedkopere vakanties over de grens, en wij volgen de klant.” Maar dit is niet alleen een uitbreidingsstap – het is ook een openlijke uitdaging aan KLM en Schiphol.
WIJ VOLGEN DE KLANT
Uslu noemt deze beslissing “de klant volgen”:
“Nederlandse reizigers hebben de grensluchthavens al ontdekt vanwege lagere kosten. Het zou zonde zijn als alleen Duitse concurrenten hiervan profiteren.
Wij investeren in de buurlanden om de werkgelegenheid in Nederland te behouden en te vergroten. 2,5 miljoen Nederlanders besteden jaarlijks 3 miljard euro aan Duitse en Belgische bedrijven. Dat is verkeerd.”
Uslu’s doel is dat volgend jaar een kwart van de Nederlandse passagiers met Corendon vanaf grensluchthavens vliegt – ongeveer 375.000 mensen.
Brussel en Düsseldorf voeren al jaren speciale campagnes om Nederlandse toeristen te trekken. Düsseldorf startte zelfs een promotiecampagne speciaal voor Nederlanders tijdens de meivakantie.
EEN KLAP VOOR KLM: 1000 EURO TEGEN 600 EUR
Corendon-oprichter Atilay Uslu woont officieel op Curaçao. Het bedrijf bezit vier hotels op het eiland, en een vijfde is in aanbouw. De meeste gasten komen uit Nederland en de Verenigde Staten.
De Curaçao-crisis tussen Corendon en KLM wordt nog steeds in de sector besproken.
Jarenlang kocht Corendon stoelen bij KLM voor vluchten naar Curaçao, maar toen KLM de prijzen verhoogde naar 1000 euro, kwam Corendon in opstand.
Uslu huurde een enorme Airbus A350 uit Spanje en startte dezelfde route onder het eigen merk. Het resultaat: dezelfde vlucht kostte bij Corendon slechts 600 euro.
De Nederlandse media kopten: “De kleine reus Corendon geeft KLM een harde klap.” Nu richt Uslu zijn pijlen op luchthaven Schiphol.
ALTERNATIEF VOOR SCHIPHOL: DÜSSELDORF EN KEULEN
Uslu’s strategie is duidelijk: vanwege de hoge Nederlandse luchthavengelden legt Corendon de nadruk op vluchten vanuit Brussel, Düsseldorf en Keulen.
Voor volgend jaar plant het bedrijf 1,2 miljoen stoelen vanaf de twee Duitse luchthavens.
Het aantal vluchten vanuit Amsterdam-Schiphol blijft beperkt tot 575.000.
Volgens Uslu: “Een passagier kost in Amsterdam 100 euro, in Düsseldorf slechts 53 euro. Dat verschil kunnen we niet langer aan de klant doorberekenen. Als Nederland zo doorgaat, sluit het zichzelf uit de markt.”
De beslissing van Corendon zal het aantal directe passagiers via Schiphol nog verder doen dalen.
‘ORANJE CAFÉ’ BRENGT NEDERLANDSE SFEER NAAR NIEUWE LUCHTHAVENS
De luchthavens van Düsseldorf en Keulen steunen Corendon’s stap met speciale stimuleringsmaatregelen. Ze bieden forse kortingen en marketingbijdragen ter waarde van miljoenen euro’s.
Corendon kreeg bovendien toestemming om een “Oranje Café” te openen, waar Nederlandse reizigers vóór vertrek ‘appeltaart’ en ‘bitterballen’ kunnen eten en zich “thuis” voelen.
Ook kreeg Corendon een eigen parkeerzone, waardoor vakantiegangers gratis kunnen parkeren.
Het aantal Nederlandse passagiers dat dit jaar vanaf Brussel vliegt, zal naar verwachting 1 miljoen bereiken – een stijging van 20 procent ten opzichte van 2019. “Düsseldorf en Keulen mikken op 1,5 miljoen Nederlandse reizigers tegen 2026 – twee keer zoveel als in 2019,” aldus Uslu.
Corendon breidt zijn activiteiten in Duitsland verder uit door het aantal vliegtuigen in Keulen en Düsseldorf te verdubbelen van twee naar vier.
In Brussel zijn 300.000 stoelen gepland.
Volgend jaar zal 70 procent van de Corendon-passagiers over de grens vertrekken, terwijl dat dit jaar nog slechts 25 procent was.
Uslu voegt eraan toe: “Düsseldorf wilde dat we de Curaçao-route daarheen verplaatsen, maar voorlopig blijven we vanaf Schiphol vliegen. Nederlandse reizigers zijn bereid een paar uur te rijden voor een goedkoper ticket.”
NIEUWE AVONTUREN: HOTELINVESTERINGEN VERSCHUIVEN NAAR DUITSLAND
Village Hotel Schiphol City Hotel Amsterdam Mangrove Beach Coraçao College Hotel
Corendon groeit niet alleen in de luchtvaart, maar ook in de hotelsector.
Het bedrijf bezit vijf hotels in Nederland, maar zag de omzet dit jaar met 17 procent dalen.
Volgend jaar stijgt het btw-tarief in de hotelsector van 9 naar 21 procent – een forse verhoging die de concurrentiepositie van Nederland verzwakt.
In Duitsland is de btw slechts 7 procent (14 procentpunt lager dan in Nederland) en in België 6 procent (15 procentpunt lager). Dat zorgt voor oneerlijke concurrentie voor Nederlandse hoteliers.
Uslu: “Dat betekent voor ons 2 miljoen euro extra kosten. We verlaten Nederland niet, maar we investeren voortaan over de grens. We staan op het punt een hotel met 517 kamers in Duitsland te kopen. Na zo’n belastingverhoging zijn Duitsland en België veel aantrekkelijker voor investeringen.”
VLUCHTBELASTINGEN ZIJN DOORSLAAND
Een van de belangrijkste redenen voor Corendon’s groei in Duitsland en België zijn de hoge luchthavengelden en belastingen in Nederland.
Uslu vat het kostenverschil per passagier samen: “Amsterdam: 100 euro, Rotterdam: 73, Maastricht: 61, Düsseldorf/Keulen: 53, Brussel: 46.
Vorige week voerden we onze laatste vlucht uit vanaf Maastricht, en ook Rotterdam wordt verlaten.”
Het resultaat is duidelijk: Brussel, Düsseldorf en Keulen trekken elk jaar meer Nederlandse toeristen.
Als dit zo doorgaat, zal Nederland bekendstaan als het land dat “zijn eigen vleugels afknipt met vliegtaksen.”
NEDERLANDS VERLIES, WINST VOOR DE BUREN
Corendon’s grensstrategie is niet alleen een zakelijke beslissing, maar ook een duidelijke boodschap aan het Nederlandse toerismebeleid.
De hoge belastingen van de overheid en de stijgende kosten op Schiphol sturen Nederlandse vakantiegangers naar buurlanden.
Uslu zegt hierover: “Er is momenteel een jaarlijks verlies van 3 miljard euro.
Door de nieuwe belastingen verwachten we dat dit bedrag na 2027 nog verder stijgt.
Wij zijn voorbereid om miljoenen Nederlanders te vervoeren.
Dat is uiteraard een groot verlies voor de Nederlandse staat.
Als wij deze stap niet hadden gezet, zouden die passagiers bij Duitse of Belgische maatschappijen boeken.
Op die manier helpen we juist de Nederlandse staat: zolang reizigers bij ons boeken, betalen wij ook hier belasting – btw, vennootschapsbelasting, loonbelasting, werkgeversbijdragen – en zo beperken we een deel van het verlies.”
De oprichters Yıldıray Karaer en Atilay Uslu (rechts op de foto) hebben samen met Berk Güden, de Amsterdam-directeur van Corendon Airlines (midden op de foto), het bedrijf laten groeien.
Met de komst van Günay Uslu, die zijn functie als Staatssecretaris van Onderwijs en Cultuur neerlegde om CEO van Corendon te worden, is het bedrijf uitgegroeid tot een van de meest besproken en succesvolle ondernemingen van Nederland.
MORGEN: DE PRACHTIGE PRESENTATIE VAN DE VERENIGING VAN NEDERLANDSE TURKSE JOURNALISTEN
Siyasetçidir, sporcudur, sanatçıdır, iş insanıdır. Yazmakla okuyucuyu bıktırırsınız. Ama bunun karşılığını alamazsınız.
Gazetecilik, yalnızca haber yazmak değil; vefa, emek, sadakat ve vicdan mesleğidir.
Bu yorumu, bu akşam tanıtımı yapılacak ve Onursal Başkan olarak ilan edileceğim Hollanda Türk Gazeteciler Birliği’ne ithaf ediyorum.
(Haberin Hollandacası en altta.
Nederlandse versie van het bericht staan onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
Gazetecilik, kimi zaman toplumun hafızası, kimi zaman vicdanı olur. Biz gazeteciler, bir insanın başarısını gördüğümüzde, onu toplumla paylaşmaktan mutluluk duyarız. Hele ki o kişi, azminin ve emeğinin sonucunda bir yerlere gelmişse, onun hikâyesini yazmak bizim için bir görev değil, bir gurur meselesidir.
Ne var ki, bu mesleğin en acı tarafı da tam burada başlar.
Gazetecilik, çoğu zaman dışarıdan göründüğü kadar kolay bir meslek değildir. Bir gazeteci, yıllarını habere, insana ve güvene adar. Birini tanıtmak için zamanını, bilgisini ve emeğini ortaya koyar. O kişinin hikâyesiyle ilgilenir, araştırır, anlatır. Kimi zaman bir kelimeyi defalarca değiştirir, kimi zaman bir fotoğraf için kilometrelerce yol yapar. Ama sonunda ortaya çıkan şey, sadece bir haber değil, bir insana verilen değerdir.
Ben, bugüne kadar yüzlerce kişiyi tanıttım. Akademisyenleri, sanatçıları, siyasetçileri, sporcuları, iş insanlarını… Bazıları daha yolun başındayken yanlarında oldum, başarılarını ilk ben yazdım. Kimini o ilk haberle kamuoyuna tanıttım, kimini yıllarca takip ettim. Kimi zaman ‘bu adam veya bu kadın ileride çok konuşulacak’ dedim ve öyle de oldu. Ama ne yazık ki, o ‘çok konuşulanlar’ arasında, sonradan bizi unutanlar da oldu.
Evet, gazeteciliğin en büyük talihsizliği budur: Birini alkışlarla uğurlarsınız, o kişi sahneye çıktığında arkasına bile bakmaz.
Önceleri çok saygılı davrananlar sonradan sanki sizi hiç tanımamış gibi davranırlar. Küçük bir işletmeden büyük bir markaya dönüşenler, o yola çıkarken yanlarında kimlerin olduğunu unuturlar. Kimi sanatçılar, ilk konserini duyuran haberi ben yazmışım, ama sonrasında selamı kesmişler. Bir siyasetçi vardır, seçim öncesi her gün arar, röportaj ister, destek bekler. Seçimi kazandıktan sonra ortadan kaybolur. Bir akademisyen, bir ödül töreninde adını duyurduğumda bana teşekkür etmişti; yıllar sonra kürsüde ‘basın bazen gereksiz büyütüyor’ diyebildi.
Yani, gazetecinin kaderidir bu. Yazarsın, anlatırsın, tanıtırsın; ama sonunda ‘görevini yaptı’ denir. Oysa gazeteci, birine borçlu olduğu için değil, hak edenin görülmesi için yazar. Ben de öyle yaptım.
Bir iş insanı vardı. Henüz kimse tanımazken, onun girişimciliğini ben fark ettim. O dönem attığım bir manşet, bir anda onu kamuoyuna taşıdı. Sonra o kişi, iş dünyasında yükseldi, sivil toplum kuruluşlarında önemli görevler üstlendi, ülke çapında bilinen bir isim oldu. Ben ise, yıllarca onu yazmaya, başarılarını duyurmaya devam ettim. Ama gün geldi, aramızda bir soğukluk oluştu. Sebebi basit: İlgisizlik. Bir selam eksikliği, bir vefa eksikliği…
Bir gazeteci olarak ben, kimseye mecbur değilim. Ama yaptığım haberin, karşı tarafta bir saygı, bir takdir uyandırmasını beklerim. O da insanlık gereğidir. Çünkü ben, kimsenin reklamcısı değilim. Benim kalemim, parayla değil, inançla hareket eder.
Ben, birini tanıtmak için saatlerimi, günlerimi harcarım. Bir cümleye anlam yüklemek için defalarca düşünürüm. Yazdıklarım binlerce kişiye ulaşır, o kişinin tanınırlığını artırır. Ama bazen o kişi, ‘beni yazmayı bıraktın’ diye sitem eder. Oysa ben, yazmamayı bir cezalandırma yöntemi olarak değil, bir kırgınlık göstergesi olarak görürüm. Bir gazeteci kırıldığında yazmaz. Kızdığında değil, üzüldüğünde susar.
Gazeteciliğin talihsizliği işte budur: Birilerini parlatırsınız, sonra o ışık gözünüzü kamaştırır. Birini anlatırsınız, sonra o kişi kendi masalına sizi dâhil etmez. Ama biz gazeteciler, yılmayız. Her şeye rağmen doğruyu, hak edeni yazmaya devam ederiz.
Benim için gazetecilik, bir geçim kapısı değil, bir yaşam biçimidir. Ben, doğruluk uğruna kalem oynatırım. Yanlış gördüğümü yazarım, doğruyu da överim. Ama hiçbir zaman birini övmeye mecbur hissetmem. Ne kadar meşhur olursa olsun, birinin laubaliliğine boyun eğmem.
Ben gazeteciyim. Ve gazetecinin itibarı, hiçbir makamdan, hiçbir servetten küçük değildir. Vefasızlıklar gelir geçer, ama gazetecinin onuru kalır. Benim de tek sermayem budur: Onur, emek ve kalem.
Ve son sözüm şu olsun: Bir gazeteciyi kaybetmek kolaydır, ama onun gönlündeki yerini geri almak imkânsızdır. Çünkü biz gazeteciler, kırıldığımızda sessizleşiriz. Ama o sessizlik, bir ömür boyu hatırlanır.
HOLLANDA’DA BU GÜNE KADAR MEŞAKKAT İLE GAZETECİLİK YAPMIŞ, FEDAKÂR TÜRK GAZETECİLERİNİN FOTOĞRAFLARI (ÖLENLERİ RAHMETLE ANIYORUZ…)
BU YORUMU NEDEN BUGÜN YAZDIM
Hollanda’da yıllardır gazetecilik yapmaya çalışan bir grup değerli meslektaşım, nihayet uzun süredir konuşulan bir girişimi hayata geçirdiler. Yıllar sonra ilk kez bir Gazeteciler Derneği kuruldu. Bu akşam da, o derneğin tanıtım toplantısı yapılacak.
Sağ olsun dostlarım, o toplantıda beni, derneğin Başkanı, Yönetim Kurulu ve üyelerinin huzurunda ‘Onursal Başkan’ olarak ilân edecekler. Bu benim için sadece bir unvan değil, bir ömür boyu verdiğim emeğin, inancın ve meslek aşkının bir karşılığıdır.
İşte bu nedenle yukarıdaki yazıyı bugün kaleme aldım. Yıllarımı verdiğim bu mesleğin hem onurunu hem de talihsizliğini anlatmak istedim. Çünkü gazetecilik, yalnızca haber yazmak değil; vefa, emek, sadakat ve vicdan mesleğidir. Ve ben, bu akşam meslektaşlarımın arasında, o duyguyu bir kez daha yaşamaktan büyük gurur duyacağım.
Bu nedenle yukarıdaki yorumu, bu akşam tanıtımı yapılacak olan Hollanda Türk Gazeteciler Birliği’ne ithaf ediyorum.
*******************************
DE ONGELUKKIGE EN ONTROUWE KANT VAN DE JOURNALISTIEK
Hij is politicus, sporter, artiest of zakenman. Je schrijft over hen tot vervelens toe, maar je krijgt er zelden iets voor terug.
Journalistiek is niet alleen het schrijven van nieuws, maar een beroep van trouw, inzet, loyaliteit en geweten.
Ik draag deze woorden op aan de ‘Eenheid van Turkse Journalisten in Nederland’, die vanavond wordt gepresenteerd en waarbij ik tot Erevoorzitter zal worden uitgeroepen.
GESCHREVEN DOOR İLHAN KARAÇAY
Journalistiek is soms het geheugen van de samenleving, en soms haar geweten. Wij journalisten voelen vreugde wanneer we het succes van een persoon zien en dit met de samenleving kunnen delen. Vooral wanneer die persoon door doorzettingsvermogen en hard werk iets heeft bereikt, is het voor ons geen plicht maar een bron van trots om zijn of haar verhaal op te schrijven.
Toch begint precies hier de meest pijnlijke kant van dit beroep.
Journalistiek is vaak niet zo eenvoudig als het van buitenaf lijkt. Een journalist wijdt jaren aan nieuws, aan mensen en aan vertrouwen. Hij zet zijn tijd, kennis en energie in om iemand onder de aandacht te brengen. Hij verdiept zich in iemands verhaal, onderzoekt en vertelt. Soms verandert hij één woord tientallen keren, soms reist hij kilometers voor één foto. Maar wat uiteindelijk ontstaat, is niet alleen een nieuwsbericht, het is een teken van waardering voor een mens.
Ik heb tot nu toe honderden mensen onder de aandacht gebracht. Academici, artiesten, politici, sporters, ondernemers… Sommigen steunde ik al toen ze nog aan het begin van hun carrière stonden en ik schreef als eerste over hun succes. Sommigen introduceerde ik bij het grote publiek, anderen volgde ik jarenlang. Soms zei ik: “Deze man of vrouw zal later veel besproken worden”, en dat bleek te kloppen. Maar helaas zijn er onder die “veelbesprokenen” ook mensen die ons later vergaten.
Ja, dat is het grootste ongeluk van de journalistiek: je neemt afscheid van iemand met applaus, en zodra die persoon op het podium staat, kijkt hij niet eens meer om.
Velen die ooit beleefd en respectvol waren, doen later alsof ze je nooit gekend hebben. Ondernemers die van een klein bedrijf een groot merk maakten, vergeten wie er aan het begin van hun weg naast hen stond. Sommige artiesten, van wie ik het eerste concert aankondigde, groeten later niet eens meer. Een politicus belt je elke dag voor de verkiezingen, vraagt om interviews en steun, maar verdwijnt zodra hij verkozen is. Een academicus bedankte me ooit tijdens een prijsuitreiking, maar jaren later zei hij op een podium: “De pers overdrijft soms.”
Dat is dus het lot van de journalist. Je schrijft, je vertelt, je introduceert, maar uiteindelijk zegt men alleen: “Hij deed gewoon zijn werk.” Terwijl een journalist niet schrijft uit verplichting, maar om erkenning te geven aan wie het verdient. Zo heb ik het altijd gedaan.
Er was eens een zakenman. Toen niemand hem nog kende, zag ik zijn ondernemerschap. Een kop die ik toen schreef, bracht hem in één klap onder de aandacht. Daarna groeide hij in de zakenwereld, kreeg functies bij maatschappelijke organisaties en werd een bekende naam in het land. Ik bleef jarenlang over hem schrijven en zijn successen delen. Maar op een dag kwam er afstand tussen ons. De reden was eenvoudig: onverschilligheid. Een gebrek aan groet, een gebrek aan trouw.
Als journalist ben ik aan niemand verplicht. Maar ik verwacht wel dat mijn werk respect en waardering oproept bij de ander. Dat is niet meer dan menselijk. Want ik ben geen reclamemaker. Mijn pen beweegt niet door geld, maar door overtuiging.
Om iemand te portretteren, besteed ik uren, soms dagen. Ik denk lang na over de betekenis van een zin. Wat ik schrijf bereikt duizenden mensen en vergroot de bekendheid van degene over wie ik schrijf. Toch verwijt men mij soms: “Je schrijft niet meer over mij.” Voor mij is dat niet bedoeld als straf, maar als teken van teleurstelling. Een journalist schrijft niet als hij boos is, maar zwijgt als hij gekwetst is.
Dat is de ongelukkige kant van de journalistiek: je laat iemand stralen, maar dat licht verblindt je later. Je vertelt iemands verhaal, maar die persoon sluit je daarna niet in zijn eigen verhaal in. Toch geven wij journalisten niet op. Ondanks alles blijven we schrijven over wat waar is en over wie het verdient.
Voor mij is journalistiek geen bron van inkomen, maar een levenswijze. Ik schrijf uit eergevoel. Ik schrijf wat fout is, en ik prijs wat goed is. Maar ik voel me nooit verplicht iemand te prijzen. Hoe beroemd iemand ook is, ik buig niet voor oppervlakkigheid.
Ik ben journalist. En de waardigheid van een journalist is kleiner dan geen enkele positie of rijkdom. Ondankbaarheid komt en gaat, maar de eer van de journalist blijft. Mijn enige kapitaal is dit: eer, inzet en pen.
En laat dit mijn slotwoord zijn: een journalist verliezen is gemakkelijk, maar zijn plek in je hart terugwinnen is onmogelijk. Want als wij journalisten gekwetst zijn, worden we stil. En die stilte wordt een leven lang herinnerd.
DE FOTO’S VAN TOEGEWIJDE TURKSE JOURNALISTEN DIE TOT NU TOE MET VEEL MOEITE HUN VAK IN NEDERLAND HEBBEN UITGEOEFEND
(MET EEN ZEGENENDE GEDACHTE AAN DEGENEN DIE ZIJN OVERLEDEN…)
WAAROM IK DIT VANDAAG HEB GESCHREVEN
Een groep gewaardeerde collega’s die al jaren probeert de journalistiek in Nederland levend te houden, heeft eindelijk een lang besproken initiatief werkelijkheid gemaakt. Voor het eerst in vele jaren is er weer een vereniging van journalisten opgericht. Vanavond vindt de presentatie van die vereniging plaats.
Mijn vrienden hebben besloten mij tijdens die bijeenkomst, in aanwezigheid van de voorzitter, het bestuur en de leden van de vereniging, tot Erevoorzitter te benoemen. Voor mij is dat niet zomaar een titel, maar een erkenning van een leven vol toewijding, geloof en liefde voor dit vak.
Daarom heb ik bovenstaande tekst vandaag geschreven. Ik wilde de eer én het ongeluk van dit beroep, waaraan ik mijn leven heb gewijd, onder woorden brengen. Want journalistiek is niet alleen het schrijven van nieuws, maar een beroep van trouw, inzet, loyaliteit en geweten. En vanavond zal ik dat gevoel opnieuw ervaren, tussen mijn collega’s, met grote trots.
Daarom draag ik bovenstaande woorden op aan de Eenheid van Turkse Journalisten in Nederland, die vanavond wordt gepresenteerd.
Kapı kollarına folyo sarılan Amerika’nın tuhaf güvenlik modası Hollanda’da konuşuluyor, Türkiye’de alay konusu olur mu?
Alüminyum folyo, hırsızları durdurur mu? Bu soruya Hollandalıların yaklaşımı olumlu.Türkler’in reaksiyonları arasında, “Bizim apartmanda alüminyum folyo yok, streç film kullansak da olur mu?” esprisi olacak mı?
(Haberin Hollandacası en altta. De Nederlandse versie staat onderaan.)
İlhan KARAÇAY derledi:
Pazarınızı neşelendirmek için size hem güldürecek hem de düşündürecek bir haber getirdim.
Amerika’da başlamış, Hollanda’ya kadar yayılmış bir akım bu. Ev sahipleri, hırsızları uzak tutmak için kapı tokmağına alüminyum folyo sarıyor. Evet, bildiğimiz mutfak folyosu!
Düşünsenize, kimisi alarm sistemiyle uğraşıyor, kimisi kameralarla, kimisi de bir parça folyo ile “evim güvende” mesajı veriyor. Hırsız kapıya gelince parlayan folyoyu görünce durup düşünüyor: “Burada bir iş var, ben en iyisi öteki kapıya gideyim.”
Bu yöntem Hollanda’da da konuşulmaya başlamış. Yakında mahalle aralarında folyolu kapılar görürsek şaşırmayalım. Hele bu fikir Türkiye’ye gelseydi, sosyal medya hemen kaynardı. Bir kesim “folyo mu durduracak hırsızı” derken, diğerleri “kameraya paramız yok ama folyo bizde var” diyerek işe girişirdi.
Ama şaka bir yana, bu hikâyenin arkasında akıllıca bir taraf var. İnsan bazen en büyük güvenliği pahalı sistemlerde değil, küçük işaretlerde buluyor. Alüminyum folyo da aslında “ben evimi önemsiyorum” diyen basit bir mesaj.
Ev güvenliğinde teknolojinin zirve yaptığı çağdayız: Kameralar, akıllı kilitler, alarm sistemleri, hatta yüz tanımalı kapılar…
Ama bütün bu pahalı sistemlerin arasında bir yöntem var ki, hem ucuzluğu hem de sadeliğiyle herkesi şaşırtıyor: Kapı tokmağını alüminyum folyoyla sarmak.
ABD’DE BAŞLADI, DÜNYA KONUŞUYOR
Amerika’da ev sahipleri, hırsızları caydırmak için kapı tokmaklarını mutfaktan tanıdığımız alüminyum folyoya sarıyor. Mantık şu: Kapıya yaklaşan hırsız, alüminyum folyoyla kaplanmış bir tokmak görünce şaşırıyor, “Bu evde güvenlik önlemleri var” diye düşünüyor ve geri adım atıyor.
Yani alüminyum folyonun asıl gücü, çeliğinde değil psikolojik etkisinde yatıyor.
HOLLANDA’DA MERAK UYANDIRDI
Hollandalılar da bu yöntemi fark etmiş durumda. Sosyal medyada “deneyelim mi?” diyenler olduğu gibi, “bizde işe yaramaz” diyenler de var. Ama Hollanda’daki pratik zeka ve meraklı ruh düşünüldüğünde, birkaç hafta içinde mahallelerde alüminyum folyolu kapı tokmakları görmemiz şaşırtıcı olmaz.
Hollanda’da kamera ya da pahalı kilit şart değilmiş. Biraz mutfak alüminyum folyosu da mucizeler
yaratıyor. Yeter ki hırsızın canı peynirli sandviç çekmesin!
TÜRKİYE’DE OLSA NE OLUR?
Türkiye’de olsaydı, işin ilk durağı kesinlikle sosyal medya olurdu.
Bir kesim “Hırsızı alüminyum folyo mu durduracak?” diye dalga geçerdi.
Bir kesim de, “Bizim apartmana kamera taktırmaya paramız yok, bari alüminyum folyo saralım” diyerek uygular, hatta sosyal medyada ‘folyokapıchallenge’ (kapıya folyo sarma akımı) etiketi bile açılırdı.
Mahalle bakkalının bile “abi alüminyum folyo ister misin, güvenlik için iyiymiş” diye pazarlayacağını gözümde canlandırabiliyorum.
BASİT AMA DÜŞÜNDÜRÜCÜ
Yine şaka bir yana, mesele şunu gösteriyor: İnsan davranışlarını şekillendiren şey her zaman teknoloji olmuyor. Bazen küçücük bir işaret, koca bir güvenlik sistemi kadar caydırıcı olabiliyor. Alüminyum folyo sarılı bir kapı tokmağı, ev sahibinin “Ben evimi önemsiyorum” mesajı veriyor. Ve çoğu hırsız, uğraşmaktansa başka yere yönelmeyi tercih ediyor.
AVANTAJLARI VE SINIRLARI
Avantajı belli: Ucuz, kolay, hızlı.
Ama dezavantajı da net: Alüminyum folyo yıpranıyor, etkisi bilimsel olarak kanıtlanmamış ve tabii ki hiçbir zaman gerçek bir kilidin veya kameranın yerini tutmuyor. En fazla, tamamlayıcı bir yöntem.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE: ALÜMİNYUM FOLYO YALNIZ DEĞİL
Aslında kapı tokmağındaki alüminyum folyo, insanlığın tarih boyunca başvurduğu basit ama sembolik güvenlik yöntemlerinin en yenisi.
Nazarlık ve tuz serpmek: Anadolu’da kapının önüne tuz serpmek ya da nazarlık asmak, kötü niyetlileri ve uğursuzlukları uzak tutacağına inanılırdı.
Kapıya bıçak saplamak: Köylerde “ev boş değil” mesajı vermek için kapıya bıçak saplayanlar bile olmuştur.
Hollanda’da süpürge hikâyesi: Hollandalıların da ilginç bir geleneği vardı: Ev boş kaldığında kapının önüne ters çevrilmiş bir süpürge koymak, “Burada bir göz var” mesajı sayılırdı.
Şehir efsaneleri: 80’lerde Avrupa’daki Türkler arasında, “Kapıya ayakkabı bırak, hırsız girmez” diye bir inanış yayılmıştı. Alüminyum folyo olayı da işte tam bu zincire eklenen yeni bir halka.
İnaçlara göre yapılan geleneklerin fotoğrafları…
Kısacası, alüminyum folyo yalnız değil. İnsanlık tarih boyunca, güvenlik kadar algıyla da uğraşmış. Bugün kapı tokmağına sarılan bir alüminyum folyo, dünün nazarlığı ya da ters süpürgesinin modern versiyonu sayılabilir.
OKUR TEPKİLERİ NASIL OLUR?
Bu haberin yayınlanmasından sonra, okurlarımdan kim bilir ne türlü reaksiyonlar gelecek.
Reaksiyonlar arasında aşağıdaki gibi esprilerin gelmesi hiç şaşırtmamalı:
“Bizim apartmanda alüminyum folyo yok, streç film kullansak da olur mu?”
“Hırsız folyoyu görünce belki caymaz ama kapıyı açarken börek bekler.”
“Kapıma alüminyum folyo sardım, komşular zannetti ki yılbaşı süsü.”
“Yarın marketlerde ‘alüminyum folyo güvenlik paketi’ diye yeni raf açılırsa şaşırmam.”
Amerika’da sıra evler ve kapı Hollanda’da sıra evler ve kapı Türkiye’de sıra evler ve kapı
Bu gelişme bize şunu gösteriyor: İnsan psikolojisini hedef alan küçük işaretler, bazen pahalı teknolojilerden daha etkili olabiliyor. Ama unutulmamalı ki, alüminyum folyo asla bir kilidin, bir kameranın veya bir güvenlik zincirinin yerini tutmaz.
En iyi ihtimalle, “ekstra bir katman” olabilir.
Yine de böylesine basit bir çözümün, dünya gündemine girecek kadar konuşulması bile çok şey anlatıyor: Güvenlik artık sadece teknoloji değil, aynı zamanda algı meselesi.
Şunu kabul edelim: Dünya artık sadece teknolojiyle değil, algıyla da korunuyor.
Bir parça alüminyum folyo, milyon dolarlık güvenlik sistemleri kadar konuşulabiliyor.
Ve işte bu haberin güzelliği burada:
Kapı tokmağına sarılmış basit bir alüminyum folyo, bize hem güvenliğin hem de insan psikolojisinin ne kadar kırılgan ama aynı zamanda ne kadar yaratıcı olduğunu hatırlatıyor.
Güvenlik uzmanları, asıl güvenliğin sağlam kilitlerde, iyi aydınlatmada ve komşu dayanışmasında yattığını hatırlatıyor. Folyo ise sadece işin eğlenceli ve sembolik tarafı.
*****************************
EEN VROLIJKE ZONDAG GEWENST! : DEURKNOP MET FOLIE WIKKELEN IS WERELDWIJD HOT!
De Amerikaanse, vreemde veiligheidsrage met aluminiumfolie rond deurklinken wordt in Nederland besproken. Wordt het in Turkije een bron van spot?
Kan aluminiumfolie inbrekers tegenhouden? De Nederlanders reageren overwegend positief. Zal er onder Turken een grap komen zoals: “In ons flatgebouw hebben we geen folie, mag het ook met huishoudfolie?”
Geschreven door: İlhan KARAÇAY
Om uw zondag wat op te vrolijken, heb ik een bericht dat u tegelijk laat lachen en nadenken.
In Amerika begonnen, en nu ook in Nederland populair: huiseigenaren wikkelen hun deurknoppen in met aluminiumfolie om inbrekers af te schrikken. Ja, gewoon die folie uit de keuken!
Stelt u zich eens voor: de één vertrouwt op camera’s, de ander op alarmsystemen, en weer een ander zegt “een stukje folie is genoeg”. De inbreker ziet de glimmende deurklink en denkt: “Hier klopt iets niet, laat ik maar een andere deur proberen.”
Ook in Nederland wordt erover gepraat. Het zou me niets verbazen als we binnenkort in de straat glinsterende deurknoppen zien. En stel dat dit idee naar Turkije overslaat, dan zou sociale media ontploffen. De één zou zeggen “folie tegen dieven, geloof je het zelf?”, de ander zou het proberen met de hashtag #folyokapıchallenge.
Maar alle gekheid op een stokje, er zit ook iets slims achter dit verhaal. Soms is veiligheid geen kwestie van dure technologie, maar van een klein gebaar. Die folie zegt eigenlijk: “Ik geef om mijn huis.”
We leven in een tijdperk waarin huisbeveiliging technologisch hoogstaand is: camera’s, slimme sloten, alarmsystemen, en zelfs deuren met gezichtsherkenning.
Maar tussen al die dure systemen is er één methode die iedereen verrast door zijn eenvoud en lage kosten: aluminiumfolie rond de deurklink.
IN DE VS BEGON HET, NU PRAAT DE WERELD EROVER
In Nederland geen camera’s of dure sloten nodig, een stukje keukenfolie doet ook wonderen. Hopen dat de inbreker geen trek in een broodje kaas krijgt!
In Amerika wikkelen huiseigenaren hun deurknoppen in met keukenfolie om inbrekers af te schrikken. Het idee is simpel: een inbreker die een met folie bedekte deurknop ziet, raakt in verwarring, denkt “hier zijn veiligheidsmaatregelen” en druipt af.
De kracht van de folie zit dus niet in het metaal, maar in het psychologische effect.
Extra noot: In officiële politierapporten of wetenschappelijke onderzoeken is geen bewijs te vinden dat deze methode daadwerkelijk effectief is. Het gaat vooral om het psychologische en symbolische effect.
NEDERLAND IS NIEUWSGIERIG
Ook Nederlanders hebben deze methode opgemerkt. Op sociale media zeggen sommigen “laten we het proberen”, terwijl anderen roepen “bij ons werkt dat niet”. Maar gezien de praktische en nieuwsgierige aard van Nederlanders, zou het niet verbazen als er binnenkort in wijken folie-deurknoppen te zien zijn.
In Nederland zijn camera’s of dure sloten blijkbaar niet nodig. Een beetje keukenfolie kan ook wonderen verrichten. Tenzij de inbreker ineens zin krijgt in een broodje kaas!
WAT ALS HET IN TURKIJE GEBEURDE?
Als dit in Turkije gebeurde, zou de eerste halte beslist sociale media zijn.
De één zou spotten: “Gaat folie een inbreker tegenhouden?”
Een ander zou zeggen: “We hebben geen geld voor een camera, laten we dan maar folie wikkelen”, en de hashtag “folyokapıchallenge” zou al snel ontstaan.
Ik zie de buurtwinkelier al voor me die zegt: “Wil je er ook folie bij, goed voor je veiligheid!”
Extra noot: In Turkije zouden sommige flatbeheerders waarschijnlijk klagen: “Het bederft het aangezicht van het gebouw”, en folie zelfs proberen te verbieden
SIMPEL MAAR TOT NADENKEN STEMMEND
Alle gekheid op een stokje, dit laat zien dat menselijk gedrag niet altijd door technologie wordt bepaald. Soms kan een klein signaal net zo afschrikwekkend zijn als een heel beveiligingssysteem. Een met folie omwikkelde deurknop geeft de boodschap: “Ik geef om mijn huis.” En veel inbrekers kiezen er dan voor om een ander doelwit te zoeken.
VOORDELEN EN BEPERKINGEN
Het voordeel is duidelijk: goedkoop, eenvoudig, snel.
Maar het nadeel is ook helder: folie slijt snel, de werking is niet wetenschappelijk bewezen en het kan natuurlijk nooit een echt slot of camera vervangen. Hooguit een aanvullende methode.
VAN HET VERLEDEN TOT HEDEN: FOLIE STAAT NIET ALLEEN
De folie op de deurknop is in feite de nieuwste variant van eenvoudige maar symbolische beveiligingsmethoden die de mensheid door de eeuwen heen heeft gebruikt.
Boze oog en zout strooien: In Anatolië werd zout voor de deur gestrooid of een amulet opgehangen om kwaad en ongeluk af te weren.
Een mes in de deur steken: In dorpen stak men soms een mes in de deur om te tonen dat het huis niet leeg was.
De omgekeerde bezem in Nederland: Ook Nederlanders hadden een traditie: een omgekeerde bezem voor de deur betekende dat er een waakzaam oog was.
Stadslegendes: In de jaren ’80 heerste onder Turken in Europa het geloof dat een paar schoenen voor de deur inbrekers zou afschrikken. “Foto’s van tradities gebaseerd op geloof”
Foto’s van tradities gebaseerd op geloof
Het folieverhaal kan dus worden gezien als een nieuwe schakel in deze keten.
Kortom, aluminiumfolie staat niet alleen. Door de geschiedenis heen speelde perceptie net zo’n grote rol als veiligheid zelf. Een met folie bedekte deurknop is de moderne versie van het nazar-amulet of de omgekeerde bezem.
HOE ZULLEN LEZERS REAGEREN?
Na publicatie van dit artikel verwacht ik de volgende reacties van lezers:
“In ons flatgebouw hebben we geen folie, mag het ook met huishoudfolie?”
“De inbreker schrikt misschien niet, maar verwacht wel börek achter de deur.”
“Ik wikkelde folie om mijn deur, de buren dachten dat het een kerstversiering was.”
“Als er morgen in de supermarkt een ‘folieveiligheidspakket’ verschijnt, zou ik niet verbaasd zijn.”
Rijtjeshuizen en deur in Amerika in Nederland en in Turkije…
Deze ontwikkeling laat zien dat kleine signalen die op de menselijke psychologie inspelen soms effectiever kunnen zijn dan dure technologieën. Toch mag men niet vergeten dat aluminiumfolie nooit een slot, een camera of een kettingslot kan vervangen. In het beste geval is het “een extra laagje”.
Dat zo’n eenvoudige oplossing wereldwijd zoveel aandacht krijgt, zegt veel: veiligheid is niet alleen technologie, maar ook perceptie.
Eerlijk is eerlijk: de wereld wordt tegenwoordig net zo goed beschermd door signalen en symbolen als door technologie.
Een stukje aluminiumfolie kan evenveel besproken worden als beveiligingssystemen van miljoenen euro’s.
En dáárin zit de schoonheid van dit verhaal:
Een eenvoudige folie om de deurknop herinnert ons eraan hoe kwetsbaar, maar tegelijk ook hoe creatief de menselijke psychologie en ons gevoel van veiligheid zijn.
Slotzin: Veiligheidsexperts benadrukken dat echte veiligheid zit in stevige sloten, goede verlichting en burensolidariteit. Folie is slechts de speelse en symbolische kant van het verhaal.
Haberime tepki gösteren zavallı kişi, cevap yazmakta gecikince daha da çirkinleşti ve değil Don Kişot, Sanco Panza bile olamayacağını gösterdi.
“Belki bir toplantıda, sizin hakkınızda ne düşündüğümü gözlerinizin içine baka baka söyleyeceğim, diyen ‘Atsız’ rumuzlu bu zavallı, inşallah bu şansı elde edip, rezil olmaz.
Cevap hakkına çok saygılı olan bir gazeteci olarak, böylesi şaklabanlara hak ettiği eleştirinin dozuna bakmadan cevap veriyorum.
(Haberin Hollandacası en altta.
Nederlandse versie staat onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
Değerli okurlarım, Önceki gün sizlere, “ Kahpe Asala’nın yaptıklarını görmezden gelen Türk kökenli bir Hollanda siyasetçisi Coşkun Çörüz’e tepki” başlığı ile bir haber sunmuştum.
Bu haberime gelen reaksiyonların tamamı beni destekler nitelikteydi.
Ne var ki, bir gün gecikme ile, ‘Atsız’ rumuzlu bir kişi, altta yayınlayacağım bir eleştiri mektubu gönderdi.
Mektubu gönderen kişi okurum değildi. Zira, ne e-mail listemde ve ne de whatsapp’ımda ismi yer almıyordu. Mesajını web sayfama direkt yazmıştı ama, email adresinde qupe@gmail.com yazılıydı. Ama hem bu adres ve hem de ikinci gönderideki adres sahteydi.
Bazı insanlar var ki, tartışmaya değil kahramanlığa soyunur. Ama bu kahramanlık, rüzgâr değirmenlerine saldıran Don Kişot’unkinden bile komiktir.
Kendisini yine de okurum kabul ederek kibarca bir mektup yazmaya başladım. Mektubu yazıp göndermek biraz gecikmiş olacak ki, bu kişiden kısa bir mesaj daha geldi. Mesaj aynen şöyleydi:
“Sayın Karacay,
Benim, ahlaki çerçeve ve terbiye ile yazmış olduğum yorumu mu sildiniz!
Çünkü sizden farklı düşünüyordum.
Biraz önce yazdıklarımı, sizin hakkınızda ne düşündüğümü gözlerinizin içine baka baka söyleyeceğim. Belki de bir toplantıda!..”
Bunun üzerine kendisine, mesajını silmediğimi, web sayfasında aynen durduğunu ve kendisine cevap yazmakta olduğumu belirterek, cevabımı gönderdim.
Bu şahısın ikinci mektubuna çok kızdığım için, bugünkü yazımın başlıkları da çok sert oldu, özür dilerim.
Bakınız ne yazdı bu Don Kişot’un yamağı bile olamayacak Sanço Panza.
Sayın Karaçay, ‘Haberinize’ yanlış ve çarpıtılmış cümleyle başlamış olmanız hemen dikkatle göz kamastırıyor :
‘Hollanda İçişleri eski Bakanı’nın eşi olduğu için, Türk kuruluşlarının protokol listesinde bulunan bu siyasetçinin gördüğü lütuf, yurttaşlarımızı üzüyor.’
Sayın Coruz gençliğinden beri Türk gençlerine örnek bir genç ve insan olarak siyasete atılmıştır. Türk insanın haklarını ve muhafazakar bir aileden gelmesi dolayısıyla, özellikle inanan insanların haklarını savunmuştur. Siyaset yapmak için CDA’yı seçmesinin arkasındaki motivasyon da burada yatmaktadır. Çalışkanlığıyla içinde yaşadığı topluma Türk ve müslüman kimliği ile hizmet etmek için elinden geleni yapmaya çalışmıştır.
Yani demem o dur ki…. Coşkun eşinin nüfuzu ile değil, kendi emeği ve kendinin haketmiş olduğu bir iltifatla Türk kuruluşlarını protokol listesinde yeralmaktadır. Kaldı ki davet eden kuruluşlar Türk kuruluşları ve davet edilen kişi ise Hollanda siyasetine vakıf bir Türk asıllı insan.
Bunun yanında haberinizin, çelişkiyle dolu; Sayın Coruz’un, protokol listesinde bulunmasından dolayı yurttaşlarımızın üzüldüğünü belirtiyorsunuz… Oysa Coruz’u davet edenler ise Türk kuruluşları, yani yurttaşlarımızın kuruluşları. Bu ne lahana bu ne turşu!.. Bu yaklaşımızından şu anlam çıkıyor. Yurttaşlarımızın kuruluşları yurttaşlarımızı temsil etmiyor!..
Üzülerek belirtmeliyim ki Türkiye’deki siyasi atmosfer ve onun içinde yer alan ‘gazetecelik ve habercilik’ meslek anlayışı, sayenizde Hollanda’ya da taşınmaya çalışılıyor. Sevgili Coşkun’un adını içinde Asala bulunan cümlelerle oluşturulmuş bir hikaye içinde anmanız ne benim vicdanıma ne de Türklerin ve müslümanların vicdanına sığmamıştır, sığmayacaktır.
Coşkun Coruz hakkındaki bu haberinizin üslubunu ve onun hakkında yaratmak istediğiniz imajı çirkin buluyor ve kınıyorum.
Ben de bu kişiye alttaki kibar mektubu yazdım:
Sayın Atsız,
Öncelikle uzun ve nazik mektubunuz için teşekkür ederim.
Zahmet edip düşüncelerinizi paylaştığınız için memnunum, ancak vardığınız sonuçların bir kısmına katılmıyorum.
Başından söyleyeyim: Benim yazımın konusu Coşkun Çörüz’ün kişiliği, yaşam öyküsü ya da geçmişteki başarıları değildir.
Konu, onun sözde Ermeni soykırımı konusundaki açık ve net siyasi tutumudur.
Benim yazım, Çörüz’ün Hollanda medyasına verdiği demeçte, “bu iddiaların Türk toplumu tarafından içselleştirilmesi gerektiğini” savunmasına ilişkindir.
Bu, önemsiz bir detay değil, tam tersine derin bir kırılmanın sebebidir.
Çünkü bu sözler, yıllarca Türk toplumunun içinde saygı görmüş birinin ağzından çıktığında, aynı toplumda derin bir hayal kırıklığı ve acı yaratmıştır.
KONUMUZ KİŞİ DEĞİL, AÇIKÇA İFADE EDİLMİŞ BİR TUTUMDUR
Sayın Çörüz, 2006 yılında Hollanda’nın Trouw gazetesine verdiği demeçte, 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımlayan 2004 tarihli Meclis kararının Türk toplumu tarafından kabul edilmesi ve içselleştirilmesi gerektiğini söylemiştir.
Ayrıca bu görüşü, Türk toplumu içindeki en sert muhaliflere karşı bile savunacağını da açıkça belirtmiştir.
Bu, elbette onun hakkıdır. Ancak bu kadar net bir siyasi tavır, tarihsel olarak büyük bir haksızlık olarak görülen bir konuda, Türk milletinin en derin duygularına dokunur.
ASALA terörünün yarattığı acıları hâlâ unutmamış olan Hollanda’daki Türkler için bu mesele sadece akademik bir tartışma değildir, hâlâ kanayan bir yaradır.
Dolayısıyla benim yazım, Çörüz’ün “iyi” ya da “kötü” biri olup olmadığıyla değil, sözlerinin toplumsal ve vicdani etkisiyle ilgilidir.
ASALA TRAVMASI VE EMPATİ EKSİKLİĞİ
1970’li ve 80’li yıllarda ASALA terör örgütü tarafından diplomatlarımızın katledilmesi, hâlâ unutulmamış bir travmadır.
Böyle bir acı geçmişin varlığını dikkate almadan, “Ermeni soykırımının kabul edilmesi gerektiği” yönünde konuşmak, kaçınılmaz olarak empati eksikliği olarak algılanır.
Bir gazeteci bu acıyı görmezden gelemez.
Benim görevim pohpohlamak değil, toplumumun hislerini yansıtmaktır.
Siz yazımda bir çelişki olduğunu söylüyorsunuz: Hem “Türk kuruluşları Çörüz’ü davet ediyor” diyorsunuz, hem de “vatandaşlar bundan rahatsız” diyorsunuz diyorsunuz.
Ama tam da mesele bu — aynı toplum içinde farklı sesler vardır.
Gazetecinin görevi bu farklı sesleri gizlemek değil, görünür kılmaktır.
PROTOKOL KONUSUNA GELİNCE
Yazımda, Sayın Çörüz’ün özellikle eşi Judith Uitermark’ın İçişleri Bakanı olduğu dönemde, Türk kuruluşlarının protokol listelerinde sıkça yer aldığını belirttim.
Bu bir suçlama değil, somut bir gözlemdir.
Önceleri kendisini bu tür etkinliklerde pek görmezdik.
Eşi bakan olduktan sonra ise, resmi toplantıların ön sıralarında sık sık görünmeye başladı.
Bu bir rastlantı olabilir, ama gazeteci olarak bunu belirtmek doğal ve gereklidir.
Çünkü geçmişte sözleriyle toplumu incitmiş bir kişinin, aynı toplumun etkinliklerinde “onur konuğu” gibi ağırlanması, ister istemez yeni kırgınlıklara yol açar.
Birinin kariyerini ve emeğini kabul etmek, onun sözlerinin yol açtığı duygusal etkiyi sorgulamaya engel değildir.
Hele ki kendisi uzun yıllar “Türk toplumunu temsil eden siyasetçi” olarak görülmüş biriyse, bu temsilin sorumluluğunu da taşımak durumundadır.
FASLI GENÇLER HAKKINDAKİ AÇIKLAMASI
Siz Çörüz’ün her zaman adaleti ve toplumsal düzeni savunduğunu yazmışsınız.
Bu elbette saygıdeğer bir niyettir.
Ama unutmayalım ki kendisi milletvekiliyken yaptığı bir açıklamayla da büyük tartışma yaratmıştı:
Faslı gençlerin davranışları konuşulurken, “Sadece gençler değil, onların ebeveynleri de cezalandırılmalıdır” demişti.
Ben o dönemde bu sözü haber yapmış ve eleştirmiştim.
Çünkü böyle genelleyici yaklaşımlar, çözüm üretmek yerine damgalamayı derinleştirir.
Bunu bugün anmamın sebebi, Çörüz’ü kötülemek değil, siyasetçinin sözlerinin toplum üzerinde ağır bir etkisi olabileceğini göstermektir.
Ermeni iddiaları konusunda da mesele tam olarak budur: Kamuoyu önünde söylenen her söz, o toplumun duygularına dokunur.
YAZIMIN AMACI
Benim amacım basit:
Toplumun, milli onurunu hedef alan söylemler karşısında hissettiği kırgınlığı dile getirmek.
Çörüz’ün topluma hizmet etmiş biri olduğunu inkâr etmedim, etmiyorum da.
Ama şunu söylüyorum: “Ermeni soykırımı Türk toplumu tarafından içselleştirilmelidir” sözleri, sadece siyasi değil, insani olarak da incitici olmuştur.
Bir milletin onurundan söz ederken kastettiğim, kibir değil; haksız bir ithamı “doğru” olarak kabullenmeme iradesidir.
YENİDEN DÜŞÜNME ÇAĞRISI
Benim dileğim açık:
Sayın Çörüz, aradan geçen yıllardan sonra o sözlerine yeniden bakabilsin.
O sözlerin, istemeden de olsa, ne kadar çok insanı yaraladığını fark etsin.
Ve bir gün, yıllarca dostluk ve saygı gördüğü toplumuna dönüp diyebilsin ki: “Bu konunun neden bu kadar hassas olduğunu şimdi daha iyi anlıyorum.”
Bu bir zayıflık değil, aksine bir olgunluk göstergesi olurdu.
Çünkü hakikat öfkeyle değil, bilgiyle ve vicdanla savunulur.
Benim niyetim kimseyi kötülemek değildir.
Ama bir demokraside, kamuya açık sözler de kamu önünde tartışılabilir.
Benim yazım bir saldırı değil, bir aynadır.
Dilerim ki Sayın Çörüz ve onu hâlâ onurlandıran bazı kuruluşlar, bunun bir düşmanlık değil, toplumumuzun ortak hafızasına saygı çağrısı olduğunu anlar.
Kendi halkının acısına sırtını dönmek, ne kadar iyi niyetli olursa olsun, uzaklaştırır.
Umarım bu tartışma daha fazla bölünmeye değil, daha fazla anlayışa yol açar.
Gerçeği öfke olmadan, onurumuzu da övünmeden koruyabildiğimiz bir zeminde buluşmak dileğiyle.
Değerli Okurlarım,
Gördüğünüz gibi, “Umarım bu tartışma daha fazla bölünmeye değil, daha fazla anlayışa yol açar. Gerçeği öfke olmadan, onurumuzu da övünmeden koruyabildiğimiz bir zeminde buluşmak dileğiyle.” diye son bulan mektubuma, bu densiz kişi bana “sizin hakkınızda ne düşündüğümü gözlerinizin içine baka baka söyleyeceğim. Belki de bir toplantıda!..” diye kabaca bir not düşmüş.
Eee, ben de dilerim ki bu zavallı şahıs böyle bir şans elde edemez.
Çünkü bazı karşılaşmalar, medeniyetin değil, sabrın sınavıdır.
Bir ömürdür kalemimle doğruyu savunmaya, haksızlığa karşı dimdik durmaya çalıştım. Kim ne derse desin, benim derdim kimseyi küçük düşürmek değil, gerçeği unutturmamaktır. Çünkü unuttuğumuz her acı, bir gün yeniden yaşanır. Benim dileğim, geçmişi inkâr edenlerle değil, geçmişten ders çıkarabilen insanlarla aynı sofrada oturabilmektir. Ne öfkeyle, ne kinle; yalnızca vicdanın sesiyle konuşabildiğimiz bir geleceği hep birlikte kurmak dileğiyle.
**************
DE WANEN VAN EEN DON QUIJOTE DIE EEN ‘GENOOCIDE-STEUNER’ PROBEERT TE VERDEDIGEN
De arme ziel die boos werd op mijn bericht, verloor zijn zelfbeheersing toen hij te laat reageerde. Zo liet hij zien dat hij niet eens in de schaduw van Don Quichot kan staan — Sancho Panza zou voor hem nog te hoog gegrepen zijn.
“Misschien zal ik u ooit, tijdens een bijeenkomst, recht in de ogen kijken en vertellen wat ik echt van u vind,” schreef deze ongelukkige onder het pseudoniem ‘Atsız’.
Laten we hopen dat hij die kans nooit krijgt, want de schaamte zou ondraaglijk zijn.
Als journalist die het recht op antwoord altijd respecteert, geef ik zulke clowns een weerwoord zonder mij te bekommeren om de dosis kritiek die ze verdienen.
Door İlhan KARAÇAY
Beste lezers,
Onlangs bracht ik een artikel met de titel: ‘Reactie op de Turkse politicus van Nederlandse afkomst, Coşkun Çörüz, die de misdaden van de laffe ASALA negeert’.
Alle reacties die ik daarop ontving, waren ondersteunend van aard.
Toch ontving ik, met een dag vertraging, een kritisch bericht van iemand met het pseudoniem ‘Atsız’, dat ik hieronder zal weergeven.
De afzender was geen vaste lezer van mij — zijn naam stond niet in mijn e-maillijst of WhatsApp-contacten. Hij had zijn boodschap rechtstreeks op mijn website geplaatst, met het e-mailadres qupe@gmail.com. Maar zowel dat adres als het tweede dat hij later gebruikte bleken vals te zijn.
Er zijn mensen die niet in discussie willen gaan, maar zichzelf als held zien. Alleen is hun ‘heldhaftigheid’ komischer dan de windmolens van Don Quichot.
Toch beschouwde ik hem als een lezer en begon beleefd een antwoord te schrijven. Kennelijk duurde het iets te lang, want al snel kwam er een tweede bericht. Dat luidde letterlijk als volgt:
“Mijnheer Karaçay,
Hebt u mijn reactie, die ik met moreel fatsoen en beleefdheid schreef, verwijderd?
Was dat omdat ik anders dacht dan u?
Ik zal u, misschien tijdens een bijeenkomst, recht in de ogen kijken en vertellen wat ik echt van u vind!”
Daarop antwoordde ik hem onmiddellijk dat ik zijn bericht niet had verwijderd — het stond nog steeds op mijn website — en dat ik bezig was met een reactie.
Omdat zijn tweede bericht zo grof was, heb ik de titel van mijn artikel vandaag iets scherper geformuleerd. Excuses daarvoor.
Lees zelf wat deze man schreef, die nog niet eens de knecht van Don Quichot, Sancho Panza, kan worden genoemd.
Geachte Karaçay,
Uw “berichtgeving” opent direct met een onjuiste en misleidende zin die onmiddellijk in het oog springt:
“Omdat hij de echtgenoot is van de voormalige Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken, staat deze politicus op de protocollijsten van Turkse organisaties — iets wat veel van onze landgenoten stoort.”
De Heer Coruz is vanaf zijn jeugd een voorbeeldige jongeman en een voorbeeld voor Turkse jongeren geweest, en als zodanig is hij de politiek ingegaan. Hij heeft steeds de rechten van Turkse mensen verdedigd, en vanwege zijn achtergrond uit een conservatief gezin, in het bijzonder de rechten van gelovige mensen. Zijn motivatie om voor het CDA te kiezen als politieke partij is hierop gebaseerd. Door zijn inzet en arbeidsethos heeft hij zich altijd ingespannen om de samenleving waarin hij leeft, te dienen met zijn Turkse en islamitische identiteit.
Kortom, het punt is dit: Coşkun staat niet op de protocollijst van Turkse organisaties vanwege de invloed van zijn echtgenote, maar vanwege zijn eigen inspanningen en op basis van een compliment dat hij rechtmatig heeft verdiend. Bovendien zijn de uitnodigende organisaties zelf Turkse organisaties en de genodigde is een persoon van Turkse afkomst die thuis is in de Nederlandse politiek.
Tevens stelt uw berichtgeving, vol tegenstrijdigheden, dat burgers verdrietig zouden zijn vanwege de aanwezigheid van De Heer Coruz op de protocollijst… Terwijl degenen die Coruz hebben uitgenodigd, juist de Turkse organisaties zijn – dus de organisaties van onze burgers zelf. Dit is een volstrekte tegenstrijdigheid! Uit deze benadering valt op te maken dat de organisaties van onze burgers hun eigen achterban niet zouden vertegenwoordigen!
Het moet mij met spijt constateren dat het politieke klimaat in Turkije en de daarbij behorende opvatting van “journalistiek en berichtgeving” dankzij u naar Nederland wordt getransponeerd. De wijze waarop u de naam van de geachte Coşkun in een verhaal plaatst dat is opgebouwd uit zinnen waarin “Asala” voorkomt, past noch in mijn moreel besef, noch in dat van Turken en moslims, noch zal het dat ooit doen.
Ik vind de toonzetting van uw berichtgeving over Coşkun Coruz en het imago dat u tracht te creëren, misplaatst en keur dit ten strengste af.
Ik schreef deze persoon de volgende beleefde brief:
Geachte heer Atsız,
Allereerst wil ik u bedanken voor uw uitgebreide en beleefde brief.
Ik waardeer het dat u de moeite heeft genomen om te reageren, al deel ik uw conclusies niet.
Laat mij meteen duidelijk stellen: het onderwerp van mijn artikel was niet de persoon Coşkun Çörüz – niet zijn levensloop, niet zijn verdiensten, niet zijn karakter – maar zijn duidelijk geformuleerde politieke houding met betrekking tot de zogenaamde Armeense genocide.
Mijn stuk ging over zijn uitspraak in de Nederlandse media, waarin hij pleitte voor het “verinnerlijken” van deze beschuldiging door de Turkse gemeenschap. Dat is geen klein detail, maar een fundamentele stellingname die, uitgesproken door iemand van Turkse afkomst die jarenlang door zijn landgenoten met respect werd bejegend, diepe teleurstelling en pijn heeft veroorzaakt binnen diezelfde gemeenschap.
HET GAAT NIET OM DE PERSOON, MAAR OM HET STANDPUNT
De heer Çörüz verklaarde in 2006 in de krant Trouw dat hij het belangrijk vond dat de Turkse gemeenschap in Nederland de motie uit 2004 – waarin de gebeurtenissen van 1915 als “genocide” worden erkend – zou aanvaarden en internaliseren.
Hij zei bovendien bereid te zijn dit standpunt te verdedigen tegenover de felste tegenstanders binnen de Turkse gemeenschap, waaronder nationalistische groeperingen.
Dat is zijn goed recht, maar zulke woorden hebben een prijs.
Een dergelijk uitgesproken standpunt over een kwestie die door miljoenen Turken wereldwijd als een historische onrechtvaardigheid wordt ervaren, raakt aan het diepste niveau van collectieve herinnering en emotie.
Voor veel Turkse Nederlanders, wier families de terreur van de Armeense organisatie ASALA hebben meegemaakt of herdacht, is dit geen academische discussie maar een open wond.
Mijn artikel ging dus niet over de vraag of Coşkun Çörüz een goed of slecht mens is, maar over de morele en emotionele impact van zijn woorden op een gemeenschap waarvan hij zelf deel uitmaakt.
HET ASALA-TRAUMA EN HET GEMIS AAN EMPATHIE
De moorden die de Armeense terreurorganisatie ASALA in de jaren zeventig en tachtig pleegde op Turkse diplomaten hebben een litteken achtergelaten dat nog steeds voelbaar is.
Wanneer men in die context spreekt over het “accepteren van de Armeense genocide”, zonder die collectieve pijn in overweging te nemen, dan getuigt dat van een gebrek aan empathie.
Een journalist mag daar niet blind voor blijven.
Mijn taak is niet om te vleien, maar om de gevoelens en gevoeligheden van mijn gemeenschap zichtbaar te maken.
U noemt mijn artikel “tegenstrijdig” omdat ik enerzijds schrijf dat Turkse organisaties de heer Çörüz uitnodigen, en anderzijds dat burgers daar verdrietig om zijn.
Maar dat ís juist de kern van de zaak: binnen één gemeenschap bestaan verschillende stemmen, en het is journalistiek eerlijk om dat spanningsveld te laten zien in plaats van het te verdoezelen.
OVER HET “PROTOCOL”-ASPECT
In mijn bericht vermeldde ik dat de heer Çörüz vaak voorkomt op protocollijsten van Turkse organisaties, vooral sinds zijn echtgenote Judith Uitermark minister van Binnenlandse Zaken werd.
Dat is geen beschuldiging, maar een feitelijke observatie.
Voorheen zagen we hem zelden bij zulke bijeenkomsten. Pas toen zijn echtgenote in het kabinet zitting nam, verscheen hij vaker op de eerste rijen bij officiële evenementen.
Dat mag toeval zijn, maar het is legitiem voor een journalist om dat te benoemen, zeker wanneer die zichtbaarheid als een vorm van eer wordt ervaren door dezelfde gemeenschap die zich juist gekwetst voelt door zijn eerdere uitspraken.
Het erkennen van iemands loopbaan en toewijding sluit kritiek op de maatschappelijke gevolgen van zijn woorden niet uit.
Wie ooit als vertegenwoordiger van de Turkse gemeenschap werd gezien, draagt ook de verantwoordelijkheid om zorgvuldig met die positie om te gaan.
DE UITSPRAAK OVER MAROKKAANSE JONGEREN
U schrijft dat de heer Çörüz altijd opkwam voor rechtvaardigheid en sociale orde. Dat is te respecteren, maar we mogen ook niet vergeten dat hij als parlementariër een uitspraak deed die destijds veel stof deed opwaaien:
tijdens debatten over probleemgedrag van Marokkaanse jongeren stelde hij dat niet alleen de jongeren zelf, maar ook hun ouders gestraft moesten worden.
Ik heb die uitspraak destijds fel bekritiseerd, omdat zulke generaliserende voorstellen bijdragen aan stigmatisering in plaats van aan oplossing.
Ik noem dit voorbeeld niet om hem te kleineren, maar om te onderstrepen dat de woorden van een politicus zwaar wegen – ze kunnen verbinden, maar ook verdelen.
En precies daarom is zijn houding over de Armeense kwestie zo gevoelig: het gaat om de grenzen van morele verantwoordelijkheid in het publieke debat.
HET DOEL VAN MIJN ARTIKEL
Mijn tekst had één doel: de gevoelens van een gemeenschap verwoorden die zich miskend voelt door uitspraken die haar nationale waardigheid in twijfel trekken.
Ik heb nergens beweerd dat de heer Çörüz geen verdiensten heeft, of dat zijn inzet voor de samenleving niet oprecht zou zijn.
Maar ik blijf erbij dat zijn woorden over de “interne acceptatie van de Armeense genocide” niet alleen politiek, maar ook menselijk kwetsend waren voor een groot deel van de Turkse Nederlanders.
Wanneer men spreekt over “de eer van een volk”, bedoelt men niet trots om zichzelf, maar de weigering om een onrechtvaardige beschuldiging als waarheid te aanvaarden.
EEN OPROEP TOT HERBEZINNING
Mijn wens is eenvoudig: dat de heer Çörüz na al die jaren zijn vroegere uitspraken nog eens beziet, met de wijsheid die de tijd brengt.
Dat hij inziet hoeveel mensen hij destijds – onbedoeld wellicht – heeft gekwetst.
En dat hij, als iemand die jarenlang met respect binnen de Turkse gemeenschap leefde, ooit de moed vindt om te zeggen: “Ik begrijp waarom dit zo gevoelig lag.”
Dat zou geen teken van zwakte zijn, maar juist van kracht: het vermogen om te luisteren naar het hart van zijn eigen gemeenschap.
De waarheid hoeft niet met boosheid verdedigd te worden; zij vraagt om kennis, empathie en rechtvaardigheid.
Ik heb niemand willen demoniseren.
Maar in een democratische samenleving moeten publieke uitspraken ook publiek besproken kunnen worden.
Mijn artikel was zo’n bespreking – geen aanval, maar een spiegel.
Ik hoop dat de heer Çörüz, en ook de organisaties die hem blijven eren, begrijpen dat het hier niet gaat om afgunst of vijandigheid, maar om de wens om respectvol met ons collectieve geheugen om te gaan.
Wie de pijn van zijn volk negeert, hoe goedbedoeld ook, vergroot de afstand.
Laten we hopen dat deze discussie niet leidt tot meer verdeeldheid, maar juist tot meer begrip –
dat we samen blijven zoeken naar manieren om de waarheid te verdedigen zonder haat,
en de waardigheid te bewaren zonder verheerlijking.
Met vriendelijke groet, İlhan KARAÇAY
Beste lezers,
Zoals u ziet, eindigde mijn antwoord aan hem met de woorden: “Ik hoop dat dit debat niet tot meer verdeeldheid, maar tot meer begrip zal leiden — dat we elkaar kunnen ontmoeten op een grond waar waarheid zonder woede en eer zonder arrogantie worden beschermd.” Toch kon deze ongemanierde persoon het niet laten om mij opnieuw te schrijven: “Misschien zal ik u ooit recht in de ogen kijken en vertellen wat ik echt van u vind. Misschien tijdens een bijeenkomst!”
Wel, ik hoop van harte dat deze arme ziel die kans nooit krijgt.
Want sommige ontmoetingen zijn geen test van beschaving, maar van geduld.
Mijn hele leven lang heb ik met mijn pen geprobeerd de waarheid te verdedigen en recht te doen aan onrecht. Wat men ook zegt, mijn doel is nooit geweest iemand te vernederen, maar te voorkomen dat de waarheid wordt vergeten. Want elke pijn die wij vergeten, keert op een dag terug. Mijn wens is niet om tegenover ontkenners van het verleden te staan, maar om samen te kunnen zitten met mensen die eruit leren. Niet met woede, niet met haat, maar met de stem van het geweten. Moge wij samen een toekomst opbouwen waarin waarheid en waardigheid hand in hand gaan.
