GELECEĞİN BİLİM İNSANIYDI :Henüz 27 yaşında, zekâsı, disiplini ve çalışkanlığıyla geleceğin bilim insanı olmaya adım atmıştı. New York’ta sürdürdüğü doktora çalışmaları, dönemin çok ötesinde fikirlerle doluydu. Kimi arkadaşları ona “Türk Bill Gates’i” derdi. O, bilgisayar teknolojilerinin bir gün insan yaşamını kökten değiştireceğini görebilen nadir beyinlerden biriydi.

TERÖR, GELECEĞİ VURDU:Ama 12 Ekim 1979 sabahı, Lahey’deki evinden okuluna gitmek üzere otomobiline bindiğinde, hain ASALA terörünün hedefi olacağını bilemezdi. O gün, sadece bir genç diplomatın oğlu değil, Türkiye’nin geleceği de vurulmuştu. Arkasında yarım kalmış bir tez, bir fidan gibi büyümekte olan umutlar ve bir babanın bir gecede beyazlayan saçları kaldı.

YARIM KALAN HAYALLER: Oysa o, ülkesine döndüğünde teknoloji enstitüsü kurmayı, Türk gençlerini bilimle buluşturmayı hayal ediyordu. Şimdi ise adı, Lahey’deki anıtta ve Marmaris’teki okulda yaşıyor; hatırası ise hem bilimin ışığında hem de onu tanıyanların yüreğinde parlamaya devam ediyor.

(Haberin Hollandacası en altta.
Nederlandse versie van het nieuws staat onderaan)

İlhan KARAÇAY yazdı…

Ermeni terör örgütü ASALA tarafından 12 Ekim 1979 tarihinde şehit edilen Türkiye’nin Lahey eski Büyükelçisi Özdemir Benler’in oğlu Ahmet Benler, bu yıl da Büyükelçilik önünde anıldı. Büyükelçi Fatma Ceren Yazgan ve kalabalık bir topluluğun çiçek bıraktıkları Ahmet Benler ile son anım, öldürülmesinden iki gün önceydi. Bir spor etkinliği için salonda bulunan Ahmet Benler’in son fotoğrafını o sırada çekmiştim.

Ahmet Benler, her yıl olduğu gibi bu yıl da 12 ekimde Büyükelçilik önünde anıldı. Büyükelçi Fatma Ceren Yazgan ve konuklar Benler’in anıtına çiçek bıraktılar.

12 Ekim 1979 günü Köln’de bir toplantıdaydım. Hürriyet’in hem Genel Müdürü ve hem de Genel Yayın Yönetmeni olan rahmetli Nezih Demirkent ile beraberdim.
O sırada Utrecht’teki büromdan bir telefon geldi. Büyükelçimizin oğlu Ahmet Benler’in öldürüldüğü haberini rahmetli Demirken’e aktardığım zaman, ‘Fırla’ lafını duydum.

Fırladım tabii. Otomobilim ile Hollanda’ya dönerken bir benzincide durdum.
Haber için, rahmetlinin Hollanda’da çekilmiş bir fotoğrafı gerekecekti. Tesadüfen iki gün önce çekmiş olduğum bir fotoğraf için İstanbul’u telefonla arayarak Yazı İşleri’ne bağlandım.: ‘ Önceki gün Avrupa Masası’na bir makara film gönderdim. Kareler arasında, salonda çekilmiş bir fotoğraf var. Tribünde çakilmiş olan grup fotoğrafın ortasında uzun boylu ve gözlüklü olan Ahmet Benler’dir.’ dedim.

Ertesi gün Ahmet Benler’in acı haberi, fotoğraflı olarak sadece Hürriyet’te yayınlanmıştı.

Ahmet Benler’in öldürüldüğü Lahey kentine rekor kırarak iki saaatte ulaşmıştım. Etraf hala polis tarafından çevriliydi.

Ahmet Benler iyi bir dosttu. Çok güzel anılarımız vardı. O’nun için, ‘Ölmeseydi, teknolojide bir Bill Gates olurdu’ ifadesi kullanılacak kadar ileri zekalıydı. Büyükelçi Özdemir Benler, biricik oğlunun katledilmesinden sonra, bir gün içinde bembeyaz olmuştu. Benler’in saçları bir gün içinde aklanmıştı.

İşte, Hürriyet’teki o haber ve Ahmet Benler’in fotoğrafı.

Ahmet Benler’in son fotoğrafını, öldürülmesinden sadece iki gün önce çekmiştim. Bir spor salonundaydık. Gözlüğünün ardından tebessüm eden o yüz, zekâsı kadar mütevazılığını da yansıtıyordu. O kareye her baktığımda, erken biten bir hayatın değil, yarım kalmış bir geleceğin sessiz yankısını duyarım.

ÖNCEKİ GÜNKÜ TÖREN

Bu yılki anma töreni, yalnızca Lahey’de değil, aynı anda Türkiye’de de yankı buldu. Lahey Büyükelçiliği ile, Benler ailesinin bağışlarıyla Marmaris’te yaptırılan Şehit Ahmet Benler İlkokulu arasında bu yıl da eş zamanlı bir tören gerçekleştirildi. Marmaris’teki okulda öğrenciler ve öğretmenler, bir dakikalık saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı’nı okudular. Ardından yapılan konuşmalarda, Ahmet Benler’in temsil ettiği değerlerin ve ideallerin, okulun her öğrencisine ilham verdiği vurgulandı. Törenin sonunda okul bahçesinde bir fidan dikildi ve Ahmet Benler’in anısına karanfiller bırakıldı.

Lahey’deki törende konuşan Büyükelçi Fatma Ceren Yazgan, Ahmet Benler’in bir Türk büyükelçisinin evladı olduğu için hedef alındığını hatırlatarak, “46 yıl önce Lahey’de işlenen bu menfur saldırının failleri hâlâ adalet önünde hesap vermedi. Ancak biz, adaletin tecelli etmesi yönündeki sorumluluğumuzu unutmadık” dedi. Yazgan, Türk diplomatlarına yönelik saldırıların, bugün dahi hafızalarda diri tutulması gereken tarihi dersler taşıdığını vurguladı. “Ahmet Benler’in tek suçu, ülkesini temsil eden bir Türk’ün evladı olmaktı. Onun ve tüm şehitlerimizin hatırasını yaşatmak, milletimizin en büyük borcudur” ifadelerini kullandı.

Yazgan, konuşmasının sonunda şu sözlerle duygulandırdı:
“Türk milletinin tarihinde utanacağı hiçbir konu yoktur. Gelecek nesillerin de kimseye bir borcu bulunmamaktadır. Bizim borcumuz, şehitlerimizin adını yaşatmak, onların temsil ettiği adalet ve kararlılığı geleceğe taşımaktır.”

Tören, Büyükelçilik mensuplarının, Lahey Büyükelçiliği duvarında yer alan Ahmet Benler anı plaketine birer karanfil bırakmasıyla son buldu. Aynı anda Marmaris’teki öğrencilerin de benzer bir karanfil töreni yapması, Lahey ve Marmaris arasında anlamlı bir bağ kurdu. Bu sembolik birliktelik, hem iki ülke arasındaki dostluğu hem de Türk milletinin şehitlerine duyduğu derin vefayı bir kez daha gözler önüne serdi.

ÖLDÜRÜLMESEYDİ BILL GATES OLABİLİRDİ

Ahmet Benler, 5 yaşında başladığı ilk okulu, 9 yaşında bitirmiş bir insandı.
Ahmet Benler, şayet şehit edilmemiş olsaydı, teknolojide bugün bir Bill Gates olabilirdi.
Onun hayalleri, içinde bulunduğu çağın çok ötesindeydi. Daha 20’li yaşlarının başındayken, “Bir gün insanlar evlerinden çıkmadan çalışacak, dünyayı ceplerinde taşıyacaklar” derdi. Bilgisayarlara ve teknolojiye öylesine tutkuluydu ki, arkadaşlarına sık sık “Bir gün bilgiye tıklayarak ulaşacağız” diye anlatırdı. New York Politeknik Üniversitesi’nde yürüttüğü doktora çalışması da, o dönemin en ileri teknolojisi olan bilgisayar ağlarının geliştirilmesi üzerineydi. O, sadece bir bilim insanı olmanın değil, bilimi insanlığın hizmetine sunmanın hayalini kuruyordu.

Bir planı vardı: Doktorasını bitirdikten sonra Türkiye’ye dönüp, genç mühendislerle birlikte bir araştırma enstitüsü kurmak. “Türkiye kendi bilgisayarını üretecek, kendi yazılımını geliştirecek” demişti. Bu sözü, onu tanıyan herkesin aklında hâlâ taze durur. Amerika’daki profesörleri, zekâsına hayrandı. Hocalarından biri, “Bu çocuk geleceğin iletişim sistemini kafasında kurmuş bile” demişti.

Arkadaşlarının anlattığına göre Ahmet, geceleri kampüs laboratuvarlarında sabahlardı. Gözlüğünün ardından parlayan o zeki bakışlarıyla, bir devrin ötesini görüyordu. “Bir gün makineler birbirleriyle konuşacak, insanlar da bu ağın içinde yaşayacak” derken, bugünkü dijital dünyanın tohumlarını zihninde atıyordu.

Ne yazık ki o zihin, ASALA’nın hain kurşunlarıyla susturuldu. Henüz 27 yaşındaydı… Babası Özdemir Benler için bu acı, hiçbir kelimenin tarif edemeyeceği kadar büyüktü. Biricik oğlunun tabutunun başında, bir gecede bembeyaz olan saçlarıyla dimdik durmaya çalışıyordu. Dostları, “Özdemir Bey sabah başka, akşam başka bir insandı. Saçları bir gün içinde beyaza dönmüştü” diye anlatırlar. O gün, sadece bir evlat değil, Türkiye’nin geleceği de vurulmuştu.

O, çocukluğundan itibaren bilime ve yeniliğe adanmış bir ruhtu. Henüz ilkokul sıralarındayken oyuncaklarını parçalayıp içlerindeki mekanizmayı anlamaya çalışır, “Bir gün dünyayı kolaylaştıracak makineler yapacağım” dermiş. Üniversite yıllarında, arkadaşlarına geleceğin insanlarının birbirini “cam kutular” üzerinden görebileceğini, evlerden çıkmadan iş yapacaklarını anlatırmış. New York Politeknik Üniversitesi’nde yürüttüğü çalışmalarda, henüz kimsenin telaffuz etmediği bilgisayar ağları ve veri iletişimi üzerine kafa yoruyordu. Hedefi, Türkiye’ye dönüp, kendi ülkesinin gençleriyle birlikte bir teknoloji enstitüsü kurmaktı. “Bizim çocuklarımız da bir gün bilgisayar üretecek” sözü, onun ideallerinin özeti gibiydi. Babası Özdemir Benler, oğlunun bu parlak geleceğini her anlatışında gururla gülümserdi. Ne var ki o gurur, bir anda tarifsiz bir acıya dönüştü. Ahmet’in tabutu başında bir gecede beyazlayan saçları, hem bir babanın acısını hem de yitirilen bir umudu simgeliyordu.

Ahmet Benler’in adı, bugün hâlâ Lahey’deki Elçilik binasının önündeki anıtta yaşatılıyor. O anıt, sadece bir genç diplomatın değil, bir bilim dehasının, yarım kalmış bir hayalin simgesidir. O hayal ki, teknolojiyle insanlığı buluşturacak, Türkiye’yi bilişim çağının öncülerinden biri yapacak bir hayaldi.

                                     *************************

46 JAAR GELEDEN WERD AHMET BENLER DOOR DE GEMENE TERREURORGANISATIE ASALA VERMOOORD — HIJ HAD EEN BILL GATES KUNNEN WORDEN…

HIJ WAS EEN WETENSCHAPPER VAN DE TOEKOMST: Hij was pas 27 jaar oud, maar al een genie dat de toekomst van de wetenschap vormgaf. Zijn intelligentie, discipline en vastberadenheid maakten van hem een belofte voor de wereld. Tijdens zijn promotieonderzoek aan het Polytechnic Institute of New York werkte hij aan ideeën die ver vooruitliepen op zijn tijd. Zijn vrienden noemden hem vaak “de Turkse Bill Gates”. Ahmet Benler behoorde tot die zeldzame geesten die konden voorzien dat computers het dagelijks leven van de mens volledig zouden veranderen.

TERRORISME VERMORDE DE TOEKOMST: Op de ochtend van 12 oktober 1979 stapte hij in zijn auto om van zijn huis in Den Haag naar de universiteit te rijden. Hij wist niet dat hij het doelwit zou worden van de laffe terreurorganisatie ASALA. Die dag werd niet alleen de zoon van een Turkse ambassadeur vermoord, maar ook een stukje van de toekomst van Turkije. Achterbleven een onafgewerkt proefschrift, dromen die als jonge twijgen groeiden, en het beeld van een vader wiens haar in één nacht wit werd van verdriet.

ONVOLTOOIDE DROMEN: Hij droomde ervan om na zijn promotie terug te keren naar zijn land en een technologisch onderzoeksinstituut op te richten. Zijn wens was om jonge Turkse ingenieurs met de wetenschap in contact te brengen. Vandaag leeft zijn naam voort, zowel op het monument bij de ambassade in Den Haag als op de school die in Marmaris zijn naam draagt. Zijn nagedachtenis schittert voort – in het licht van de wetenschap en in de harten van iedereen die hem heeft gekend.

İlhan KARAÇAY schreef…

Ahmet Benler, de zoon van Özdemir Benler — destijds de Turkse ambassadeur in Den Haag — werd op 12 oktober 1979 door de Armeense terreurorganisatie ASALA vermoord. Ook dit jaar werd hij herdacht voor de Ambassade. Ambassadeur Fatma Ceren Yazgan en een menigte bezoekers legden bloemen neer bij het monument van Ahmet Benler. Mijn laatste herinnering aan hem dateert van twee dagen vóór zijn dood. We waren samen in een sporthal voor een evenement. Op dat moment maakte ik zijn laatste foto.

Zoals elk jaar werd ook dit jaar op 12 oktober een herdenkingsplechtigheid gehouden bij de Ambassade. Ambassadeur Fatma Ceren Yazgan en de aanwezigen legden bloemen bij het gedenkteken van Benler.

Op 12 oktober 1979 was ik in Keulen voor een vergadering. Ik was daar samen met wijlen Nezih Demirkent, destijds algemeen directeur en hoofdredacteur van de krant Hürriyet. Op dat moment kreeg ik een telefoontje vanuit mijn kantoor in Utrecht: het bericht dat de zoon van onze ambassadeur, Ahmet Benler, was vermoord. Toen ik dit aan Demirkent vertelde, zei hij slechts één woord: “Rennen!”

En ik rende. Terwijl ik met mijn auto terugreed naar Nederland, stopte ik bij een benzinestation. Voor het nieuws had ik een foto van de overledene nodig — een foto die ik toevallig twee dagen eerder in Nederland had genomen. Ik belde de redactie in Istanbul: “Ik heb eergisteren een filmrol naar de Europese redactie gestuurd. Tussen de foto’s is er één, genomen in de sporthal. In het midden van de groepsfoto, op de tribune, staat de lange jongeman met een bril — dat is Ahmet Benler.”

De volgende dag verscheen het trieste nieuws van Ahmet Benler, mét foto, alleen in Hürriyet.

Ik bereikte Den Haag, de stad waar Ahmet Benler was vermoord, in een recordtijd van twee uur. De omgeving was nog steeds door de politie afgezet.

Ahmet Benler was een goede vriend. We deelden vele mooie herinneringen. Over hem werd gezegd: “Als hij niet was vermoord, had hij een Bill Gates kunnen worden.” Zo uitzonderlijk intelligent was hij. Zijn vader, ambassadeur Özdemir Benler, was na de moord op zijn enige zoon in één dag volledig grijs geworden. Zijn haar was in één nacht wit.

Hier boven is dat bericht uit Hürriyet, samen met de foto van Ahmet Benler.

Ik had de laatste foto van Ahmet Benler slechts twee dagen vóór zijn dood genomen. We waren in een sporthal. Achter zijn bril lag een glimlach die zijn bescheidenheid net zo goed uitdrukte als zijn intelligentie. Elke keer als ik naar die foto kijk, hoor ik niet het einde van een leven, maar de stille echo van een onafgemaakte toekomst.

DE HERDENKING VAN EEGISTEREN

De herdenkingsplechtigheid van dit jaar vond niet alleen in Den Haag plaats, maar weerklonk tegelijkertijd ook in Turkije. De Ambassade in Den Haag organiseerde, samen met de Şehit Ahmet Benler Basisschool in Marmaris — opgericht dankzij de steun van de familie Benler — een gelijktijdige ceremonie.
Op de school in Marmaris stonden leerlingen en leraren een minuut stil, gevolgd door het zingen van het Turkse volkslied. In de toespraken werd benadrukt dat de waarden en idealen die Ahmet Benler vertegenwoordigde, een inspiratiebron blijven voor elke leerling van deze school. Aan het einde van de ceremonie werd er in de schooltuin een boom geplant en werden er anjers neergelegd ter nagedachtenis aan Ahmet Benler.

Tijdens de plechtigheid in Den Haag herinnerde ambassadeur Fatma Ceren Yazgan eraan dat Ahmet Benler enkel werd geviseerd omdat hij de zoon was van een Turkse ambassadeur.
“Zesenveertig jaar geleden vond hier in Den Haag een laffe aanval plaats waarvan de daders nog steeds niet voor het gerecht zijn gebracht,” zei ze.
“Maar wij zijn onze verantwoordelijkheid niet vergeten om te blijven strijden voor gerechtigheid.”
Yazgan benadrukte dat de aanvallen op Turkse diplomaten destijds belangrijke lessen bevatten die ook vandaag niet vergeten mogen worden.
“Het enige ‘vergrijp’ van Ahmet Benler was dat hij de zoon was van een Turk die zijn land vertegenwoordigde. De herinnering aan hem en aan al onze martelaren levend houden, is de grootste plicht van ons volk,” verklaarde ze.

Aan het einde van haar toespraak raakte Yazgan de aanwezigen diep met haar woorden:
“Het Turkse volk heeft in zijn geschiedenis niets om zich voor te schamen. En de komende generaties hebben aan niemand een schuld te vereffenen. Onze enige plicht is om de namen van onze martelaren in ere te houden en hun gevoel voor rechtvaardigheid en vastberadenheid over te dragen aan de toekomst.”

De ceremonie eindigde met het neerleggen van anjers door het ambassadepersoneel bij de gedenkplaat van Ahmet Benler op de muur van de Turkse Ambassade in Den Haag. Tegelijkertijd deden de leerlingen in Marmaris hetzelfde.
Deze symbolische verbondenheid tussen Den Haag en Marmaris stond symbool voor zowel de vriendschap tussen de twee landen als voor de diepe dankbaarheid van het Turkse volk jegens zijn martelaren.

ALS HIJ NIET WAS VERMOOORD, HAD HIJ EEN BILL GATES KUNNEN WORDEN

Ahmet Benler begon op vijfjarige leeftijd aan de basisschool en rondde deze af toen hij pas negen was.
Als hij niet was vermoord, had hij vandaag de dag in de wereld van de technologie een Bill Gates kunnen zijn.
Zijn dromen reikten ver voorbij zijn tijd. Al begin twintig zei hij:
“Op een dag zullen mensen kunnen werken zonder hun huis te verlaten, en zullen ze de hele wereld in hun zak dragen.”
Zijn passie voor computers en technologie was grenzeloos.
Tegen zijn vrienden zei hij vaak: “Op een dag zullen we kennis kunnen aanraken om ze te bereiken.”
Zijn doctoraat aan het Polytechnic Institute van New York richtte zich op de ontwikkeling van computernetwerken — destijds de meest geavanceerde technologie.
Hij wilde niet alleen een wetenschapper zijn, maar iemand die wetenschap ten dienste van de mensheid stelde.

Hij had een plan: na zijn promotie naar Turkije terugkeren om samen met jonge ingenieurs een onderzoeksinstituut op te richten.
“Turkije zal zijn eigen computers bouwen en zijn eigen software ontwikkelen,” zei hij.
Die woorden staan nog altijd in het geheugen van iedereen die hem kende.
Zijn professoren in Amerika waren vol bewondering voor zijn intellect.
Een van hen zei ooit: “Deze jongen heeft het communicatiesysteem van de toekomst al in zijn hoofd gebouwd.”

Volgens zijn vrienden bracht Ahmet talloze nachten door in de laboratoria van de campus.
Achter zijn bril glansden ogen die verder keken dan hun tijd.
“Op een dag zullen machines met elkaar praten, en de mens zal binnen dat netwerk leven,” zei hij — alsof hij toen al het digitale tijdperk zag aankomen.

Helaas werd dat briljante brein het zwijgen opgelegd door de kogels van ASALA.
Hij was nog maar 27 jaar oud…
Voor zijn vader, Özdemir Benler, was het een pijn die met geen enkel woord te beschrijven valt.
Aan het hoofd van de kist van zijn enige zoon stond hij rechtop, met in één nacht wit geworden haar.
Vrienden vertelden later: “De heer Benler was ’s ochtends een andere man dan ’s avonds. Zijn haar werd in één dag wit.”
Die dag werd niet alleen een zoon vermoord, maar ook de toekomst van Turkije.

Vanaf zijn kinderjaren was hij toegewijd aan wetenschap en vernieuwing.
Al als schooljongen haalde hij zijn speelgoed uit elkaar om te begrijpen hoe het werkte en zei:
“Eens zal ik machines maken die het leven van mensen gemakkelijker maken.”
Tijdens zijn studiejaren vertelde hij zijn vrienden dat mensen in de toekomst elkaar via ‘glazen dozen’ zouden kunnen zien en van huis uit zouden werken.
In zijn onderzoek aan het Polytechnic Institute van New York dacht hij na over computernetwerken en gegevensuitwisseling — begrippen die toen nog nauwelijks bestonden.
Zijn doel was om terug te keren naar Turkije en samen met jonge mensen een technologie-instituut op te bouwen.
“Onze kinderen zullen op een dag ook hun eigen computers bouwen,” zei hij — een zin die zijn idealen samenvat.
Zijn vader, Özdemir Benler, glimlachte altijd trots wanneer hij over de toekomst van zijn zoon sprak.
Maar die trots veranderde plots in een onuitsprekelijk verdriet.
Het wit geworden haar van Özdemir Benler aan het hoofd van zijn zoon’s kist symboliseerde zowel het verdriet van een vader als het verlies van een hoop.

Vandaag leeft de naam van Ahmet Benler voort — op het monument vóór de Turkse Ambassade in Den Haag.
Dat monument is niet alleen een eerbetoon aan een jonge diplomatenzoon, maar ook aan een briljant brein en een onafgemaakte droom.
Een droom die de mensheid met technologie zou verbinden en Turkije tot een pionier van het informatietijdperk had kunnen maken.