Neden “Hollanda’ya gelmiş geçmiş en başarılı ve sempatik Türk kadını” Günay Uslu’dur?
Çünkü kariyerindeki her adımı tesadüf değil, bilinçli tercihlerle inşa etti. Kültür tarihçiliğinden akademisyenliğe, girişimcilikten siyasetçiliğe kadar pek çok alanda kalıcı katkılar sundu.
Günay Uslu, her şeyden önce bir kültür köprüsüdür. Doğu ile Batı arasında, akademiyle halk arasında, tarih ile gelecek arasında…
Hollanda Kültür ve Medya Bakanlığı görevini sadece siyasi bir pozisyon olarak değil, içerik ve vizyon üreten bir platform olarak değerlendirdi.
(Röportajın Hollandacası en altta. Nederlandse versie is onderaan)
İlhan KARAÇAY soruyor, Günay USLU yanıtlıyor:
Bir insanın hayat hikâyesi, sadece başarı listeleriyle ölçülmez. O kişinin yürüdüğü yollar, aşındırdığı eşikler, karşılaştığı engeller ve bu engeller karşısında yüzünden eksik etmediği gülümseme çok daha derin bir anlatıdır. Günay Uslu, işte böyle bir anlatının başkahramanıdır.
Hollanda’nın soğuk sabahlarında, göçmen bir ailenin çocuğu olarak başlayan bu hikâye, sıcak bir Anadolu evinin disipliniyle, Batı Avrupa üniversitelerinin entelektüel derinliğiyle ve kıtalar ötesi kültürel etkileşimle örülmüştür.
Günay Uslu, her şeyden önce bir kültür köprüsüdür.
Doğu ile Batı arasında, akademiyle halk arasında, tarih ile gelecek arasında…
Bir yanında Osmanlı arşivlerinden çıkan tozlu belgeler, öte yanında Amsterdam müzelerinde sergilenen çağdaş sanat eserleri.
Bir sabahını radyo mikrofonlarında Mozart’ın “Türk Müziği Sevgisi”ni anlatmakla geçirirken, akşamını Corendon’un otel yatırımlarıyla ilgili toplantılarda tamamlar.
Günay Uslu sadece görev alan değil, görev tanımını yeniden yazan bir lider. Akademi, siyaset, kültür, medya ve iş dünyası… Bu alanların her birinde ayrı ayrı değil, bir bütün olarak var olmayı başarmış bir kadın. Gülümsediğinde yalnızca yüzü değil, tarihi de aydınlatıyor.
NEDEN EN BAŞARILI?
Çünkü kariyerindeki her adımı tesadüf değil, bilinçli tercihlerle inşa etti. Kültür tarihçiliğinden akademisyenliğe, girişimcilikten siyasetçiliğe kadar pek çok alanda kalıcı katkılar sundu. Hollanda Kültür ve Medya Bakanlığı görevini sadece siyasi bir pozisyon olarak değil, içerik ve vizyon üreten bir platform olarak değerlendirdi.
NEDEN EN SEMPATİK?
Günay Uslu, zamanın Başbakanı Rütte ile görüşürken de kahkahasını atıyordu…
Çünkü tüm bu başarılarına rağmen ulaşılmaz bir figür olmadı. Gülümsediğinde samimiyet, konuştuğunda paylaşma arzusu hissedilir. Sert siyaset ortamlarında bile nezaketini koruyan, entelektüel üstünlüğünü kibire dönüştürmeyen, kararlılıkla zarafeti dengeleyen nadir isimlerden biri.
Ata Uslu’nun kızı, Atilay Uslu’nun kardeşi ama her şeyden önce: Günay Uslu’dur.
O, yalnızca Türk toplumunun değil, Hollanda’nın da kıymetli bir yüzüdür.
VE İŞTE BU YÜZDEN, BU RÖPORTAJ…
Karaçay: Sayın Uslu, sizinle bu röportajı yapmayı uzun zamandır istiyordum. Bugüne kısmetmiş. Hollanda’ya gelmiş geçmiş en başarılı ve sempatik Türk kadını olarak sizi bu ünvanla anmak istiyorum. Bunun temelinde sadece siyasi başarınız değil, kültürden sanata, akademiden girişimciliğe uzanan bir hayat hikâyeniz yatıyor.
Önce en baştan başlayalım… İlk işiniz neydi?
Uslu: Çok teşekkür ederim. Benim ilk “gerçek” işim girişimcilikti. 1990’ların sonunda, dijital çağ daha yeni yeni şekillenmeye başlarken, Travel Contact adında kendi seyahat acentemizi kurdum. Bugünkü gençlere anlatınca garip geliyor ama biz o zamanlar televizyonun Teletekst ekranlarından tatil paketi sunuyorduk. Elimde ne bir ekip vardı, ne doğru dürüst deneyim. Sadece bir bilgisayar, bir telefon, bir faks ve sınırsız bir inanç…
Karaçay: Müthiş… Hem okuyor hem iş kuruyorsunuz. Bu süreçte size kimler destek oldu?
Uslu: En büyük destekçilerimden biri, ağabeyim Atilay Uslu oldu. O da girişimci ruhuyla tanınır. Ayrıca Yıldıray Karaer gibi bir yol arkadaşımız var. O’nun katkısı olmasa bu yolculuk olmazdı.
Karaçay: O dönemdeki mücadele size ne öğretti?
Uslu: En büyük dersim şuydu: “Bekleme, harekete geç.” Bazen tek bir adım, önünüzde bambaşka yollar açar. Esnek olmayı, hata yapmaktan korkmamayı ve farklı düşünen insanlarla birlikte çalışmanın zenginliğini öğrendim. Ağabeyim Atilay’la farklı karakterlere sahibiz ama tam da bu nedenle birbirimizi tamamladık.
Karaçay: Sonra akademik bir yolculuğunuz başlıyor. Hem Amsterdam Üniversitesi’nde öğrenci hem de daha sonra akademisyen olarak çok ciddi çalışmalar yürüttünüz. En dikkat çekici nokta Osmanlı tarihiyle olan ilişkiniz. Bu nasıl doğdu?
Uslu: Tarihe ilgim küçüklüğümden beri vardı. Amsterdam Üniversitesi’nde tarih ve hukuk okudum. Ardından kültür bilimi ve Avrupa Kültür Tarihi alanında yüksek lisans yaptım. Doktora konum ise doğrudan Osmanlı İmparatorluğu’yla ilgiliydi. “Osmanlı’da Kültür Politikaları” başlıklı tezimi İngilizce yazdım. Osmanlıca öğrenmek için kendi başıma çalıştım. Çünkü bu topraklara olan bağlılığımı bilimsel olarak da anlatmak istedim.
Karaçay: Ve siyasete adım attınız… Ama öyle klasik bir siyasetçi profili çizmiyorsunuz. Sizi kültür ve medya için göreve gelen biri olarak tanıdık.
Uslu: Siyasetçi olmak gibi bir planım yoktu. D66 Partisi beni kültür ve medya alanındaki çalışmalarım nedeniyle önerdi. Gerçekten de başka hiçbir portföyü kabul etmezdim. Bu alanda bir şeyler yapabileceğime inandım. Çünkü kültür, bir ülkenin aynasıdır. Sadece opera, bale, müze değil; fanfare de, kilise korosu da, karnaval da kültürdür.
Karaçay: Rembrandt’ın ‘De Vaandeldrager’ adlı tablosunun satın alınışı Hollanda
kamuoyunda ciddi tepkilere neden olmuştu. Siz ise bu tabloyu adeta savundunuz. Neden?
Uslu: Çünkü bu tablo sadece bir sanat eseri değil, bir hafıza taşıyıcısıdır. 150 milyon Euro elbette büyük bir meblağ. Ama bu para zaten kültüre değil, genel bütçeye aktarılacaktı. Bu eseri 12 ile taşıyarak halkla buluşturmak, müzeyi ayağa getirmek bence müthiş bir vizyondu. Müze herkesindir. Sadece elitlere değil, tüm halka açılmalı.
Karaçay: Gündeme gelen cinsel taciz vakalarında da net tavrınız dikkat çekti. Derksen’in sözlerine karşı açık bir duruş sergilediniz.
Uslu: Kültürel yapı, toplumun aynasıdır. Mizah adı altında şiddeti, tacizi meşrulaştıramayız. Bu tip konularda duyarlılık göstermek bir lütuf değil, sorumluluktur. Herkese alan tanınmalı ama kimsenin özgürlüğü başkasının onurunu zedelememeli.
Karaçay: Siyasetteki görevinizi bıraktınız ama bir lider olarak algılanıyorsunuz. Bundan sonraki adımda politikaya dönüş var mı?
Uslu: Hayır. Ben kendimi siyasetçi olarak tanımlamıyorum. En azından yakın vadede değil. Kendimi klasik bir siyasetçi olarak hiç tanımlamadım. Politikada görev aldım çünkü katkı sağlayacağım bir alan vardı: Kültür.
Ama şimdi başka katkılar üretme zamanı. Corendon’daki görevim, kültürel projelerim, kitap hazırlığım, gençlerle olan çalışmalarım… Tüm bunlar, benim için siyasetten daha anlamlı.
Girişimciyim, akademisyenim, kültür tarihçisiyim. Siyasete, katkı sunabileceğim sürece varım. Liderlik gibi bir arzum yok. Hatta gelecekte medya ve kültür politikaları üzerine kitap yazmak istiyorum. 1930’ların lider figürleri üzerine bir çalışmam var mesela…
Karaçay: Başarılarınız yalnızca siyasi ya da akademik değil. Aynı zamanda müthiş bir radyo programı yapmaya başladınız. Mozart’tan Osmanlı’ya uzanan bir yolculuk… Nedir bu projenin ruhu?
Uslu: 19 Nisan’daki yayınımızda, Avrupa klasik müziğinde Osmanlı izlerini anlatım. Mehterin Mozart’ı nasıl etkilediğini, Beethoven’ın Türk Marşı’nı nasıl yorumladığını, Kevser Hanım gibi unutulmuş kadın bestecileri gündeme getirdim. Troya’dan Curaçao’ya uzanan bu kültürel izleri anlatmak, kim olduğumuzu daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
Karaçay: Akademide de oldukça etkin bir isimsiniz. Sayısız müze, kurul ve vakıfta aktif görevleriniz var. Bunlardan bazılarını bizimle paylaşır mısınız?
Uslu: Elbette. Amsterdam Üniversitesi’nde akademik görev yaptım, Rembrandt Derneği’nin danışma kurulundayım. Eye Film Müzesi Konseyi başkanıyım. Mauritshuis Müzesi, Leiden Üniversitesi Hoşgörü Kürsüsü ve Allard Pierson Müzesi’nde çeşitli danışmanlık görevlerim oldu. Ayrıca NIOD Vakfı’nda yönetim kurulu üyeliği yaptım. Kültürel çeşitliliğin yalnızca temsil edilmesini değil, şekillenmesini de istiyorum.
Karaçay: Peki ya Corendon? Herkesin tanıdığı bir marka… Orada CEO’luk görevinize nasıl geri döndünüz?
Uslu: Corendon benim ailemin bir parçası gibi. Ağabeyim Atilay’ın vizyonu sayesinde kurulan bu yapının içinde uzun yıllar otel geliştirme direktörlüğü yaptım. Şimdi ise CEO olarak yeniden ailemin yanında görev yapıyorum. Kültürle iş dünyası arasındaki çizgi bazen düşündüğünüzden daha yakın.
“GÜNAY USLU: KÜLTÜRÜN TA KENDİSİ”
Karaçay: Sayın Uslu, şimdiye kadar başarılarla dolu yolculuğunuzu konuştuk. Şimdi biraz daha derine inelim istiyorum. 19 Nisan’da Radyo 4’te yayınlanan özel programınız, Mozart’tan Mehter’e, Fazıl Say’dan Osmanlı müziğine uzanan benzersiz bir yolculuktu. Bu yayının fikri nasıl doğdu?
Uslu: Uzun zamandır üzerinde çalıştığım bir temaydı aslında: Avrupa’nın Türk kültürüne olan ilgisi. Osmanlı Mehter müziğinin ritmik yapısı, özellikle 18. ve 19. yüzyıl bestecileri üzerinde ciddi etkiler yaratmış. Mozart’ın “Türk Marşı”, Beethoven’ın mehter ritmini kullanışı, Liszt’in Doğu etkisi… Bunlar sadece müzikal ilginçlikler değil; kültürel etkileşimin, merakın ve hatta hayranlığın izleri. Bu yayını hazırlarken yalnızca bir tarih anlatmak değil, gayem; bir köprüyü yeniden kurmak oldu.
Karaçay: Peki Türkiye ile bu bağınızın temelinde ne var? Doğrudan bir Osmanlı uzmanlığı, Osmanlıca bilgisi… Avrupa kültüründen Osmanlı’ya dönen, sonra tekrar Batı’ya açılan bir bilim insanı gibisiniz.
Uslu: Galiba doğru bir tespit. Kültürel kimliğim iki yönlü. Bir yandan Hollanda’da doğmuş, büyümüş birisi, diğer yandan Emirdağlı Ata Uslu’nun kızıyım. Bu iki dünyayı birleştirme çabam, hayatımın her alanına yayıldı. Osmanlı tarihi özelinde derinleşmek istememin nedeni de buydu. Kendi köklerimi daha yakından tanımak, anlamak ve anlatmaktı. Osmanlıca öğrenmek kolay olmadı, ama asıl zorluk o metinlerin ruhunu çözmekti. Doktora tezimi yazarken senelerce arşiv taradım. 19. yüzyıldaki kültür politikalarının, bugün hâlâ etkisini hissettirdiğini görmek beni etkiledi.
Karaçay: Doktora tezinize biraz daha odaklanalım. “Homer, Troya ve Türkler” temalı çalışmanız hem Avrupa’da hem Türkiye’de dikkat çekti. Bu tezin içeriğini bize biraz anlatır mısınız?
Uslu: Elbette. Tezimin tam başlığı: “Homer, Troya ve Türkler: Geç Osmanlı İmparatorluğu’nda Miras ve Kimlik (1870–1915)”. Heinrich Schliemann’ın Troya kazılarıyla başlayan kültürel etkileşim sürecini, Osmanlı entelijansiyasının buna tepkisini ve bu bağlamda gelişen bir ‘kültürel miras bilinci’ni ele aldım. Yani Batı Troya’yı sahiplenirken, Osmanlı entelektüelleri nasıl bir kimlik refleksi geliştirdi? Bu sorunun cevabı, bugünkü kültür politikalarını da anlamamıza katkı sağlar.
Karaçay: Kültür politikalarından söz etmişken, Amsterdam Üniversitesi’nde sadece ders vermekle kalmadınız; birçok müze, vakıf ve kültürel yapı ile yakın işbirliği içindesiniz. Kültürü teoriden pratiğe taşıyan bir figürsünüz.
Uslu: Evet, benim için akademi yalnızca teorik bilgi değil, topluma dokunan bir alan. Amsterdam Eye Film Müzesi Konseyi Başkanlığı, Mauritshuis ve Allard Pierson Müzeleri’ndeki danışma görevlerim, NIOD’daki yönetim kurulu üyeliğim… Bunlar yalnızca ünvan değil; sahada olmanın, uygulamanın ta kendisi. Avrupa kültür mirasının korunması, kültürün dijitalleşmesi, göçmen temsili gibi konulara katkı vermek istiyorum.
Karaçay: Şu an Corendon CEO’susunuz. Siyasetten özel sektöre geçmek sizin için nasıl bir geçiş oldu?
Uslu: Çok doğal. Corendon benim ilk göz ağrım. Kuruluşunda bulunduğum bir yapıya geri dönmek, aslında köklerime dönmek gibi. Akademik bilgi, siyaset deneyimi, kültürel birikim çok daha kapsamlı bir liderlik yapabilme şansını yaratıyor. Sadece kâr değil, anlam üretmek önemli olan. Corendon sadece bir seyahat markası değil; aynı zamanda bir kültür taşıyıcısı.
Yeni projelerimizde buna odaklanıyoruz.
Karaçay: Gelecek planlarınızda kitap yazmak var. Bahsettiğiniz liderlik kitabı mı olacak?
Uslu: Evet, uzun süredir taslağını oluşturduğum iki kitap var. Biri 1930’lar Avrupa’sındaki otoriter lider figürleriyle ilgili; diğeri ise günümüz kültür ve medya politikalarına dair bir analiz. Sadece akademik değil; okuyucuyla bağ kuran, eleştirel ama erişilebilir bir metin hazırlamak istiyorum.
KÜLTÜRDEN GEÇEN BİR HAYAT
Karaçay: Sayın Uslu, şimdi sizinle birlikte biraz daha içsel bir yolculuğa çıkalım istiyorum. Hikâyenizi sadece başarılarınızla değil, köklerinizle de tamamlamak gerek. Emirdağlı Ata Ağa’nın kızı olmak nasıl bir çocukluk demektir?
Uslu: (Gülümseyerek) Babamın kızı olmak, sırtınızda görünmeyen ama sağlam bir zırh taşımak gibiydi. Babam güçlü, çalışkan, sözü dinlenen biriydi. Emirdağlılar onu “ağa” diye anardı ama o, her zaman emeğe saygı duyan, adaletli ve bir o kadar da eğlenceli bir insan. Benim içimdeki dayanıklık ve mücadele ruhu galiba babamdan geliyor. Dik durmayı, ama bir yandan da kalpten gelen şefkati onunla öğrendim. Ama annem Fadime de, en az onun kadar güçlü bir karekterdir.
Karaçay: Sizi yakından tanıyanlar “kimliğini asla inkâr etmeyen ama onunla da şov yapmayan bir gurbetçi kızı” olarak tanımlar. Sizce bu nasıl bir denge?
Uslu: Bence çok yerinde bir tanım. Çünkü kültürel kimlik bir bayrak gibi sallanacak bir şey değil; sessiz bir kök gibi sizi ayakta tutan bir şey. Hollanda’da doğdum, burada eğitim aldım, ama ailemde konuşulan her Emirdağ Türkçesi cümle, bananerden geldiğimi hep hatırlattı. Bu Türk kimliğimi ne bir vitrinde tuttum, ne de ondan uzaklaştım. O benim içimde, hareketlerimde, kararlarımda var.
Karaçay: Türkiye ile bağınız sadece ailevi değil, akademik ve kültürel de oldu. Özellikle Osmanlı çalışmaları ve Türk müziği üzerinden bir kültür diplomasisi inşa ettiğinizi söyleyebilir miyiz?
Uslu: Evet, tam da öyle. Kültür diplomasisi benim için lüks bir alan değil, bir zorunluluk. Dünyanın bu kadar kutuplaştığı bir dönemde, insanlar birbirini tanımadan önyargı geliştiriyor. Ama müzik, sanat, tarih; bunlar bir dili paylaşmadan da insanları birleştirebilir. Radyo programında Mozart ve Mehter’i yan yana anlatmak bunun en güzel örneğidir. Batı’nın Türk kültürüne hayranlığı bir sır değil. Yeter ki biz bunu anlatmaktan çekinmeyelim.
Karaçay: Hollanda’daki Türk gençleri için özellikle bir rol model olduğunuzu düşünüyorum.
Size ulaşan, sizin gibi olmak isteyen gençler oluyor mu?
Uslu: Çok sayıda. Hem üniversitede, hem siyasette, hem de özel sektörde karşıma çıkıyorlar. Onlarla konuşmak benim için büyük bir sorumluluk. Gençlere hep aynı şeyi söylüyorum: “Sadece kendin ol.”
Kimliğini bir eksiklik gibi görme. İki kültürlü olmak, çift yönlü düşünme kapasitesi kazandırır. Evet, bazen daha fazla çalışmak, daha çok sabretmek zorunda kalıyoruz. Ama bu da bizi daha güçlü yapıyor. Ve unutmayın: Sadece başarı yetmez, zarafet de şart. Güçlü olmakla nazik olmak aynı anda mümkündür.
Karaçay: Bu söyledikleriniz Hollanda’daki çok kültürlülük tartışmalarına da doğrudan dokunuyor. Kültür Bakanı olarak bu alanda nasıl bir vizyon taşıdınız?
Uslu: Çok kültürlülük, sadece “birlikte yaşamak” değil, “birlikte üretmek” demektir. Müzelerde, galerilerde, arşivlerde sadece Batı Avrupa’nın hikâyesi yer almamalı. Curaçao’dan gelen bir sanatçının sesi de, Erzurumlu bir göçmenin hatırası da aynı çerçevede yer bulmalı. O yüzden benim için kültür politikası sadece bütçe ayırmak değil, temsili adil biçimde yeniden inşa etmektir.
Karaçay: Şimdi biraz daha kişisel bir soruya geçmek isterim. Hep gülümsüyorsunuz. Zor zamanlarda bile… Bu özel bir bilinç mi?
Uslu: Gülümsemek benim direncim. Hayat kolay olmadı. Bir göçmen çocuğu olarak dışlanmak, ötekileştirilmek, yalnız hissetmek… Bunları yaşadım. Ama her zaman bir ışık vardı. Kimi zaman bir kitapta, kimi zaman bir müzede, kimi zaman bir insan bakışında… Neşeyi sadece keyifli anlara ait bir şey olarak görmüyorum. Neşe, en karanlık anda tutunabileceğiniz bir iptir. Bu yüzden gençlere her zaman “gülün” diyorum. Çünkü içten gelen bir kahkaha, dünyayı bir anlığına daha iyi bir yer yapar.
Karaçay: Az önce sözünü ettiğiniz, yeni mezun olacak gençlere bir mesajınız var mı?
Uslu: Her zaman söylüyorum: “Merak edin, yaratıcı kalın, soru sorun, hata yapmaktan korkmayın ve gülmeyi asla ihmal etmeyin. Hayatın karşınıza ne çıkaracağı belli olmaz. Ama siz cesaretle yola çıkarsanız, o yol sizi en güzel yerlere götürebilir.”
Karaçay: Hayal ettiğiniz bir Türkiye var mı? Veya başka bir ifadeyle, kültürel vizyonunuzu Türkiye’ye taşıma hayaliniz var mı?
Uslu: Elbette var. Türkiye, kültürel çeşitliliği ve tarihsel derinliği açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri. Ama ne yazık ki, bazen bu zenginliği sahiplenmekte zorlanıyoruz. Ben hayal ediyorum ki bir gün, Anadolu’daki her kasabada, yerel bir müze, bir hikâye evi olsun. Osmanlıca bilen genç araştırmacılar, Latin harfli belgeler kadar Arap harfli defterleri de okuyabilsin. Türk müziği evrensel platformlarda daha çok yankı bulsun. İşte o zaman, kültür sadece geçmiş değil, gelecek olur.
Karaçay: Kapanışta size son bir soru sorayım. Günay Uslu’nun bir tanımı yapılacaksa sizce ne yazmalı?
Uslu: Böyle sorular hep zordur ama “Köprü” diyebiliriz.
Kültürler arasında, geçmiş ile gelecek arasında, doğu ile batı arasında… Her zaman bir şeyleri birbirine bağlamaya çalıştım.
Günay Uslu sadece “başarılı bir Türk kadını” değil; o, aynı zamanda kültürü sahiplenen, tarihine saygılı, farklılıkları kucaklayan, gülümsemeyi unutmayan, aklıyla, kalbiyle ve emeğiyle örnek bir dünya vatandaşıdır.
“USLU” BİR YÜREKTEN GELEN SES
Günay Uslu, yalnızca akademik zekâsı ya da yönetici yetenekleriyle değil; sahici, sade, derinlikli varoluşuyla öne çıkan bir figür. Emirdağlı bir babanın kızından Avrupa’da kültürel diplomasi yürüten bir lidere dönüşen bu hikâye, bana şunu hatırlatıyor:
Gerçek güç, kim olduğunu unutmadan, dünyayı değiştirmeye cesaret edebilmekte saklıdır.
Röportajım burada sona eriyor. Ancak bu bir final değil, yeni bir başlangıç. Günay Uslu’nun yapacakları, yazacakları ve anlatacakları daha uzun yıllar boyunca bize ilham vermeye devam edecek.
*************************
HET INTERVIEW VAN HET JAAR: DE MEEST SUCCESVOLLE EN SYMPATHIEKE TURKSE VROUW DIE OOIT NAAR NEDERLAND KWAM GÜNAY USLU
Waarom is Günay Uslu “De meest succesvolle en sympathieke Turkse vrouw die ooit naar Nederland kwam”?
Want elke stap in haar carrière was geen toeval, maar een bewuste keuze.
Van cultuurhistorica tot academicus, van ondernemer tot politicus heeft zij blijvende bijdragen geleverd op vele terreinen.
Gunay Uslu is bovenal een culturele brug. Tussen Oost en West, tussen academie en publiek, tussen verleden en toekomst…
Haar rol als Nederlands minister van Cultuur en Media zag zij niet enkel als een politieke functie, maar als een platform voor inhoud en visie.
İlhan KARAÇAY stelt de vragen, Günay USLU GEEFT antwoorden:
Het levensverhaal van een mens meet je niet alleen aan een lijst met prestaties. De wegen die iemand heeft bewandeld, de drempels die zijn gesleten, de obstakels die op haar pad kwamen en de glimlach die ze daarbij nooit verloor vertellen een veel dieper verhaal. Günay Uslu is de hoofdpersoon van precies zo’n verhaal.
Dit verhaal, begonnen op koude Nederlandse ochtenden als kind van een migrantenfamilie, is verweven met de discipline van een warm Anatolisch huis, de intellectuele diepgang van West-Europese universiteiten, en de culturele wisselwerking over continenten heen.
Günay Uslu is bovenal een culturele brug.
Tussen Oost en West, tussen academie en samenleving, tussen geschiedenis en toekomst…
Aan de ene kant de stoffige documenten uit Ottomaanse archieven, aan de andere kant moderne kunstwerken tentoongesteld in musea van Amsterdam.
’s Ochtends spreekt ze op de radio over Mozarts liefde voor de Turkse muziek, ’s avonds woont ze vergaderingen bij over hotelinvesteringen van Corendon.
Günay Uslu is niet zomaar iemand die een functie vervult, maar herschrijft de definitie van leiderschap. Ze is een vrouw die zich niet afzonderlijk, maar als geheel beweegt binnen de academische wereld, de politiek, de cultuursector, de media en het bedrijfsleven. Wanneer zij glimlacht, verlicht ze niet alleen haar gezicht, maar ook de geschiedenis.
WAAROM DE MEEST SUCCESVOLLE?
Omdat elke stap in haar carrière geen toeval was, maar een bewuste keuze. Van cultuurhistoricus tot academicus, van ondernemer tot politicus in al deze domeinen heeft ze blijvende bijdragen geleverd. Haar rol als staatssecretaris van Cultuur en Media in Nederland beschouwde zij niet slechts als een politieke positie, maar als een platform om inhoud en visie te creëren.
WAAROM DE MEEST SYMPATHIEKE? Zelfs tijdens gesprekken met premier Rutte schaterde Günay Uslu het uit van het lachen…
Omdat ze ondanks al haar successen nooit een onbereikbaar figuur is geworden. Haar glimlach straalt oprechtheid uit, haar woorden dragen een verlangen tot delen. Zelfs in het harde politieke klimaat bleef zij beleefd, zette haar intellect niet om in arrogantie, en wist vastberadenheid met elegantie te balanceren.
Ze is de dochter van Ata Uslu, de zus van Atilay Uslu, maar bovenal: Günay Uslu. Zij is niet alleen een trots voor de Turkse gemeenschap, maar ook een dierbaar gezicht voor Nederland.
EN DÁÁROM DIT INTERVIEW…
KARAÇAY: Mevrouw Uslu, ik wilde al lange tijd een interview met u doen. Vandaag is het dan eindelijk gelukt. Ik wil u eren met de titel van de meest succesvolle en sympathieke Turkse vrouw die ooit naar Nederland is gekomen. Niet alleen vanwege uw politieke succes, maar vanwege uw levensverhaal dat cultuur, kunst, academie en ondernemerschap omvat.
Laten we bij het begin beginnen… Wat was uw eerste baan?
USLU: Heel hartelijk dank. Mijn eerste “echte” baan was ondernemerschap. Eind jaren 90, toen het digitale tijdperk net begon, richtten we ons eigen reisbureau op: Travel Contact. Als ik dat nu aan jongeren vertel, vinden ze het gek, maar toen verkochten we vakantiepakketten via de Teletekst-pagina’s op tv. Ik had geen team, nauwelijks ervaring. Alleen een computer, een telefoon, een fax en een eindeloos geloof…
KARAÇAY: Fantastisch… U studeerde én begon een bedrijf. Wie steunde u in die tijd?
USLU: Een van mijn grootste steunpilaren was mijn broer, Atilay Uslu. Hij staat ook bekend om zijn ondernemende geest. Daarnaast hadden we een reisgenoot als Yıldıray Karaer. Zonder zijn bijdrage was deze reis niet mogelijk geweest.
KARAÇAY: Wat heeft u geleerd van de strijd in die periode?
USLU: Mijn grootste les was: “Wacht niet, kom in actie.”
Soms opent één stap compleet nieuwe wegen. Ik heb geleerd om flexibel te zijn, niet bang te zijn om fouten te maken, en de waarde van samenwerken met mensen die anders denken. Mijn broer Atilay en ik hebben verschillende karakters, maar juist daardoor vullen we elkaar aan.
KARAÇAY: Daarna begon uw academische reis. U was student én later onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Wat opvalt, is uw relatie met de Ottomaanse geschiedenis. Hoe is dat ontstaan?
USLU: Mijn interesse in geschiedenis begon al op jonge leeftijd. Ik studeerde geschiedenis en rechten aan de Universiteit van Amsterdam. Vervolgens behaalde ik een master in cultuurwetenschap en Europese Cultuurgeschiedenis. Mijn promotieonderzoek ging direct over het Ottomaanse Rijk. Mijn Engelstalige proefschrift had als titel “Cultureel Beleid in het Ottomaanse Rijk”. Ik heb zelf Ottomaans geleerd. Ik wilde mijn verbondenheid met deze gronden ook wetenschappelijk onderbouwen.
KARAÇAY: En toen kwam u in de politiek… Maar u bent geen typische politicus. Wij leerden u kennen als iemand die zich inzet voor cultuur en media.
USLU: Ik had geen plan om politicus te worden. De partij D66 droeg mij voor vanwege mijn werk op het gebied van cultuur en media. En eerlijk gezegd zou ik ook geen ander portefeuille hebben geaccepteerd. Ik geloofde dat ik iets kon bijdragen. Want cultuur is de spiegel van een land. Niet alleen opera, ballet en musea ook de fanfare, het kerkkoor en het carnaval zijn cultuur.
Karaçay: De aankoop van het schilderij ‘De Vaandeldraager’ van rembrandt zorgde voor veel ophef in de Nederlandse openbare opinie. U verdedigde dit werk echter met overtuiging. Waarom?
USLU: Omdat dit schilderij niet slechts een kunstwerk is, maar een drager van collectief geheugen. 150 miljoen euro is natuurlijk een enorm bedrag. Maar dat geld zou sowieso naar de algemene begroting zijn gegaan, niet naar cultuur. Het idee om dit werk naar twaalf verschillende locaties te brengen en zo met het volk te delen, vond ik een geweldige visie. Een museum is van iedereen. Het moet niet alleen voor de elite zijn, maar openstaan voor het hele volk.
Karaçay: U viel ook op door uw duidelıjke standpunten bij zaken rondom seksuele intimidatie. U reageerde openlijk op Derksen’s uitspraken.
USLU: Cultuur weerspiegelt de samenleving. We kunnen geweld of intimidatie niet goedpraten onder het mom van humor. Gevoeligheid tonen voor dit soort zaken is geen gunst, het is een verantwoordelijkheid. Iedereen moet ruimte krijgen, maar iemands vrijheid mag nooit de waardigheid van een ander schaden.
Karaçay: U hebt de politiek verlaten, maar wordt nog steeds als leider gezien. komt er een terugkeer naar de politiek?
USLU: Nee. Ik zie mezelf niet als politicus. Althans, niet op korte termijn. Ik heb mezelf nooit als een klassieke politicus gezien. Ik heb een politieke rol op mij genomen omdat ik iets kon bijdragen op het gebied van cultuur.
Maar nu is het tijd om op andere manieren bij te dragen: mijn werk bij Corendon, mijn culturele projecten, mijn boekvoorbereidingen, mijn werk met jongeren… Dat alles is voor mij betekenisvoller dan politiek.
Ik ben ondernemer, academicus, cultuurhistoricus. Ik zal me in de politiek begeven zolang ik iets kan bijdragen. Maar ik streef geen leidersrol na. Sterker nog, ik wil in de toekomst een boek schrijven over mediabeleid en cultuurbeleid. Ik werk bijvoorbeeld aan een studie over leidersfiguren uit de jaren 30.
Karaçay: Uw succes beperkt zich niet tot de politiek of academıe. U heeft ook een schitterend radioprogramma gestart: Een reis van Mozart tot de Ottomaanse muziek. Wat is de ziel van dit project?
Uslu: In onze uitzending van 19 april sprak ik over Ottomaanse invloeden in de Europese klassieke muziek. Hoe de Mehtermuziek Mozart beïnvloedde, hoe Beethoven de Turkse mars interpreteerde, en hoe vergeten vrouwelijke componisten zoals Kevser Hanım onder de aandacht kunnen worden gebracht. Het vertellen van deze culturele sporen, van Troje tot Curaçao, helpt ons beter te begrijpen wie we zijn.
Karaçay: U bent ook zeer actief binnen de academische wereld. U speelt een rol in vele musea, raden en stichtingen. Kunt u er een paar noemen?
Uslu: Zeker. Ik werkte als academicus aan de Universiteit van Amsterdam, ben lid van de adviesraad van de Rembrandt Vereniging, en voorzitter van de Raad van Toezicht van het Eye Filmmuseum. Ook had ik adviesfuncties bij het Mauritshuis, de Leerstoel Verdraagzaamheid van de Universiteit Leiden, en het Allard Pierson Museum. Daarnaast zat ik in het bestuur van het NIOD. Ik wil niet alleen dat culturele diversiteit vertegenwoordigd wordt, maar ook daadwerkelijk vorm krijgt.
Karaçay: En dan is er Corendon? Bekend merk in Nederland. Hoe keerde u terug als CEO?
Uslu: Corendon voelt als familie. Dankzij de visie van mijn broer Atilay heb ik jarenlang gewerkt als directeur hotelontwikkeling binnen het bedrijf. Nu werk ik opnieuw met mijn familie samen als CEO. De grens tussen cultuur en bedrijfsleven is soms kleiner dan men denkt.
“GÜNAY USLU: DE BELICHAMING VAN CULTUUR”
Karaçay: Mevrouw Uslu, we hebben tot nu toe uw succesvolle reis besproken. Ik wil nu iets dieper gaan. Uw programma op radio 4 van 19 april was een bıjzondere reis van Mozart naar de Ottomaanse muziek. Hoe is dit idee ontstaan?
Uslu: Het is een thema waar ik al lang mee bezig ben: de Europese belangstelling voor de Turkse cultuur. De ritmische structuur van de Ottomaanse Mehtermuziek had een grote invloed op componisten in de 18e en 19e eeuw. Mozart’s “Turkse Mars”, Beethoven’s gebruik van Mehter-ritmes, Liszt’s Oriëntaalse inspiratie… Het zijn geen toevallige muzikale details, maar sporen van culturele interactie, nieuwsgierigheid en zelfs bewondering. Met deze uitzending wilde ik niet alleen geschiedenis vertellen, maar ook een brug opnieuw bouwen.
Karaçay: Waar komt uw verbondenheid met Turkıje vandaan? U bent Ottomaanspecialist, kent Ottomaans, en lijkt als een wetenschapper die tussen Europa en het Ottomaanse rijk beweegt.
Uslu: Dat is een juiste observatie. Mijn culturele identiteit is tweezijdig. Enerzijds ben ik geboren en getogen in Nederland, anderzijds ben ik de dochter van Ata Uslu uit Emirdağ. Mijn poging om deze twee werelden te verbinden, heeft al mijn werk beïnvloed. Mijn wens om me te verdiepen in de Ottomaanse geschiedenis kwam daaruit voort. Ik wilde mijn wortels beter leren kennen, begrijpen en delen. Ottomaans leren was moeilijk, maar het echte werk was het begrijpen van de ziel van die teksten. Tijdens mijn proefschrift heb ik jarenlang archieven onderzocht. Het was indrukwekkend om te zien hoe het cultuurbeleid uit de 19e eeuw vandaag de dag nog steeds invloed heeft.
Karaçay: Laten we wat dieper ingaan op uw proefschrift. Uw werk over “Homerus, troje en de Turken” viel op in zowel Europa als Turkije. Kunt u er wat meer over vertellen?
Uslu: Natuurlijk. De volledige titel van mijn proefschrift is: “Homerus, Troje en de Turken: Erfgoed en Identiteit in het Laat-Ottomaanse Rijk (1870–1915)”. Ik onderzocht het proces van culturele interactie dat begon met de opgravingen van Heinrich Schliemann in Troje, de reacties van de Ottomaanse intelligentsia daarop, en hoe dit leidde tot een groeiend ‘erfgoedbewustzijn’. Terwijl het Westen Troje opeiste, ontwikkelden Ottomaanse intellectuelen een identiteitsreflex. De antwoorden op deze vraag helpen ons ook om hedendaags cultuurbeleid beter te begrijpen.
Karaçay: Over cultuurbeleid gesproken, U hebt niet alleen geles gegeven aan de universiteit van Amsterdam, maar werkt nauw samen met veel musea en culturele organisatıes. U brengt cultuur vanuit de theorie naar de praktıjk.
Uslu: Klopt. Voor mij is academie niet alleen theoretische kennis, maar iets dat de samenleving moet raken. Mijn voorzitterschap van de Raad van Toezicht van het Eye Filmmuseum, mijn adviesrollen bij het Mauritshuis en het Allard Pierson Museum, mijn bestuursfunctie bij het NIOD… Dat zijn geen titels, maar manieren om echt actief te zijn. Ik wil bijdragen aan het behoud van Europees erfgoed, de digitalisering van cultuur, en de vertegenwoordiging van migranten.
Karaçay: U bent nu CEO van Corendon. Hoe was de overstap van de politiek naar de private sector voor u?
Uslu: Heel natuurlijk. Corendon is mijn eerste liefde. Terugkeren naar een organisatie waar ik vanaf het begin bij was, voelt als thuiskomen. Dankzij mijn academische kennis, politieke ervaring en culturele achtergrond kan ik nu een veelomvattendere vorm van leiderschap uitoefenen. Niet alleen winst telt, maar ook betekenis creëren. Corendon is niet zomaar een reismerk; het is ook een drager van cultuur.
Dat is ons uitgangspunt in nieuwe projecten.
Karaçay: U vermeldde dat u boeken wilt schrıjven. Wordt dit een leiderschapsgericht boek?
Uslu: Ja, ik werk al een tijdje aan twee boekconcepten. Eén gaat over autoritaire leidersfiguren in Europa tijdens de jaren 30; de andere is een analyse van het huidige cultuur- en mediabeleid. Ik wil niet alleen een academisch werk schrijven, maar een tekst die contact maakt met de lezer: kritisch, maar toegankelijk.
EEN LEVEN GELEID DOOR CULTUUR
Karacay: Mevrouw Uslu, ik wil nu met u een wat innerlijkere reis maken. Uw verhaal moet niet alleen met successen worden verteld, maar ook met uw wortels. Wat betekent het om de dochter te zijn van Ata Ağa uit Emirdağ?
Uslu: (Glimlachend) De dochter van mijn vader zijn, voelde als het dragen van een onzichtbaar maar krachtig schild. Mijn vader was een sterke, hardwerkende man wiens woord telde. De mensen uit Emirdağ noemden hem “ağa”, maar hij was bovenal iemand die arbeid respecteerde, rechtvaardig was, en met veel gevoel voor humor. Mijn veerkracht en strijdlust komen denk ik van hem. Rechtop staan, maar met oprechte zachtheid in het hart dat leerde ik van hem. En mijn moeder Fadime is minstens zo’n sterke persoonlijkheid.
Karaçay: Mensen die u goed kennen noemen u “een migrantenmeisje dat haar identiteit nooit verloochent, maar er ook geen show van maakt”. Wat vindt u van deze balans?
Uslu: Ik vind dat een zeer treffende omschrijving. Culturele identiteit is geen vlag om mee te zwaaien, maar een stille wortel die je staande houdt. Ik ben geboren en opgegroeid in Nederland, heb hier mijn opleiding gevolgd, maar elke zin in het Emirdağ-Turks die thuis werd gesproken, herinnerde me eraan waar ik vandaan kom. Ik heb mijn Turkse identiteit nooit tentoongesteld, maar ook nooit losgelaten. Ze zit in mij in mijn daden, mijn keuzes, mijn houding.
Karaçay: Uw band met Turkije is niet alleen familiair, maar ook academisch en cultureel. Zou u zeggen dat u via uw werk aan Ottomaanse geschiedenis en Turkse muziek aan cultuurdiplomatie doet?
Uslu: Ja, precies dat. Cultuurdiplomatie is voor mij geen luxe, maar een noodzaak. In een tijd waarin de wereld zo gepolariseerd is, vormen mensen vooroordelen zonder elkaar te kennen. Maar muziek, kunst en geschiedenis kunnen mensen verbinden zonder dat ze elkaars taal spreken. De radio-uitzending waarin ik Mozart en Mehter samenbracht is daar een goed voorbeeld van. De bewondering van het Westen voor Turkse cultuur is geen geheim – als wij het maar durven te vertellen.
Karaçay: Ik denk dat u een bijzonder rolmodel bent voor Turkse jongeren in Nederland. Krijgt u veel reacties van jongeren die op u willen lijken?
Uslu: Heel veel. Zowel in de universiteit, als in de politiek en in de private sector ontmoet ik hen. Met hen praten is een grote verantwoordelijkheid. Ik zeg altijd hetzelfde: “Wees gewoon jezelf.” Zie je identiteit niet als een tekortkoming. Tweetaligheid geeft je een dubbel perspectief. Ja, soms moeten we harder werken en meer geduld hebben. Maar dat maakt ons ook sterker. En vergeet niet: alleen succes is niet genoeg – ook elegantie is nodig. Je kunt krachtig én vriendelijk tegelijk zijn.
Karaçay: Wat u zegt raakt direct aan het debat over multiculturaliteit in Nederland. Wat was uw visie als cultuurstaatssecretaris op dit gebied?
Uslu: Multiculturaliteit betekent niet alleen “samen leven”, maar ook “samen creëren”. In musea, galeries en archieven mag niet alleen het verhaal van West-Europa verteld worden. Ook de stem van een kunstenaar uit Curaçao of de herinnering van een migrant uit Erzurum moet in dat kader passen. Daarom betekent cultuurbeleid voor mij niet alleen budgetteren, maar representatie opnieuw en eerlijk vormgeven.
Karaçay: Dan een iets persoonlijkere vraag. U glimlacht altijd – zelfs in moeilijke tijden. Is dat een bewuste houding?
Uslu: Glimlachen is mijn vorm van weerstand. Het leven was niet altijd makkelijk. Als kind van migranten heb ik uitsluiting, anders-zijn en eenzaamheid ervaren. Maar er was altijd ergens een licht. Soms in een boek, soms in een museum, soms in een blik van een ander mens. Vreugde is voor mij niet alleen iets van vrolijke momenten – het is een touw om je aan vast te houden in het donkerste uur. Daarom zeg ik altijd tegen jongeren: “Blijf lachen.” Een oprechte lach maakt de wereld, al is het maar even, een betere plek.
Karaçay: Heeft u een boodschap voor jonge mensen die binnenkort afstuderen?
Uslu: Ik zeg altijd: “Blijf nieuwsgierig, blijf creatief, stel vragen, wees niet bang om fouten te maken, en vergeet nooit om te lachen.” Je weet nooit wat het leven voor je in petto heeft. Maar als je met moed op weg gaat, kan die weg je naar prachtige bestemmingen leiden.
Karaçay: Is er een Turkije waar u van droomt? Of anders gezegd, wilt u uw culturele visie ook naar Turkije brengen?
Uslu: Natuurlijk. Turkije is een van de rijkste landen ter wereld op het gebied van culturele diversiteit en historische diepgang. Helaas hebben we soms moeite om die rijkdom te omarmen. Mijn droom is dat er ooit in elke Anatolische stad een lokaal museum of verhalenhuis komt. Dat jonge onderzoekers Ottomaans kunnen lezen, net zo goed als ze moderne documenten lezen. Dat Turkse muziek meer weerklank vindt op internationale podia. Dan wordt cultuur niet alleen een echo van het verleden, maar ook een belofte voor de toekomst.
Karaçay: Tot slot: Als u Günay Uslu in één woord zou moeten samenvatten, wat zou dat zijn?
Uslu: Zulke vragen zijn altijd moeilijk… maar ik zou zeggen: “Brug.”
Een brug tussen culturen, tussen verleden en toekomst, tussen oost en west. Ik heb altijd geprobeerd om verbinding te maken.
Günay Uslu is niet alleen “een succesvolle Turkse vrouw”; ze ıis ook een voorbeeld van een wereldburger die cultuur omarmt, geschiedenıs respecteert, verscheidenheid koestert en haar glimlach nooit verliest met haar verstand, haar hart en haar inzet.
“USLU”: EEN STEM UIT EEN RUSTIG MAAR VASTBERADEN HART
Günay Uslu valt niet alleen op door haar academische intelligentie of bestuurlijke capaciteiten, maar door haar authentieke, bescheiden en diepzinnige bestaan. Van de dochter van een Emirdağse vader tot een leider in Europese cultuurdiplomatie dit verhaal herinnert mij eraan:
Ware kracht schuilt in de moed om de wereld te veranderen, zonder te vergeten wie je bent.
Mijn interview eindigt hier. Maar dit is geen afsluiting het is een nieuw begin. Wat Günay Uslu nog zal doen, schrijven en delen, zal ons nog jarenlang blijven inspireren.
Ekici’nin BARIN Yönetim Kurulu üyeliği, THY’nin Hollanda’daki havacılık politikalarında söz sahibi olmasını sağlayacak kritik bir hamledir.
(Haberin Hollandacası en altta.
Nederlandse versie onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
Bir süre önce, Hollanda’daki havayolu sektörünün en üst düzey temsil organı olan BARIN’ın yönetim kuruluna seçilen, Türk Hava Yolları Amsterdam Müdürü Şerafettin Ekici, bu tarihi gelişme ile, hem bireysel düzeyde bir başarıyı hem de Türk havacılığının uluslararası temsilde geldiği noktayı gözler önüne serdi.
BARIN NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİDİR?
BARIN (Board of Airline Representatives in the Netherlands), Hollanda’da faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası havayolu şirketlerinin çıkarlarını savunan güçlü bir sektörel platformdur. Schiphol Havalimanı başta olmak üzere, tüm sivil havacılık altyapısıyla ilgili konularda hükümetle, regülatörlerle ve havalimanı otoriteleriyle doğrudan iletişim kurar, karar mekanizmalarını etkiler.
Bu çatı altında bulunan yaklaşık 50 havayolu şirketi, slot dağılımı, uçuş vergileri, çevresel düzenlemeler, sürdürülebilirlik politikaları ve hava sahası kullanımı gibi konularda ortak çıkarlarını savunur. Bu bağlamda BARIN yönetimine seçilmek, sadece kişisel bir takdir değil, temsil edilen havayolunun prestijini artıran stratejik bir pozisyondur.
BU GÖREV THY İÇİN NE İFADE EDİYOR?
Ekici’nin BARIN Yönetim Kurulu üyeliği, THY’nin Hollanda’daki havacılık politikalarında söz sahibi olmasını sağlayacak kritik bir hamledir. Bu görev sayesinde:
THY, Hollanda’daki hava taşımacılığı politikalarına doğrudan etki edebilecektir.
Schiphol Havalimanı’ndaki slot planlamaları, kapasite kullanımı ve diğer stratejik konularda daha aktif rol alabilecektir.
Sürdürülebilir havacılık, karbon emisyonu ve dijital dönüşüm gibi konularda geliştirilen sektörel politikaların şekillendirilmesine katkı sunacaktır.
Türk havayolu sektörünün Avrupa’daki genel imajı da bu temsille daha görünür ve saygın hale gelecektir.
TÜRKİYE İÇİN STRATEJİK KAZANIM
Şerafettin Ekici’nin bu pozisyona seçilmesi, Türkiye’nin sivil havacılık alanında uluslararası temsil gücünün arttığını gösteriyor. Avrupa Birliği’nin ve yerel otoritelerin hava taşımacılığına ilişkin aldığı kararlar, sadece Hollanda ile sınırlı kalmayıp tüm Avrupa pazarını etkileyebilmektedir. Bu nedenle THY’nin bu masada yer alması, yalnızca şirket için değil, Türkiye’nin havacılık diplomasisi açısından da büyük önem taşır.
BIR GURUR TABLOSU
Şerafettin Ekici’nin BARIN yönetimine seçilmesi, hem kişisel kariyerinin hem de THY’nin küresel vizyonunun bir meyvesidir. Bu görev, Türk Hava Yolları’nın sadece bir taşıyıcı marka değil, aynı zamanda uluslararası havacılık sektörünün karar alıcı platformlarında söz sahibi bir güç olduğunu göstermektedir.
Bu gelişme, yurtdışındaki Türk profesyonellerin başarılarına bir yenisini daha eklerken, genç kuşaklara da ilham vermektedir.
ŞERAFETTİN EKİCİ KİMDİR?
Şerafettin Ekici, Türk Hava Yolları’nda uzun yıllardır çeşitli yöneticilik görevlerinde bulunmuş, THY’nin uluslararası yapılanmasında deneyim kazanmış, vizyoner bir yöneticidir. Halen Amsterdam Genel Müdürü olarak görev yapan Ekici, Hollanda pazarındaki rekabetçi ortamda THY’nin payını büyütmüş, şirketin marka değerini artırmıştır.
Ekici’nin müşteri odaklı hizmet anlayışı, yerel paydaşlarla kurduğu yapıcı ilişkiler ve dijitalleşmeye verdiği önem, THY’nin Avrupa’daki en önemli merkezlerinden biri olan Amsterdam hattında büyük başarılarla taçlanmıştır.
Şerafettin Ekici, bu anlamda sadece THY’nin değil, Türkiye’nin de gurur kaynağıdır.
*****************
THY AMSTERDAM DIRECTEUR ŞERAFETTİN EKİCİ GEKOZEN TOT BESTUURSLID VAN DE HOOGSTE LUCHTVAARTORGANISATIE IN NEDERLAND
De benoeming van Ekici tot bestuurslid van BARIN is een strategische zet die Turkish Airlines een stem geeft in het luchtvaartbeleid in Nederland.
Geschreven door İlhan KARAÇAY:
Onlangs is Şerafettin Ekici, de directeur van Turkish Airlines in Amsterdam, verkozen tot bestuurslid van BARIN, het hoogste vertegenwoordigende orgaan van de luchtvaartsector in Nederland. Deze historische ontwikkeling onderstreept zowel een persoonlijke prestatie als de internationale positie die de Turkse luchtvaart inmiddels heeft bereikt.
WAT IS BARIN EN WAAROM IS HET BELANGRIJK?
BARIN (Board of Airline Representatives in the Netherlands) is een invloedrijk platform dat de belangen behartigt van zowel nationale als internationale luchtvaartmaatschappijen die actief zijn in Nederland. BARIN onderhoudt direct contact met de overheid, regelgevende instanties en luchthavenautoriteiten over onderwerpen met betrekking tot de civiele luchtvaartinfrastructuur, met name op Schiphol.
Ongeveer 50 luchtvaartmaatschappijen onder deze paraplu verdedigen gezamenlijke belangen in zaken als slotverdeling, vliegtaksen, milieuregels, duurzaamheidsbeleid en luchtruimgebruik. Lid zijn van het BARIN-bestuur is dan ook niet alleen een persoonlijke eer, maar ook een strategische positie die het imago van de vertegenwoordigde luchtvaartmaatschappij versterkt.
WAT BETEKENT DEZE FUNCTIE VOOR TURKISH AIRLINES?
De benoeming van Ekici in het BARIN-bestuur is een cruciale stap die Turkish Airlines directe invloed geeft op het luchtvaartbeleid in Nederland. Dankzij deze functie kan THY:
Direct bijdragen aan het luchtvaartbeleid in Nederland;
Actiever deelnemen aan strategische onderwerpen zoals slotplanning en capaciteitsbeheer op Schiphol;
Mee vormgeven aan beleidsontwikkeling op het gebied van duurzame luchtvaart, CO₂-uitstoot en digitale transformatie;
Het algemene imago van de Turkse luchtvaartsector in Europa versterken.
EEN STRATEGISCHE WINST VOOR TURKIJE
De verkiezing van Şerafettin Ekici onderstreept de toegenomen internationale vertegenwoordiging van Turkije in de civiele luchtvaart. Beslissingen van de EU en lokale autoriteiten over luchtvaart hebben vaak een breder effect dan alleen Nederland – ze beïnvloeden de gehele Europese markt. Daarom is de aanwezigheid van Turkish Airlines aan deze tafel niet alleen belangrijk voor het bedrijf, maar ook voor de luchtvaartdiplomatie van Turkije.
EEN BRON VAN TROTS
De benoeming van Şerafettin Ekici in het bestuur van BARIN is zowel een bekroning van zijn persoonlijke loopbaan als een weerspiegeling van de wereldwijde visie van Turkish Airlines. Deze functie toont aan dat Turkish Airlines niet slechts een vervoersmerk is, maar een invloedrijke speler in besluitvormende platforms binnen de internationale luchtvaart.
Deze ontwikkeling voegt een nieuwe succesverhaal toe aan de prestaties van Turkse professionals in het buitenland en dient als inspiratie voor jongere generaties.
WIE IS ŞERAFETTİN EKİCİ?
Şerafettin Ekici is een visionaire manager met jarenlange ervaring in verschillende leidinggevende functies binnen Turkish Airlines. Momenteel is hij algemeen directeur in Amsterdam. Hij heeft het marktaandeel van THY in de competitieve Nederlandse markt vergroot en de merkwaarde versterkt.
Dankzij zijn klantgerichte aanpak, constructieve relaties met lokale partners en focus op digitalisering, heeft hij belangrijke successen geboekt op de Amsterdam-route – een van de belangrijkste hubs van Turkish Airlines in Europa.
Şerafettin Ekici is in die zin niet alleen een bron van trots voor Turkish Airlines, maar ook voor Turkije.
Rotterdam’daki din adamı İsmail Mercimek, İslam ile finans arasındaki uçurumu kapatıyor…
İsmail Mercimek, sadece ibadet değil; İslami finans, gençlik rehberliği ve çağdaş Müslüman yaşamı üzerine de söz sahibi bir din adamı.
“Tanrı, inanç ve para bir arada olabilir mi?” sorusuna, bilgisiyle, cesaretiyle ve çağın ruhuna uygun bakış açısıyla yanıt veriyor.
(Haberin Hollandacası en altta. Nederlandse versie onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
Avrupa’nın kalbinde, çok kültürlü Rotterdam şehrinde bir camide görev yapan imam, sadece ibadet değil; finans, girişimcilik ve çağdaş yaşam konularında da rehberlik ediyor. Mevlana Camii’nin imamı İsmail Mercimek, klasik imam algısını yerle bir eden örnek bir figür olarak öne çıkıyor. “Tanrı, inanç ve para bir arada olabilir mi?” sorusuna, bilgisiyle, cesaretiyle ve çağın ruhuna uygun bakış açısıyla yanıt veriyor.
Mevlana Camii – Rotterdam: Modern zamanlarda bir inanç ve akıl merkezi.
İmam İsmail Mercimek: Minberden sadece nasihat değil, çözüm de sunuyor
İMAMIN YOLU MEDRESEYLE BİTMİYOR, BAŞLIYOR
İsmail Mercimek, yalnızca bir vaiz değil. Aynı zamanda İslami finans alanında yüksek lisans derecesine sahip bir akademisyen, sahada karşılaştığı pratik sorunlara çözüm üretmeye çalışan bir düşünür. Dropshipping’den borsa yatırımlarına, Klarna gibi ödeme sistemlerinden mortgage kredilerine kadar pek çok konuda toplumu bilgilendiren Mercimek, bilginin sadece minberde değil, hayatın içinde de yer alması gerektiğini savunuyor.
Toplumdan gelen sorular ise hiç de azımsanacak gibi değil: “Dropshipping caiz mi?” “EFT yatırımı helal midir?” “Web sitemde Klarna kullanılabilir mi?” “Mortgage kredisi almak günah mı?”
Mercimek, tüm bu sorulara yalnızca fıkhi cevaplar değil, aynı zamanda ahlaki ve toplumsal yorumlar da getiriyor. Onun anlayışına göre imamlık, sadece namaz kıldırmak değil; aynı zamanda zamanın ihtiyaçlarına uygun dini rehberlik sağlamak demek.
FAİZLE DEĞİL, İMANLA BİR EV HAYALİ
Mercimek’in bu anlayışı, toplumun içinden gelen örneklerde karşılık buluyor. Rotterdamlı 28 yaşındaki Abdulsamed, iyi maaşlı bir işi olmasına rağmen Kur’an’da haram kılınan faiz nedeniyle mortgage kredisi kullanmayı reddediyor. Ev alabilecek gücü olmasına rağmen, hâlâ ailesiyle yaşadığını ve bunun kendisi için “utanç verici” olduğunu dile getiriyor.
Abdulsamed’in durumu bireysel değil; aksine toplumsal bir dönüşümün yansıması. Genç Müslümanlar, özellikle Avrupa’da yetişmiş olanlar, dini kuralları kültürel geleneklerden ayırarak daha bilinçli bir şekilde yaşıyor. “Ev alamadığımızdan değil, almak istemiyoruz,” diyen Abdulsamed, bu tercihinden ötürü özel kira piyasasına yönelmiş. Ancak orada da uygun ev bulmak neredeyse imkânsız. “Yatırım yapmaktan çok, helal yaşamayı önemsiyorum,” diyerek hayat felsefesini ortaya koyuyor.
KUR’AN’IN EKONOMİ FIKHI: TİCARET HELAL, FAİZ HARAM
İsmail Mercimek, Kur’an’daki “Ticaret helaldir, faiz haramdır” ayetini temel alarak modern finans sistemine dair yorumlar yapıyor. Ona göre, birine borç verip fazladan bir şey istemek, ihtiyaç sahibi üzerinden kazanç elde etmek anlamına gelir ve bu durum İslam’da kabul edilemez.
Bu yaklaşım, sadece teolojik bir duruş değil; aynı zamanda ekonomik bir alternatif önerme çabasıdır. Çünkü İslam’ın faiz yasağı, üretimi ve ticareti teşvik eden, toplumsal refahı önceleyen bir model öngörür. Mercimek’in ifadesiyle, “Para üretimden kazanılmalı; faizle değil.”
AVRUPA’DA HELAL MORTGAGE MÜMKÜN MÜ?
Peki bu prensiplerle ev sahibi olmak mümkün mü? İngiltere ve bazı İslam ülkelerinde evet. Mercimek, yüksek lisans eğitimini aldığı İstanbul’dan örnekler vererek, helal mortgage sistemlerini anlatıyor. En bilinen iki model, Murabaha ve Musharaka sistemleri.
Murabaha modelinde, banka evi kendi adına satın alır ve üzerine kâr koyarak tüketiciye satar. Bu kâr, faizin yerini alır.
Musharaka sistemindeyse banka ve müşteri evi ortaklaşa alır. Müşteri, bankaya kira öderken zamanla hisseleri devralır. Süreç sonunda ev tamamen tüketiciye ait olur.
Bu sistemler, faizli krediye alternatif olarak geliştirilmiştir ve İslam hukukuna uygundur. Ancak Hollanda’daki bankalar bu modelleri sunmaya istekli değil. ING ve Rabobank sözcüleri, helal mortgage’a yönelik taleplerin sınırlı olduğunu ve sistemin uygulama maliyetlerinin yüksekliğini öne sürüyor.
İSLAM’DA ZORUNLULUK VE İSTİSNALAR
Elbette İslam’da “Darura” yani zorunluluk ilkesi de mevcut. Eğer kişi gerçekten başka hiçbir alternatif bulamazsa, faizli sisteme geçici olarak başvurabilir. Ancak Mercimek’e göre, böyle bir zorunluluğun olup olmadığı dikkatle sorgulanmalıdır. “Sıcak bir evim var, yemeğim var, ailemle geçimim iyi,” diyen Abdulsamed, bu istisnaya başvurmamayı tercih ediyor.
FAİZ GELİRİNDEN ARINMAK: MODERN BİR ZÜHD ANLAYIŞI
Hem İsmail Mercimek hem de Abdulsamed, istemeden de olsa bankalarda faiz kazancı elde ettiklerini, fakat bu paraları kendilerine harcamadıklarını belirtiyor. Mercimek bu parayı ihtiyaç sahiplerine bağışlıyor. Abdulsamed ise sabun ve tuvalet kâğıdı alıp camilere hediye ettiğini söylüyor. “Riba kirli bir şeydir, bari temizliğe harcansın,” diyerek kendince sembolik bir çözüm geliştiriyor.
YENİ NESİL MÜSLÜMANLAR: İNANÇTA DERİN, HAYATTA AKTİF
İsmail Hoca, genç nesil Müslümanların ebeveynlerine kıyasla İslam’ın kurallarına daha bilinçli yaklaştığını vurguluyor. “Daha bilgili, daha araştırmacı ve daha özgüvenliler. Kültürle değil, inançla hareket ediyorlar. Ayrıca mali açıdan daha güçlü olduklarından, kira ödemekten korkmuyorlar,” diyor.
Bu nesil, tüketimden çok anlam, kazançtan çok helallik peşinde. Ev almak, araba sahibi olmak gibi göstergeler yerine; ahlaki bütünlük, toplumsal katkı ve dini sadakat onlar için ön planda.
AYDINLIK, SADECE IŞIKLA OLMAZ
İsmail Mercimek’in hikâyesi, modern çağda dinin yalnızca geleneksel alanlarda değil; finans, ticaret ve günlük karar alma süreçlerinde de ne kadar etkin olabileceğini gösteriyor. O, ne sadece bir imam ne de sadece bir akademisyen. O, çağdaş meseleleri iman süzgecinden geçirerek açıklayan, topluma yön veren bir entelektüel din adamı.
“Kim demiş İmam’dan aydın olmaz?”
Rotterdam’dan yükselen bu ses, cevabını çoktan vermiş:
Olur. Hem de öyle bir aydın olur ki; karanlık sadece chalets değil, yönsüzlükten de kurtulur.
*************** WIE ZEGT DAT EEN ‘VERLICHTE IMAM’ NIET KAN BESTAAN?
De Rotterdamse geestelijke İsmail Mercimek overbrugt de kloof tussen islam en financiën…
İsmail Mercimek is niet alleen een religieuze leider, maar ook een stem op het gebied van islamitische financiën, jongerenbegeleiding en het moderne islamitische leven.
Hij beantwoordt de vraag “Kunnen God, geloof en geld samengaan?” met kennis, moed en een eigentijdse visie.
Geschreven door İlhan KARAÇAY:
In het hart van Europa, in de multiculturele stad Rotterdam, begeleidt een imam niet alleen in religie, maar ook op het gebied van financiën, ondernemerschap en modern leven. İsmail Mercimek, imam van de Mevlana Moskee, is een voorbeeldige figuur die het klassieke beeld van de imam volledig doorbreekt. Hij beantwoordt de vraag “Kunnen God, geloof en geld samengaan?” met een eigentijdse en moedige benadering.
Mevlana Moskee – Rotterdam: Een centrum van geloof en rede in moderne tijden. Imam İsmail Mercimek: Niet alleen advies vanaf de preekstoel, maar ook oplossingen.
DE WEG VAN DE IMAM EINDIGT NIET BIJ DE MADRASA, HIJ BEGINT DAAR
İsmail Mercimek is niet slechts een prediker. Hij is ook een academicus met een master in islamitische financiën, en een denker die praktische oplossingen zoekt voor problemen die hij in de praktijk tegenkomt. Van dropshipping tot beleggen op de beurs, van betaalmethodes zoals Klarna tot hypotheekleningen – Mercimek informeert de gemeenschap over tal van onderwerpen.
Volgens hem moet kennis niet alleen op de kansel blijven, maar midden in het leven staan.
De vragen uit de gemeenschap zijn talrijk:
“Is dropshipping halal?”
“Is investeren via EFT toegestaan in de islam?”
“Mag ik Klarna gebruiken op mijn website?”
“Is het nemen van een hypotheek haram?”
Mercimek geeft niet alleen juridische (fiqh) antwoorden op deze vragen, maar voegt er ook morele en sociale interpretaties aan toe. Volgens hem is een imam niet alleen iemand die het gebed leidt, maar ook iemand die religieuze begeleiding biedt volgens de behoeften van deze tijd.
EEN HUIS DROMEN OP GELOOF, NIET OP RENTE
Mercimek’s benadering vindt weerklank in echte levensverhalen. De 28-jarige Rotterdammer Abdulsamed weigert, ondanks een goed inkomen, een hypotheek vanwege het renteverbod in de Koran. Hij woont nog steeds bij zijn ouders, wat hij “beschamend” vindt, ondanks dat hij een huis zou kunnen kopen.
Abdulsamed’s situatie is niet individueel, maar weerspiegelt een bredere maatschappelijke verandering. Jonge moslims, vooral degenen die in Europa zijn opgegroeid, leven hun geloof bewuster, los van culturele tradities. “We kopen geen huis niet omdat we het niet kunnen, maar omdat we het niet willen,” zegt Abdulsamed. Hij huurt liever privé, maar daar is het bijna onmogelijk om een geschikte woning te vinden. “Voor mij is halal leven belangrijker dan investeren,” legt hij zijn levensfilosofie uit.
DE ECONOMISCHE JURISPRUDENTIE VAN DE KORAN: HANDEL IS TOEGESTAAN, RENTE IS VERBODEN
İsmail Mercimek baseert zijn visie op de Koranverzen waarin staat: “Handel is toegestaan, rente is verboden.” Volgens hem betekent rente vragen over een lening dat men winst wil maken over de nood van een ander iets dat in de islam verboden is.
Deze houding is niet alleen theologisch, maar ook een poging tot het aandragen van economische alternatieven. Het islamitische renteverbod moedigt productie en handel aan, en streeft naar maatschappelijk welzijn. Zoals Mercimek zegt: “Geld moet worden verdiend door productie, niet door rente.”
IS EEN HALAL-HYPOTHEEK MOGELIJK IN EUROPA?
Is het mogelijk om onder deze principes een huis te kopen? In Engeland en sommige islamitische landen wel. Mercimek geeft voorbeelden uit zijn masterstudie in Istanboel over halal hypotheekmodellen. De twee bekendste zijn Murabaha en Musharaka.
Bij Murabaha koopt de bank het huis en verkoopt het met winst aan de klant. Deze winst vervangt de rente.
Bij Musharaka kopen klant en bank samen het huis. De klant betaalt huur en koopt geleidelijk het aandeel van de bank over. Aan het eind is het huis volledig van de klant.
Deze systemen zijn ontwikkeld als alternatief voor renteleningen en voldoen aan de islamitische wet. Maar banken in Nederland tonen weinig interesse. ING en Rabobank wijzen op de beperkte vraag en de hoge uitvoeringskosten.
NOODSITUATIES EN UITZONDERINGEN IN DE ISLAM
Natuurlijk kent de islam ook het principe van “darura” noodzaak. Als er echt geen alternatief is, mag men tijdelijk een rentesysteem gebruiken. Maar volgens Mercimek moet goed onderzocht worden of er werkelijk sprake is van nood. “Ik heb een warm huis, eten en een goed leven met mijn familie,” zegt Abdulsamed, die ervoor kiest geen gebruik te maken van deze uitzondering.
ONTRENTENING VAN INKOMSTEN: EEN MODERNE VORM VAN ASCETISME
Zowel Mercimek als Abdulsamed geven aan dat ze soms rente ontvangen via hun bank, maar dat geld geven ze niet uit aan zichzelf. Mercimek doneert het aan behoeftigen. Abdulsamed koopt er zeep en toiletpapier van en schenkt dit aan moskeeën. “Rente is iets onreins; laat het dan op zijn minst aan reinheid bijdragen,” zegt hij als symbolische oplossing.
EEN NIEUWE GENERATIE MOSLIMS: DIEPGELOVIG EN MAATSCHAPPELIJK ACTIEF
İsmail Mercimek benadrukt dat jonge moslims bewuster omgaan met geloof dan hun ouders. “Ze zijn beter geïnformeerd, onderzoekend en zelfverzekerd. Ze handelen op basis van geloof, niet van cultuur. En financieel zijn ze sterker, dus ze zijn niet bang voor huren,” zegt hij.
Deze generatie jaagt niet zozeer consumptie of bezit na, maar zoekt betekenis, morele integriteit en religieuze trouw.
VERLICHTING KOMT NIET ALLEEN VAN LICHT
Het verhaal van İsmail Mercimek laat zien dat religie in de moderne tijd niet alleen een rol speelt in traditionele domeinen, maar ook in financiën, handel en dagelijkse beslissingen.
Hij is noch alleen een imam, noch slechts een academicus. Hij is een intellectuele geestelijke die hedendaagse kwesties belicht door het filter van geloof.
“Wie zegt dat een imam geen verlichter kan zijn?”
De stem die uit Rotterdam klinkt, heeft het antwoord al gegeven:
Jawel. En zo’n verlichter bevrijdt niet alleen van onwetendheid, maar ook van richtingloosheid.
İsviçre Haber Sitesi, Corendon otelindeki uçak süitli odasını, Avrupa’nın en sıra dışı otel odalarından biri olarak seçti.
Amsterdam’daki diğer iki otelinden birinin bahçesine uçak yerleştiren Corendon, bir kolej binasından oluşturulan otele de 5’inci yıldızı aldı.
‘Havacılık’ ve ‘Tur operatörlüğü’nden sonra ‘Otelcilik’te de devleşen Corendon, dost güldürüyor, düşman çatlatıyor.
(Haberin Hollandacası en altta. Nederlandse versie van het nieuws is onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
İsviçreli haber sitesi ‘20 Minuten’, Corendon’un Amsterdam New-West’te bulunan otelindeki ‘uçak süiti’ odasını, ‘Avrupa’nın en sıra dışı beş otel odasından biri’ olarak adlandırdı. Listede Belçika, İtalya, Slovakya ve Yunanistan gibi ülkelerdeki dikkat çekici konaklama yerleri de yer alıyor. Amsterdam Nieuw-West’teki süitin merkezinde gerçek bir Boeing 737’nin kokpiti bulunuyor.
ŞEHRİN ORTASINDA BİR UÇAKTA UYUMA DENEYİMİ
Boeing 737 Süitin’e, misafirler orijinal uçak kapısından giriş yapıyor ve içeride üç sıra koltuk, bir mutfak (galley) ve tam donanımlı bir kokpitle karşılaşıyor. Kokpit, binadan dışarı doğru uzanıyor ve şehir manzarası sunuyor. Süit 120 metrekarelik bir alana sahip ve içinde king-size yatak, geniş bir banyo, oturma alanı ve havacılıktan ilham alan birçok orijinal detay bulunuyor.
MORSLAR, ŞELALELER VE UÇAN BİR PİRAMİT ARASINDA
Haberde ayrıca dört dikkat çekici otel odasından daha bahsediliyor: Belçika’daki Pairi Daiza hayvanat bahçesinde yer alan bir ‘Mors süiti’, Yunanistan’ın Ios adasında özel havuzlu ve açık hava sinemalı bir ‘Villa’, İtalya’nın güneyinde yer altı ‘Jakuzili ve şelaleli’ bir süit ile, Bratislava’da rengarenk bir ‘Piramit’ şeklindeki bir sanat oteli…
Tüm bu hayal gücü ürünü yerlerin arasında, Corendon’un ‘Kokpit süiti’ öne çıkıyor. Bu süitin çok ünlenmiş olması, özellikle TikTok’ta viral olan videosunun, 25 milyondan fazla izlenmiş olması sayesinde gerçekleşti.
CORENDON’UN OTELCİLİK SERÜVENİ…
Hollanda’nın büyük tur operatörlerini geride bırakan Corendon, tur operatörlüğü ve havacılıktan sonra soyunduğu otelcilikte de gündem yaratmaya başladı.
Başlangıçta, uçakları ile taşıdıkları yolcuları barındırmak için pek çok yerde otel kiraladı.
Türkiye’de ve İbiza’da pek çok yerde otel kiralayan Corendon, sahibi oldukları ilk oteli Amsterdam’da inşa etti.
Corendon’un Amsterdam’da ilk inşa ettiği ve içinde kokpitli uçak süisti bulunan otel
OTEL İNŞAATLARINA DEVAM
Daha sonra bir Kolej binasını kaliteli bir otel olarak hizmete açan Corendon, Hollanda’daki son oteli de havalimanına yakın Badhoevedorp’ta açtı. 680 odalı olan bu otel Hollanda ve hatta Benelüks’ün en büyük oteli olarak bir ilki gerçekleştirdi.
Bahçesine, sahibi oldukları ve kullanmadıkları bir Boeing 747 uçağı yerleştiren Corendon, bu uçağın otele yerleştirilişi sırasında kapatılan oto yolları nedeniyle, Hollanda’da günün konusu olmuştu.
Corendon’un havalimanına yakın Badhoevedorp köyündeki uçaklı oteli
KARAYİPLER’DEKİ OTEL
Corendon, Hollanda’nın Karayipler’deki Curaçao şehrinde de bir otel inşa etti. Genellikle Hollanda’dan gidenler ve Amerikalılar’ın rağbet ettiği bu otel de, beğenilen gelişmeler içinde ön sırada yer alıyor.
Corendon’un Curaçao adasındaki yeni oteli, Amerikalılar tarafından ilgi görüyor.
CORENDON’UN THE COLLEGE HOTEL’İ 5 YILDIZLI OLDU
Bir Kolej binasından, lüks ve eğlenceli bir otele dönüştürülen The College Hotels’i, 5 Yıldızlı yapan Hotelsterren Başkanı, ilgili plaketi Corendon’un ortaklarından Atilay Uslu’ya verdi.
Amsterdam-Zuid’deki Roelof Hartplein’de yer alan Corendon’a ait The College Hotel, 5 yıldızlı bir otel oldu. Sertifika, ‘Hotelsterren’ (Otel Yıldızları) adlı kuruluşun başkanı tarafından Atilay Uslu’ya takdim edildi. Hotelsterren kuruluşu, Hollanda’daki otelleri, Avrupa Otel Sınıflandırması’na göre, sundukları olanaklar ve hizmetler açısından değerlendiriyor.
Corendon Hotels & Resorts Genel Müdürü Atacan Uslu bu konuda şunları söyledi: “Bu, son derece gurur duyduğumuz bir başarı ve bu harika haberi sizlerle paylaşmak istiyorum. Muhteşem bir başarı!” Atacan Uslu sözlerine şöyle devam etti: “The College Hotel Amsterdam, Autograph Collection’ın bir kez daha prestijli Green Key Nederland Gold sertifikasını kazandığını duyurmaktan gurur duyuyorum. Bu yenilenen takdir, sürdürülebilirliğe, sorumlu misafirperverliğe ve çevresel etkilerimizi en aza indirme konusundaki sürekli bağlılığımızı yansıtmaktadır.”
Atacan Uslu sözlerini, “Green Key Gold sertifikası, sürdürülebilir uygulamalara ve çevresel sorumluluğa bağlılık gösteren otel, hostel ve diğer konaklama türlerine verilen saygın bir eko-etikettir. Green Key programı, bir tesisin enerji verimliliği, atık yönetimi, su tasarrufu ve topluluk katılımı gibi çeşitli operasyonel alanlarını değerlendirir. Green Key Gold sertifikası almak, bir tesisin temel gerekliliklerin ötesine geçerek gelişmiş ve kapsamlı sürdürülebilirlik önlemlerini uyguladığını gösterir. Bu, konaklama sektöründe çevresel sorumluluk alanında mükemmelliğin bir göstergesidir.
Otelimizin çevre dostu özelliklerini daha da geliştirmeye yönelik çabalarımıza kararlılıkla devam ediyor, çevre ve hizmet verdiğimiz topluluklar üzerinde sürekli olarak olumlu bir etki yaratmayı hedefliyoruz.” diye tamamladı.
CORENDON’UN SON ATRAKSİYONU
Turizmin öncüsü Corendon, çeyrek asırlık serüvenini gökyüzüne işledi.
25’inci yıl kutlamaları kapsamında 50 bin müşterisine çiçek gönderen şirket, dünyanın ilk dövme kaplı uçağıyla havacılık tarihinde yeni bir sayfa açtı.
Kurulduğu günden bu yana turizmi yeniden tanımlayan Corendon, 25’inci kuruluş yıl dönümünü yalnızca anmakla kalmadı, adeta bir sanat ve duygusal bağlılık manifestosuna dönüştürdü.
Türkiye ve Avrupa’daki milyonlarca yolcunun güvenle tercih ettiği marka, geçmişine duyduğu saygıyı ve geleceğe dair umutlarını gökyüzünde şekillendirdi.
UÇAN TUVAL: “SWEET LOUISE”
Dünyada bir ilk olarak, Corendon’a ait Boeing 737-MAX9 tipi yolcu uçağı, ünlü Hollandalı dövme sanatçısı Henk Schiffmacher tarafından tasarlanan dövmelerle kaplandı. Yaklaşık 200 metrekarelik bu tasarım, sadece teknik bir başarı değil; aynı zamanda insanın iç dünyasını, yolculuk etme tutkusunu ve özgürlük arzusunu sembolize eden eşsiz bir sanat eseri.
“Sweet Louise” adı verilen bu özel uçak, klasik denizci dövmelerinden ilham alan görsellerle donatıldı. Kalpler, kuşlar, pusulalar, ev sembolleri ve tasarımın merkezinde yer alan motosikletli kalp şeklinde bir korsan figürü… Hepsi, yolculuk kavramının yalnızca fiziksel değil, duygusal bir deneyim olduğunu anlatıyor.
Sanatçı Schiffmacher duygularını şöyle ifade ediyor: “Dövmeler insanın hikâyesini anlatır. Bu tasarım, insanların yolda olma hâlini, bir yere ait olma arzusunu ve dünyayı tanıma heyecanını yansıtıyor. Böyle bir projenin bir parçası olmaktan büyük gurur duyuyorum. Artık bu hikâye gökyüzünde süzülecek.”
ATİLAY USLU’NUN HAYALİYDİ, GERÇEK OLDU
Corendon’un kurucularından Atilay Uslu, markayı 2000’li yılların başında Hollanda’da mütevazı bir seyahat acentesi olarak kurdu. Antalya’nın turizm potansiyeline inanan ve Avrupalı turistlere “güneşi ve denizi” keşfettirmeyi amaçlayan Uslu, yıllar içinde Corendon’u sadece bir tur operatörü değil, aynı zamanda bir havayolu, bir otel zinciri ve bir yaşam markasına dönüştürdü.
25’inci yıl projesi, aynı zamanda Uslu’nun yıllardır hayalini kurduğu bir “sanatla uçuş” fikrinin vücut bulmuş haliydi. Bu proje, Corendon’un sadece taşımacılık yapan bir şirket değil, ilham veren bir yaşam deneyimi sunduğunun kanıtı oldu.
YILDIRAY KARAER VE BÜYÜYEN MARKA VİZYONU
Şirketin diğer kurucu ortağı Yıldıray Karaer, Corendon’un Türkiye ayağındaki yapılanmasında büyük rol oynadı. Türkiye’nin en stratejik bölgelerinde oteller açarak markanın “tatil deneyimi” alanındaki gücünü pekiştiren Karaer, Corendon’un entegre turizm modelini inşa eden isimlerin başında geliyor. Karaer, dövmeli uçak projesiyle ilgili olarak şu değerlendirmeyi yaptı: “Seyahat sadece bir A noktasından B noktasına gitmek değildir. Anılar, duygular, hikâyeler taşırız. Sweet Louise bu hikâyeleri taşıyan bir sembol artık.”
CORENDON CEO’SU GÜNAY USLU: TURİZMDE KADIN LİDERLİĞİNİN GÜÇLÜ SESİ
Corendon’un bugünkü CEO’su, aynı zamanda Hollanda’nın eski Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanı olan Günay Uslu, projeyi ilk duyduğunda çok heyecanlandığını söylüyor. Akademik geçmişi, sanata olan ilgisi ve kültürel projelerdeki deneyimi sayesinde, bu sıra dışı kutlamanın yaratıcı ruhuna yön veren isimlerden biri oldu.
Günay Uslu projeyle ilgili şu sözleri sarf etti: “Uçmak bir teknolojik başarı olabilir ama aynı zamanda şiirsel bir eylemdir. Sweet Louise, yalnızca gökyüzünde süzülen bir araç değil; insanın iç dünyasındaki merakı, yolculuk tutkusunu ve aidiyet ihtiyacını yansıtan uçan bir metafor.”
50 BİN ÇİÇEKLE SEVGİ DAĞITTI
Bir Corendon müşterisi olarak, benim de evime gelen büyük bir paket içindeki vazolu çiçekler, günlerce çalışma yapan CEO Günay Uslu’nun da elinden geçti.
25’inci yıl kutlamaları bununla da sınırlı kalmadı. Corendon, bugüne dek kendisini tercih eden 50 bin müşterisine çiçekli vazolar göndererek minnettarlığını ifade etti. Bu jest, markanın yalnızca kâr odaklı değil; yolcusunu düşünen, ona değer veren bir kültüre sahip olduğunu bir kez daha gösterdi.
Gelecek İçin İlham Veren Bir Hikâye
Bugün Corendon, Avrupa’da ve Türkiye’de milyonlarca kişinin seyahat alışkanlıklarını değiştirmiş bir marka. Ama belki de daha önemlisi, Corendon bir duygu… Bir yolculuk sevgisi, bir keşif arzusu ve şimdi de bir sanat manifestosu.
Bakalım Corendon, daha nice etkinlik ve atraksiyonlarını nasıl sürdürecek?
**********************
CORENDON WINT ‘UITZONDERLIJKE SUITEKAMER’ ONDERSCHEIDING IN HOTELINDUSTRIE NA SUCCES IN LUCHTVAART EN TOUROPERATING
Een Zwitserse nieuwssite heeft de vliegtuigsuitekamer in het Corendon-hotel uitgeroepen tot een van de meest buitengewone hotelkamers van Europa.
Corendon, dat een vliegtuig in de tuin van een van zijn twee andere hotels in Amsterdam heeft geplaatst, heeft ook een vijfde ster gekregen voor het hotel dat is gecreëerd uit een voormalig schoolgebouw.
Na zijn succes in de luchtvaart en als touroperator, heeft Corendon nu ook een prominente positie verworven in de hotelindustrie, tot vreugde van zijn vrienden en tot afgunst van zijn concurrenten.
Geschreven door İlhan KARAÇAY:
De Zwitserse nieuwssite ’20 Minuten’ heeft de ‘vliegtuigsuite’ in het Corendon-hotel in Amsterdam Nieuw-West uitgeroepen tot een van de vijf meest buitengewone hotelkamers van Europa. De lijst bevat ook opmerkelijke accommodaties in landen als België, Italië, Slowakije en Griekenland. In het midden van de suite in Amsterdam Nieuw-West bevindt zich de cockpit van een echte Boeing 737.
EEN SLAAPERVARING IN EEN VLIEGTUIG MIDDEN IN DE STAD
Gasten betreden de Boeing 737 Suite via de originele vliegtuigdeur en worden binnen begroet met drie rijen stoelen, een kombuis en een volledig uitgeruste cockpit. De cockpit steekt uit het gebouw en biedt uitzicht op de stad. De suite beslaat een oppervlakte van 120 vierkante meter en beschikt over een kingsize bed, een ruime badkamer, een zithoek en vele originele details geïnspireerd op de luchtvaart.
TUSSEN WALRUSSEN, WATERVALLEN EN EEN VLIEGENDE PIRAMIDE
Het artikel noemt ook vier andere opvallende hotelkamers: een “walrussuite” in de dierentuin Pairi Daiza in België, een villa op het Griekse eiland Ios met een privézwembad en openluchtbioscoop, een ondergrondse suite in Zuid-Italië met jacuzzi en waterval, en een kleurrijk kunsthotel in de vorm van een piramide in Bratislava.
Tussen al deze fantasierijke verblijven springt Corendons “Cockpitsuite” eruit. De internationale bekendheid van deze suite is vooral te danken aan de virale TikTok-video, die meer dan 25 miljoen keer is bekeken.
HET HOTELAVONTUUR VAN CORENDON…
Corendon, dat grotere touroperators in Nederland achter zich heeft gelaten, begon na zijn successen in luchtvaart en touroperating ook naam te maken in de hotelsector.
Aanvankelijk huurde Corendon hotels om de passagiers te huisvesten die zij met hun vliegtuigen verelerden, onder andere in Turkije en op Ibiza. Hun eerste zelfgebouwde hotel kwam in Amsterdam, waarin zich ook de beroemde cockpitsuite bevindt.
HOTELBOUW GAAT DOOR
Daarna opende Corendon een voormalig schoolgebouw als kwalitatief hotel, en het nieuwste hotel verrees in Badhoevedorp, vlakbij Schiphol.
Met 680 kamers is dit hotel het grootste van Nederland en zelfs van de hele Benelux.
In de tuin van dit hotel plaatste Corendon een eigen, niet meer gebruikte Boeing 747.
De wegen die voor deze operatie moesten worden afgesloten, maakten het tot een nationaal gespreksonderwerp.
HET HOTEL IN DE CARAÏBEN
Ook in het Caribisch gebied bouwde Corendon een hotel, in de stad Willemstad op Curaçao.
Vooral Nederlandse en Amerikaanse toeristen bezoeken dit hotel, dat zich al snel populair heeft gemaakt.
THE COLLEGE HOTEL VAN CORENDON NU 5-STERRENHOTEL
Het voormalige schoolgebouw, omgetoverd tot luxueus en stijlvol hotel, kreeg onlangs zijn vijfde ster. De voorzitter van Hotelsterren overhandigde de plaquette persoonlijk aan medeoprichter Atilay Uslu.
The College Hotel, gelegen aan het Roelof Hartplein in Amsterdam-Zuid, werd aldus officieel erkend als 5-sterrenaccommodatie.
Hotelsterren beoordeelt hotels in Nederland aan de hand van de Europese hotelclassificatie, gebaseerd op faciliteiten en service.
Corendon Hotels & Resorts-Generaalmanager Atacan Uslu: Een grote trots.
Uslu verklaarde: “Dit is een prestatie waar we enorm trots op zijn en ik wil dit prachtige nieuws graag delen. Een geweldig succes!”
En hij vervolgde: “The College Hotel Amsterdam, onderdeel van Autograph Collection, heeft opnieuw het prestigieuze Green Key Nederland Gold-certificaat ontvangen.
Deze erkenning weerspiegelt onze voortdurende inzet voor duurzaamheid, verantwoord gastheerschap en het minimaliseren van onze impact op het milieu.”
“Het Green Key Gold-certificaat is een gerenommeerd eco-label dat wordt toegekend aan hotels, hostels en andere accommodaties die blijk geven van duurzame werkwijzen en milieubewustzijn.
Het programma beoordeelt aspecten als energie-efficiëntie, afvalbeheer, waterbesparing en betrokkenheid bij de gemeenschap.
Het verkrijgen van het Gold-niveau betekent dat de accommodatie verder gaat dan de basisvereisten en geavanceerde duurzaamheidsmaatregelen hanteert.”
“Wij blijven ons inzetten om de milieuvriendelijke eigenschappen van ons hotel te verbeteren, met als doel een blijvend positieve impact te hebben op het milieu en de gemeenschappen die we bedienen.”
DE LAATSTE STUNT VAN CORENDON
Corendon, pionier in de toerismesector, schreef zijn 25-jarige reis letterlijk in de lucht.
In het kader van de jubileumvieringen stuurde het bedrijf bloemen naar 50.000 klanten en opende het een nieuw hoofdstuk in de luchtvaartgeschiedenis met ‘s werelds eerste met tatoeages bedekte vliegtuig.
Sinds de oprichting heeft Corendon toerisme opnieuw gedefinieerd. Het 25-jarig bestaan was niet slechts een moment van herdenking, maar een ware artistieke en emotionele uiting van verbondenheid.
Het merk, vertrouwd door miljoenen reizigers in Turkije en Europa, toonde zijn respect voor het verleden en zijn hoop voor de toekomst… in de lucht.
VLIEGEND CANVAS: “SWEET LOUISE”
Voor het eerst in de wereld werd een passagiersvliegtuig een Boeing 737-MAX9 van Corendon bedekt met tatoeagekunst ontworpen door de beroemde Nederlandse tatoeëerder Henk Schiffmacher.
Deze 200 vierkante meter grote creatie is niet alleen een technisch kunststuk, maar ook een artistieke uiting van de menselijke ziel, reislust en verlangen naar vrijheid.
Het vliegtuig, genaamd “Sweet Louise”, is versierd met afbeeldingen geïnspireerd op klassieke zeemans-tatoeages: harten, vogels, kompassen, huis-symbolen en centraal daarin een piraatfiguur in de vorm van een hart met een motorfiets.
Al deze symbolen drukken uit dat reizen niet alleen een fysieke, maar ook een emotionele ervaring is.
Kunstenaar Henk Schiffmacher verwoordde het als volgt: “Tatoeages vertellen het verhaal van een mens. Dit ontwerp weerspiegelt de staat van onderweg zijn, het verlangen ergens bij te horen en de opwinding van het ontdekken van de wereld. Ik ben er trots op om deel uit te maken van zo’n project. Dit verhaal zal nu ook door de lucht reizen.”
HET WAS DE DROOM VAN ATİLAY USLU, EN ZE WERD WERKELIJKHEID
Corendon-medeoprichter Atilay Uslu startte het bedrijf begin 2000 als bescheiden reisbureau in Nederland.
Hij geloofde in het toeristische potentieel van Antalya en wilde Europese reizigers laten kennismaken met zon en zee.
In de loop der jaren groeide Corendon uit tot niet alleen een touroperator, maar ook een luchtvaartmaatschappij, hotelketen en een levensstijlmerk.
Het 25-jarige jubileumproject gaf vorm aan Uslu’s droom om kunst en luchtvaart samen te brengen en bewees dat Corendon meer is dan vervoer: het biedt inspiratie en beleving.
YILDIRAY KARAER EN DE GROEIENDE MERKVISIE
Medeoprichter Yıldıray Karaer speelde een sleutelrol in de uitbouw van Corendon in Turkije.
Door hotels te openen op strategische locaties versterkte hij Corendon’s positie als totaalaanbieder van vakanties.
Over het tatoeagevliegtuig zei Karaer: “Reizen is niet alleen van A naar B gaan. We dragen herinneringen, emoties en verhalen met ons mee. Sweet Louise is nu een symbool van die verhalen.”
GÜNAY USLU: DE STERKE VROUWELIJKE STEM IN TOERISME
De huidige CEO van Corendon, en voormalig Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van Nederland, Günay Uslu, vertelde dat ze direct enthousiast was over het project.
Met haar academische achtergrond, interesse in kunst en ervaring met culturele projecten gaf zij richting aan de creatieve geest achter deze unieke viering.
Zij verklaarde: “Vliegen mag dan een technische prestatie zijn, het is ook een poëtische daad. Sweet Louise is niet zomaar een toestel dat door de lucht zweeft; het is een vliegende metafoor voor de menselijke nieuwsgierigheid, reislust en behoefte aan verbondenheid.”
50.000 BLOEMEN VOL LIEFDE
Als Corendon-klant ontving ook ik een grote doos met bloemen, die zo werd bevestigd met zorg door CEO Günay Uslu zelf zijn samengesteld.
De jubileumviering bleef daar niet bij: Corendon verraste 50.000 trouwe klanten met bloemen in vazen als blijk van dankbaarheid.
Deze geste onderstreepte dat Corendon geen kille commerciële speler is, maar een merk dat waarde hecht aan de klant en aan emotionele verbondenheid.
EEN VERHAAL DAT INSPIREERT VOOR DE TOEKOMST
Vandaag de dag heeft Corendon de reisgewoonten van miljoenen mensen in Europa en Turkije veranderd.
Maar nog belangrijker: Corendon is een gevoel…
Een liefde voor reizen, een drang naar ontdekking en nu ook een artistiek manifest.
Wat zal Corendon in de toekomst nog meer aan unieke belevenissen brengen?
Hollanda’da yaşayan tarih araştırmacısı Tütüncü’nün onlarca eserde imzası var. Geleceğe yönelik iki büyük projenin akibeti ne olacaktı?
Hayata dönen ve dünyada parmakla gösterilecek olan bir Rehabilite Merkezi’de kalan örnek adamla söyleşi.
Sözü edilen Heliomare adlı Rehabilite Merkezi, Türkiye’de klinik azlığı yaşanırken, 1932’de kurulmuş.
(Haberin Hollandacası en sonda.
Nederlandse versie van het nieuws onderaan)
İlhan KARAÇAY yazdı:
Hollanda’daki arşivlerde Türkiye’nin kayıp izlerini sabırla arayan, Osmanlı’nın Avrupa’daki ayak izlerini belgeleyen, her biri tarihe ışık tutan onlarca yayına imza atan bir isim: Mehmet Tütüncü. O yalnızca bir tarihçi değil, aynı zamanda hafızanın bekçisi. Geçmişin karanlık köşelerinde kalan belgeleri bulup gün ışığına çıkaran, sonra da onları bugünün belleğine işleyen bir gönüllü bilgedir.
Ancak hayat, Mehmet’e de tarihin cilvelerinden birini sundu. Geçtiğimiz hafta geçirdiği ani bir beyin kanaması, onu ölümle burun buruna getirdi. Sol tarafına inen felç, hayallerinin tam ortasında bir çizik gibi durdu. İlk günler yoğun bakımda geçti. Sevenleri, “Acaba bir daha aramızda olur mu?” diye sordu kendi kendine. Şükür ki Mehmet gitti ama geri döndü. Geri döndü ama ardında dramatik bir ihtimal bırakarak: Ya gitseydi?
Ya gitseydi… Haarlem’de kurulacak Türk Kütüphanesi ne olacaktı? Haarlem’in bir banliyösünde açılacak Türkiye Müzesi’nin akibeti ne olacaktı?
İkisi de, imzaları atılmış, inşaatları son aşamaya gelmiş projeler. Eğer Mehmet Tütüncü o hastane odasından geri dönemeseydi, bu iki kültürel yapı da yalnızca yarım kalmış hayaller arasında yerini alacaktı. Neyse ki olmadı. O, yazılmamış kitaplarına, açılmamış sergilerine, kurulmamış müzesine geri dönmeyi başardı.
Ve şimdi yeniden hayata tutunmak için çok özel Heliomare Rehabilitasyon Merkezi’nde.
Ziyaretine gittiğimde her zamanki gibi umutluydu. Vücudu yorgun ama bakışı diriydi. “Yazacak çok şey var daha,” dedi fısıltıyla. Ben de o an anladım: Bu adam sadece geçmişi değil, geleceği de kurtarıyor.
İşte tam da bu noktada, Mehmet’in yeniden doğuşuna ev sahipliği yapan Heliomare’i sizlere anlatmam gerekiyor.
Çünkü orası yalnızca bir tedavi merkezi değil, hayallerin yeniden kurulduğu bir yerdir…
Az sonra tanıtacağım size Heliomare’yi.
Tarihi yaşamak ayrı, yazmak ayrı meziyettir. Oysa Mehmet Tütüncü ikisini birden yaptı. Hem yaşadı, hem yazdı. Kimi zaman Osmanlı arşivlerinde, kimi zaman Hollanda’nın tozlu belgelerinde, bazen de İstanbul’un bilinmeyen sokaklarında…
Türkiye ile Hollanda arasında kurulan 400 yıllık ilişkileri belgelerle ortaya koydu. Atatürk’ün Merkez Bankası’nı kurarken Hollanda’dan yardıma çağırdığı, bu çağrıya cevap veren Hollanda Merkez Bankası Müdürü Gerard Vissering’in Ankara’ya uzanan serüvenini kaleme aldı. Yalnızca bir kitap değil, iki ülkenin ekonomik hafızasını sundu bize.
Yine o yazdı, Osmanlı döneminde İstanbul’a yerleşen ve bugün hâlâ hatırlanan Testa ailesinin hikâyesini. Tütüncü, geçmişi yalnızca belgelemekle kalmadı, ona ruh verdi.
Şimdi ise kendisi zamana karşı bir savaştan sağ çıktı.
Geçtiğimiz hafta geçirdiği beyin kanaması sonucu sol tarafı felç oldu. İlk günler yoğun bakımda geçti. Dönüp dönmeyeceği meçhuldü. Ölümle arasında sadece ince bir çizgi vardı.
Ama gitmedi. Geri döndü.
Ve geride, az önce de sözünü ettiğim şu sorular kaldı: Ya 400 yıllık arşiv bilgisi de onunla gitseydi?
Ya Vissering’i anlatan o kitap hiç yazılmasaydı?
Ya kurulmak üzere olan Haarlem Türk Kütüphanesi ve Türkiye Müzesi hayata geçemeden raflarda hayal olarak kalsaydı?
İşte bu yüzden, Tütüncü’nün geri dönüşü sadece bir şahsın kurtuluşu değil, bir kültür mirasının devamıdır. Ölümün kıyısından dönerek, sadece kendi bedenini değil, tarihi de hayata döndürdü.
O’nu gördüğüm zaman, vücudu yorgun, ama zihni hâlâ zamana meydan okuyacak kadar güçlüydü. “Bitmedi,” dedi bana. “Kütüphane açılacak, müze kurulacak, tarihin sesi duyulacak.”
HAARLEM’DE AÇILACAK TÜRK KÜTÜPHANESİ VE TÜRKİYE MÜZESİ NELER SUNACAK?
Henüz kapılarını açmadı. Ancak zihnimizde yerini aldı, hayalimizde rafları doldu, salonları adım adım dolaşıldı. Çünkü bu sadece bir mimari projenin değil, bir ömrün, birikimin ve idealin meyvesidir.
Mehmet Tütüncü’nün yıllara yayılan arşiv çalışmaları, yayınladığı eserler ve oluşturduğu kültürel köprü, şimdi somutlaşmak üzere: Haarlem’de açılacak bir Türk Kütüphanesi ve bir Türkiye Müzesi…
TÜRK KÜTÜPHANESİ: BİLGİNİN ARŞİVLENDİĞİ SESSİZ BİR DEVRİM
Bu kütüphane, sadece kitaplar ve belgelerle sınırlı kalmayacak. Mehmet Tütüncü’nün onlarca yıllık birikimiyle şekillenmiş bir kültür istasyonu olacak:
Türkiye-Hollanda diplomatik ilişkilerine dair belgelerin özgün kopyaları ve akademik analizler
Tütüncü’nün kaleme aldığı kitaplar, araştırmalar ve özel baskılar
16 ve 17. yüzyıla ait ticaret fermanları, elçilik mektupları, konsolosluk raporlarının dijital arşivi
Göçmen kuşaklara yönelik Türkçe-Hollanda dili ve tarihi seminerleri
Tarihseverler ve araştırmacılar için açık kaynak araştırma merkezi
Kütüphane, hem geçmişe ışık tutacak hem de yeni kuşaklar için kökleriyle bağ kurabilecekleri bir alan sunacak.
TÜRKİYE MÜZESİ: KÜLTÜREL BELLEĞİ TAŞLAŞTIRAN BİR ALAN
Açılması planlanan Türkiye Müzesi, klasik bir etnografik müze değil. Aksine, bir göçün, bir işbirliğinin, bir karşılaşmanın hikâyesini anlatan modern bir anlatı alanı olacak. Müzede yer alması planlanan başlıca bölümler şunlar olabilir:
Göç Salonu: 1960’lardan bu yana Hollanda’ya gelen Türk işçilerin fotoğrafları, sesli anıları, ilk neslin valizleri, ev eşyaları, dini ve sosyal hayatına dair objeler.
Atatürk ve Vissering Odası: Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı kurarken Hollanda’dan davet ettiği Gerard Vissering’in hayatı, Ankara’ya yolculuğu, Türkiye’deki gözlemleri ve katkıları. Bu bölüme adanacak orijinal belgeler, kitaplar, haritalar ve dönemin diplomatik yazışmaları.
Levanten İstanbul: Osmanlı döneminde İstanbul’da yaşamış Hollandalı aileler (örneğin Testa ailesi) ve onların Osmanlı toplumundaki rolleri.
Ortak Bellek Galerisi:
Türkiye ve Hollanda arasında yüzyıllara yayılan dostluk, ticaret, kültürel etkileşim örnekleri tablolar, mektuplar, diplomatik armağanlar ve tarihî nesneler.
Amaç Ne?: Bu iki yapının temel amacı sadece geçmişi belgelemek değil, geçmişten hareketle geleceği şekillendirmektir. Kütüphane ve müze birlikte şu mesajı verecek: “Göç, kayıp değil; bir mirastır. Diplomasi, devletlerin değil, halkların hafızasıdır.”
Ve elbette, bu büyük vizyonun arkasında ciddi bir kişisel mücadele var: Mehmet Tütüncü’nün, ölümden dönüp yeniden ayağa kalktığı bir süreçte bile bu projelerden vazgeçmemesi, bu kurumlara ayrı bir anlam yüklüyor.
TÜTÜNCÜ’DEN ANILAR
Mehmet Tütüncü, eserlerinden birini Kültür Bakanı Günay Uslu’ya sunmuştu. Tütüncü, Batı ve İslam Dünyası arasındaki ilişkiler konusunda geniş çapta danışılan bir uzmandır. Çok sayıda yayının yanı sıra birçok onet sergi ve konferansa katılmış ve öncülük etmiştir.
TESTA ailesinin 1261’den 1793’lere kadar süren Türkiye’deki faaliyetleri, küçümsenecek faaliyetler değildi. Osmanlı Devleti nezdinde tercümanlık görevlerinden başlayarak, Bakanlığa kadar uzanan faaliyetlerdi bunlar…
Mehmet Tütüncü, Hollanda’da çok ünlü olan Testa ailesini anlatan bir kitabı daha önce yayınlamıştı. Zamanın Lahey Büyükelçisi Şaban Dişli ve Tütüncü Tesla ailesi ile.
TESTA’dan, “Hollanda’ya gelen ilk Türk-Osmanlı vatandaşı” diye söz eden Mehmet Tütüncü’nün, ‘Van de Bosporus naar de Zuiderzee’ (Boğaziçi’nden Güney Denizi’ne GASPARD BARON TESTA) adlı kitabın tanıtım resepsiyonunda, Osmanlı Hanedanı’nı sevenler misali, eski Hollanda’yı seven kalburüstü zenginleri ve tarihçileri, Lahey Büyükelçimiz Şaban Dişli kucakladı.
30 Mart 2025 tarihinde gerçekleştirilen özel bir ayinle, Amsterdam’ın en önemli Katolik mabedi olan Aziz Nikolaas Bazilikası’nda, emanetler resmi olarak kiliseye teslim edildi ve halkın ziyaretine açıldı. Aynı zamanda Şubat 2025’te Eş-Katedral statüsü verilen bu bazilika, bu anlamlı olayla birlikte Katolik dünyasında manevi bir merkez haline geldi.
TÜTÜNCÜ’NÜN KARNESİ:
İsim : Mehmet Tütüncü
Doğum tarihi : 21 Eylül 1962
Doğum yeri : Karaman, Türkiye
E-Mail : m.tutuncu@gmail.com
MOBIL : +31.62.4255100
E-Mail: m.tutuncu@gmail.com
Eğitim : Amsterdam Üniversitesi, ekonomi ve mali ekonomi alanında doktora.
Diller :
– Hollandaca (neredeyse anadil olarak),
– Türkçe (ana dil)
– İngilizce (akıcı, okuma, konuşma ve yazma)
– Almanca (akıcı konuşma ve okuma),
– Fransızca (konuşma ve okuma ortalaması),
– Arapça (temel okuma)
– Rusça (temel okuma)
– Osmanlıca (okuma ve yazma)
Akademik yayınlar şu adresten indirilebilir:
https://independent.academia.edu/MehmetTutuncu
AKTİVİTELER
I. Türk ve Arap Dünyası Araştırma Merkezi Başkanı.
II. UZNED Özbekistan Hollanda Dostluk Vakfı eski başkanı (2018-2020).
III. Birçok konferansta davetli konuşmacı.
IV. İslam ve Batı konulu sergilerin ve Hollanda’nın organizatörü, başlatıcısı.
Üzerinde çalıştığım projelerden bazı örnekler.
– Leiden Etnoloji Müzesi (Mekke’ye Özlem),
– Lakenhal (uluslararası tekstil ticareti danışmanı).
– Rotterdam Denizcilik Müzesi (Hollanda Korsanlık Projesi) ve
– Tropenmuseum (Mekke’ye Özlem) Amsterdam ve
– Lahey’deki Ulusal Arşivler (Motivasyona bakın)
V. Çok sayıda kitap ve makale. (Aşağıdaki yayın listesine bakınız)
VI. Çeşitli televizyon ve belgeseller için metin yazarlığı ve danışmanlık
– Ulusal Arşivlerin özellikle Akdeniz ülkeleri için önemi
– Prens ve Paşa (2012),
– 400 Yıllık Dostluk (2018)
– Jan Janszoon nam-ı diğer Murad, Haarlem’den Cezayir’e
VI. Perspektifte Başyapıtlar Üzerine Yorumcu.
SEÇİLMİŞ YAYINLAR-KİTAPLAR
1. 400 yılı aşkın Dostluk, 1612 Hollanda ve Türkiye arasındaki Dostluk Anlaşması
2. Heemstede’deki Evde Konstantinopolis’in Kayıp Panoraması
3. Dragoman ve Diplomat ailesi Testa.
4. Mehmet Tütüncü, Boğaziçi’nden Güney Denizi’ne.
5. Cezayir’de Beş Yıl, Thomas Hees’in Günlüğü
6. Ebubekir Efendi,1869’da İstanbul’da basılan Arap Alfabesiyle ilk Hollandaca (Afrika) kitabı.
******************************
İşte şimdi, Mehmet’in hayatına ikinci bir pencere açan o eşsiz rehabilite kurumunu tanıtmak gerekiyor.
HELİOMARE: HOLLANDA’NIN SAĞLIKTA MEDENİYET ANITI
Avrupa’nın refah seviyesi yüksek ülkeleri arasında yer alan Hollanda’da, insan onurunu ve bağımsızlığını önceleyen bir rehabilitasyon ve eğitim kurumu, doksan yılı aşkın bir süredir dimdik ayakta: Heliomare. Kurulduğu 1932 yılından bu yana kesintisiz hizmet veren bu eşsiz kurum, yalnızca tıbbi bir merkez değil; aynı zamanda umutların yeniden filizlendiği, bireyin kendine olan güvenini yeniden inşa ettiği bir yaşam merkezi.
Heliomare’in hikâyesi, aslında modern sosyal devletin ve insan odaklı sağlık anlayışının da hikâyesidir. Adını güneşi ve denizi bir araya getiren eski Yunanca kelimelerden alan bu kurum (Helios – güneş, Mare – deniz), ilk olarak Wijk aan Zee’de bir verem sanatoryumu olarak faaliyete geçti. Zamanla, yalnızca hastalıkla değil, insanla ilgilenen bir felsefeye dönüştü. Bugün Heliomare, engelli bireylerin, hastalık ya da kaza sonrası hayatları altüst olmuş insanların ve onların yakınlarının yeniden yaşama bağlandığı kapsamlı bir merkezdir.
BİR İNSANLIK YAKLAŞIMI: “HİÇ KİMSE DIŞARIDA KALMASIN”
Heliomare’in temel ilkesi, “Kimse kenarda kalmasın, herkes katılsın” anlayışıdır. Bu ilke, kurumun eğitimden rehabilitasyona, iş gücüne katılımdan spor ve harekete kadar uzanan çok yönlü hizmet yelpazesinin temelini oluşturur. Hollanda’nın Noord-Holland bölgesinde 20’den fazla lokasyonda faaliyet gösteren Heliomare, bireylerin hayatlarının tüm alanlarında tam katılımını sağlayan bir ekosistem yaratmıştır. Bu yönüyle Heliomare, yalnızca bir sağlık kuruluşu değil, bir yaşam yeniden inşa merkezidir.
REHABİLİTASYONDAN EĞİTİME, SPORDAN İŞ HAYATI VE ENTEGRASYONA
Heliomare, çocuklardan yaşlılara kadar her yaştan bireye hizmet sunan entegre bir yapıdadır. Rehabilitasyon, fiziksel ve zihinsel zorluklarla mücadele eden bireylerin ilk durağıdır. Ancak Heliomare’in farkı, rehabilitasyon süreciyle sınırlı kalmaması; bireyin yeniden hayata, iş gücüne ve topluma kazandırılmasını hedeflemesidir. Bunun için:
Fiziksel ve Nörolojik Rehabilitasyon: Kaza, hastalık ya da doğuştan gelen engellerle mücadele eden bireyler için ileri düzey fizyoterapi ve tedavi olanakları sunar.
Erken Müdahale Programları: 0-4 yaş arası çocuklara özel tanılama ve gelişim desteği hizmetleriyle, engellilik durumlarında erken yaşta destek sağlar.
Spor ve Hareket Terapisi: “Spor bir lüks değil, bir ihtiyaçtır” anlayışıyla kurulan spor merkezi, bireylerin fiziksel gelişimlerine katkı sunarken aynı zamanda motivasyonlarını da artırır.
Eğitim Hizmetleri: Engelli çocuklar için özel olarak yapılandırılmış okulları ve mesleki eğitim programlarıyla Heliomare, bireylerin bilgi ve becerilerini artırarak bağımsız bir hayat için altyapı sağlar.
İş Hayatına Katılım: “Arbeidsintegratie” programlarıyla bireylerin iş gücüne yeniden dahil olmasını teşvik eder, mesleki rehabilitasyon ve yönlendirme sağlar.
AVRUPA STANDARTLARININ ÜZERİNDE BİR YAPI
Heliomare, 2003 yılından bu yana Avrupa Rehabilitasyon Platformu (EPR) üyesidir. Bu üyelik, kurumun Avrupa çapında bilgi ve deneyim alışverişinde bulunduğu, farklı ülkelerden uzmanlarla ortak projeler yürüttüğü bir ağın parçası olduğunu göstermektedir. Bu platform sayesinde Hollanda’nın sağlık ve sosyal hizmetler konusundaki deneyimi başka ülkelere de taşınırken, Heliomare de kendi uygulamalarını geliştirme fırsatı bulmaktadır.
GEÇMİŞTEN GELECEĞE: 90 YILLIK BİR SERÜVEN
Heliomare’in tarihçesi, çağdaş sağlık hizmetlerinin evrimini de gözler önüne seriyor. 1930’larda tüberküloz sanatoryumu olarak başlayan bu yolculuk, 1958 yılında resmî rehabilitasyon merkezi statüsüne ulaşarak yönünü değiştirmiştir. 1980’lerden itibaren çocuklara yönelik hizmetlerin artırılması, mesleki eğitimin sisteme entegre edilmesi ve bağımsız yaşam alanlarının inşa edilmesiyle Heliomare, çok boyutlu bir organizasyon haline gelmiştir.
2000’li yıllarda spor, psikolojik destek, ileri teknoloji destekli tedaviler, pandemiye özel reabilitasyon üniteleri gibi alanlarda yapılan yatırımlar, kurumun her zaman zamanın ihtiyaçlarına cevap verdiğini göstermektedir. Bugün Heliomare, yalnızca Hollanda’nın değil, Avrupa’nın en kapsamlı ve saygın rehabilitasyon merkezlerinden biri olarak hizmet vermeye devam etmektedir.
TÜRKİYE İÇİN BİR İLHAM KAYNAĞI
Türkiye’de bırakın rehabilitasyonu, uzun yıllar boyunca klinik hizmetlerinin bile sınırlı kaldığı dönemler yaşanmıştır. Böyle bir ortamdan bakıldığında, Heliomare gibi bir kurumun varlığı ve sürdürülebilir başarısı, yalnızca hayranlık değil, aynı zamanda ilham da uyandırmaktadır. Kamusal iradenin, sivil toplumun ve profesyonel uzmanlığın birleşimiyle inşa edilen bu kurum, Türkiye’de benzer yapıların kurulması için bir model olabilir.
ELBETTE Kİ TÜRKİYE’DE DE VAR
(Merkez’in kendi anlatımıyla)
TSK ELELE VAKFI ÖZEL EĞİTİM VE REHABiLiTASYON MERKEZİ
Ağustos 2003‘ten TSK Sağlık Vakfı’nın bünyesinde hizmet veremeye başlayan merkez; 30 Haziran 2013 tarihinden itibaren TSK Elele Vakfı tarafından kamu yararı gözetilerek ve kar amacı güdülmeden işletilen bir vakıf kuruluşudur.
TSK Elele Vakfı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde 573 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararname’de tanımlanan özel eğitime gereksinimi olan çocuklara eğitim verilmektedir. Kurulduğu günden bugüne merkezler; yaşıtlarından farklı, yetersizliklere sahip, özel eğitime gereksinimi olan tüm çocuklara ve onların ailelerine hizmet vermektedir. Ayrıca öğrenciler ile farklı eğitim ortamlarında bulunan öğretmenler için de özel eğitim destek hizmetleri sunulmaktadır.
Ankara S.B.Ü. Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yerleşkesinde hizmet veren merkezde ; Milli Eğitim Bakanlığı’nın müfredat programına göre ve Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunca Onaylanmış;
*Zihin Engelliler Destek Eğitim Programı,
*Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı,
*Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Eğitim Programı,
*İşitme Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı,
*Bedensel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı uygulanmaktadır.
Merkezde Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunca onaylanan yukarıdaki 5 temel program dışında; öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda üniversitelerle iş birliği içinde yeni oluşturulan eğitim programları da uygulanmaktadır. Bu programlar: PECS (Resim Değiş-Tokuşuna Dayalı İletişim Sistemi), Küçük Adımlar, Etkinlik Çizelgeleri, OÇİDEP (Otistik Çocuklar İçin Davranışsal Eğitim Programı), PARE (Plansız Anı Resimleme Eğitimi), Duyu Terapi (SensoryİntegrationTherapy), Hipoterapi (Atla terapi) ve Oyun Terapisi çalışmalarıdır. Merkezde İş Eğitim Bölümü de bulunmaktadır. Bu bölümde 15 yaş ve üstü engellilere meslek edinebilmeleri için Mesleki Rehabilitasyon ve İş-Uğraşı Eğitimi verilmektedir.
İş-Eğitim bölümü, 10 ayrı atölyede toplam 100 öğrenciye mesleki rehabilitasyon hizmeti verilebilecek kapasitededir. İş eğitim bölümünde Seramik, Müzik, Beden eğitimi, El Sanatları, Giyim, Bilgisayar, Resim, Ebru, Tiyatro, Mutfak Sanatları atölyelerinde engelli bireylere mesleki eğitim, bağımsız yaşam ve toplumsal beceriler kazandırmak amaçlanmaktadır.
İş-Eğitim bölümünde beden eğitimi, el sanatları, giyim, tiyatro ve müzik branşlarında toplam 5 branş öğretmeni hizmet vermektedir.
Engelli öğrencilerin eğitiminde okul-aile iş birliğine azami özen gösterilerek, velilerle bireysel ve grup halinde aile eğitimleri sürekli olarak yapılmaktadır. Aile eğitimi çalışmalarında merkezin tüm dersliklerini kapsayan video kayıt sistemi kullanılmaktadır.
Psikolojik Danışma Birimi’nde engelli bireyler ve ailelerine yönelik psikolojik destek ve danışmanlık hizmeti sunulmaktadır. Ailelere, engelli öğrencilere ve engelli öğrencilerin kardeşlerine psikolojik destek çalışmaları yapılmaktadır.
TSK Elele Vakfı Özel Eğitim Rehabilitasyon Merkezleri; gerek bilimsel çalışmaları, gerek binaların fiziki şartları ve gerekse profesyonel ve alanında uzman eğitim kadrosu ve uyguladığı sistemli eğitim programlarıyla şu anda özel eğitim alanında Türkiye’de örnek bir eğitim kurumu haline gelmiştir.
HELİOMARE’NİN TÜRKİYE’YE ÖRNEK OLABİLECEK YÖNLERİ
MULTİDİSİPLİNER ENTEGRASYON
Heliomare’de sağlık, eğitim, mesleki rehabilitasyon ve spor hizmetleri aynı çatı altında entegre biçimde sunuluyor.
Bu yapı sayesinde bireyin tıbbi, psikolojik, eğitsel ve sosyal ihtiyaçlarına tek merkezde bütüncül yaklaşılıyor.
TSK Elele’de de kapsamlı hizmetler var, ancak hizmetler genelde kendi alanlarında daha çok ayrışık biçimde yapılandırılmıştır.
TOPLUMA KATILIM VE KAPSAYICILIK
Heliomare, bireyleri sadece rehabilite etmekle kalmıyor; onları bağımsız yaşam, istihdam ve toplumsal katılım için aktif şekilde destekliyor.
Engellilerin “sistemin dışında” değil, içinde üretken bireyler olmaları sağlanıyor.
Türkiye’de mesleki rehabilitasyon mevcut; ancak istihdama entegrasyon Heliomare kadar sistematik değil.
SÜREKLİLİK VE YAŞAM BOYU DESTEK
Heliomare, erken çocukluktan yaşlılığa kadar kesintisiz destek sunuyor.
Eğitim, terapi, iş hayatı, yaşam koçluğu gibi hizmetler ömür boyu izlenerek sürdürülüyor.
Türkiye’de ise genellikle okul çağı ve genç yetişkinliğe odaklanan programlar öne çıkıyor.
TOPLUMSAL FARKINDALIK VE YAYILIM
Heliomare yalnızca kendi bünyesinde değil, çevre okullar, işyerleri ve toplum kurumlarıyla da iş birliği yaparak, kapsayıcı bir toplum inşa etmeye çalışıyor.
Bu model, engellilik konusunda toplumun bilinçlenmesini ve dönüşmesini de hedefliyor.
Türkiye’de bu tür yaygınlaştırma çabaları sınırlı kalabiliyor.
YENİLİKÇİ TEKNOLOJİLERİN KULLANIMI
Heliomare, robotik destekli yürüyüş sistemleri, VR temelli terapi araçları, gelişmiş duyu odaları gibi birçok ileri teknolojiyi aktif kullanıyor.
Türkiye’de teknoloji kullanımı her geçen gün artsa da, Heliomare’deki gibi sistematik ve sürekli teknoloji entegrasyonu yaygın değil.
En son diyebileceğim, TSK Elele Vakfı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Türkiye’de örnek bir yapı olsa da; Heliomare’nin entegrasyon düzeyi, toplumla bütünleşik yapısı, yaşam boyu izleme kapasitesi ve teknolojiyle desteklenen bireysel rehabilitasyon modelleri, Türkiye’deki benzer kurumlar için ilham verici olabilir.
*****************
HIJ GING, MAAR KEERDE TERUG: MEHMET TÜTÜNCÜ KEERT TERUG VAN DE RAND VAN DE DOOD, MAAR ZIJN DROMEN STAAN NOG RECHT
De in Nederland wonende historisch onderzoeker Mehmet Tütüncü heeft zijn naam onder tientallen publicaties gezet. Wat zou er gebeuren met twee grote projecten die hij voor de toekomst gepland had?
Een interview met een bijzondere man die van de dood terugkeerde en nu verblijft in een revalidatiecentrum dat tot de wereldtop behoort.
Het genoemde revalidatiecentrum, Heliomare, werd opgericht in 1932 op een moment dat er in Turkije nog een groot tekort aan klinieken was.
Geschreven door İlhan KARAÇAY:
Een naam die in de Nederlandse archieven geduldig op zoek gaat naar de verloren sporen van Turkije, die de Ottomaanse voetafdrukken in Europa documenteert, en die tientallen publicaties heeft geschreven die het verleden verlichten: Mehmet Tütüncü. Hij is niet alleen een historicus, maar ook een wachter van het collectieve geheugen. Een vrijwillige geleerde die vergeten documenten uit de duistere hoeken van het verleden aan het licht brengt en ze in het geheugen van vandaag graveert.
Maar het leven schonk Mehmet een van de grillen van de geschiedenis. Een plotselinge hersenbloeding vorige week bracht hem oog in oog met de dood. Een verlamming aan zijn linkerzijde trok een streep door zijn dromen. De eerste dagen bracht hij door op de intensive care. Zijn dierbaren vroegen zich af: “Zal hij ooit nog bij ons zijn?”
Gelukkig ging hij, maar hij keerde terug.
Maar hij keerde terug met een schrijnende vraag achter zich latend: Wat als hij niet was teruggekeerd?
Wat als…
Wat zou er zijn gebeurd met de Turkse Bibliotheek die in Haarlem zou worden opgericht?
Wat zou het lot zijn geweest van het Turkije Museum dat in een buitenwijk van Haarlem zou worden geopend?
Beide projecten waren ondertekend en de bouwwerkzaamheden bevonden zich in een vergevorderd stadium. Als Mehmet Tütüncü niet uit die ziekenhuisbed was teruggekeerd, zouden deze twee culturele instellingen slechts als onafgemaakte dromen zijn blijven bestaan.
Gelukkig gebeurde dat niet. Hij slaagde erin terug te keren naar zijn ongeschreven boeken, zijn ongeopende tentoonstellingen en zijn nog niet geopende museum.
En nu klampt hij zich opnieuw vast aan het leven in het zeer bijzondere Heliomare Revalidatiecentrum.
Toen ik hem bezocht, was hij zoals altijd hoopvol. Zijn lichaam was moe, maar zijn blik was levendig. “Er is nog zoveel te schrijven,” fluisterde hij. En op dat moment besefte ik: deze man redt niet alleen het verleden, maar ook de toekomst.
Precies op dat punt moet ik u vertellen over Heliomare, het centrum dat het toneel is van Mehmet’s wedergeboorte.
Want het is niet zomaar een behandelcentrum, het is een plek waar dromen opnieuw vorm krijgen…
(Straks stel ik Heliomare aan u voor.)
Geschiedenis beleven is één ding, geschiedenis schrijven is een ander talent. Maar Mehmet Tütüncü heeft beide gedaan. Hij heeft het beleefd én beschreven. Soms in de Ottomaanse archieven, soms tussen stoffige documenten in Nederland, en soms in de onbekende steegjes van Istanbul…
Hij bracht de 400 jaar oude betrekkingen tussen Turkije en Nederland met documenten aan het licht. Hij schreef het verhaal van hoe Atatürk bij het oprichten van de Turkse Centrale Bank hulp vroeg aan Nederland, en hoe de directeur van de Nederlandse Centrale Bank, Gerard Vissering, op deze oproep reageerde en naar Ankara reisde. Hij gaf ons niet alleen een boek, maar het economische geheugen van twee landen.
Opnieuw was hij het die het verhaal schreef van de familie Testa, die zich in de Ottomaanse tijd in Istanbul vestigde en nog steeds wordt herinnerd. Tütüncü documenteerde het verleden niet alleen, hij gaf het ook een ziel.
Nu heeft hij zelf een strijd tegen de tijd overleefd.
Na de hersenbloeding van vorige week raakte zijn linkerzijde verlamd. De eerste dagen bracht hij op de intensive care door. Het was onduidelijk of hij zou terugkeren. De dood was slechts een dunne lijn verwijderd.
Maar hij ging niet. Hij keerde terug.
En wat overbleef, waren de vragen die ik eerder stelde:
Wat als 400 jaar archiefkennis met hem verloren was gegaan?
Wat als het boek over Vissering nooit was geschreven?
Wat als de Turkse Bibliotheek en het Turkije Museum in Haarlem nooit werkelijkheid waren geworden en slechts op een plank als droom waren achtergebleven?
Daarom is Tütüncü’s terugkeer niet alleen de redding van een persoon, maar het voortbestaan van een cultureel erfgoed. Door terug te keren van de rand van de dood, bracht hij niet alleen zijn lichaam, maar ook de geschiedenis weer tot leven.
Toen ik hem zag, was zijn lichaam moe, maar zijn geest nog altijd sterk genoeg om de tijd te trotseren. “Het is nog niet voorbij,” zei hij tegen mij. “De bibliotheek zal openen, het museum zal gebouwd worden, de stem van de geschiedenis zal weerklinken.”
WAT ZULLEN DE NIEUWE TURKSE BIBLIOTHEEK EN HET TURKIJE MUSEUM IN HAARLEM BIEDEN?
De deuren zijn nog niet geopend. Maar in ons hoofd is het al tot leven gekomen; de planken zijn gevuld in onze verbeelding, de zalen al virtueel doorkruist. Want dit is niet slechts het resultaat van een architectonisch project, maar van een leven, een verzameling en een ideaal.
De jarenlange archiefinspanningen van Mehmet Tütüncü, zijn gepubliceerde werken en de culturele brug die hij heeft opgebouwd, worden nu tastbaar: een Turkse Bibliotheek en een Turkije Museum die in Haarlem zullen worden geopend.
DE TURKSE BIBLIOTHEEK: EEN STILLE REVOLUTIE VAN GEARCIVEERDE KENNIS
Deze bibliotheek zal zich niet beperken tot boeken en documenten. Het wordt een cultureel station gevormd door tientallen jaren van kennis en ervaring van Mehmet Tütüncü:
Originele kopieën en academische analyses van documenten over de diplomatieke betrekkingen tussen Turkije en Nederland
Boeken, onderzoeken en speciale uitgaven geschreven door Tütüncü
Een digitaal archief van handelsverordeningen, ambassadeursbrieven en consulaire rapporten uit de 16e en 17e eeuw
Seminars over de Turkse en Nederlandse taal en geschiedenis voor migranten generaties
Een open onderzoekscentrum voor geschiedenisliefhebbers en onderzoekers
De bibliotheek zal niet alleen licht werpen op het verleden, maar ook een ruimte bieden voor nieuwe generaties om zich met hun wortels te verbinden.
HET TURKIJE MUSEUM: EEN RUIMTE DIE CULTUREEL GEHEUGEN VERSTENT
Het geplande Turkije Museum zal geen klassiek etnografisch museum zijn. Integendeel, het wordt een moderne vertellende ruimte die het verhaal van een migratie, een samenwerking en een ontmoeting vertelt. Mogelijke afdelingen in het museum zijn:
Migratiezaal: Foto’s van Turkse arbeiders die sinds de jaren 60 naar Nederland kwamen, audioherinneringen, koffers van de eerste generatie, huiselijke voorwerpen, religieuze en sociale objecten
Atatürk en Vissering Kamer: Het leven van Gerard Vissering, die op uitnodiging van Atatürk hielp bij het oprichten van de Centrale Bank van Turkije, zijn reis naar Ankara, zijn observaties in Turkije en zijn bijdragen. Originele documenten, boeken, kaarten en diplomatieke correspondentie uit die tijd zullen hier worden tentoongesteld
Levantijns Istanbul: Nederlandse families die tijdens het Ottomaanse tijdperk in Istanbul woonden (zoals de familie Testa) en hun rol binnen de Ottomaanse samenleving
Galerij van Collectief Geheugen: Voorbeelden van vriendschap, handel en culturele interactie tussen Turkije en Nederland die eeuwen omspannen – schilderijen, brieven, diplomatieke geschenken en historische voorwerpen
Wat is het doel?
Het doel van deze twee instellingen is niet alleen om het verleden vast te leggen, maar ook om vanuit het verleden de toekomst vorm te geven. De bibliotheek en het museum geven samen de volgende boodschap: “Migratie is geen verlies; het is een erfenis. Diplomatie behoort niet alleen aan staten toe, maar leeft voort in het geheugen van de mensen.”
En uiteraard zit er achter deze grote visie een intense persoonlijke strijd:
Zelfs in een periode waarin hij ternauwernood aan de dood ontsnapte en opnieuw moest opstaan, gaf Mehmet Tütüncü zijn projecten niet op. Dit geeft deze instellingen een bijzondere betekenis.
HERINNERINGEN VAN TÜTÜNCÜ
Mehmet Tütüncü overhandigde een van zijn werken aan minister van Cultuur Günay Uslu. Tütüncü wordt algemeen geraadpleegd als expert op het gebied van de relaties tussen de westerse en de islamitische wereld. Naast zijn vele publicaties heeft hij aan talrijke tentoonstellingen en conferenties deelgenomen en deze ook vaak geleid.
De activiteiten van de familie Testa in Turkije, die liepen van 1261 tot ongeveer 1793, mogen niet worden onderschat. Deze begonnen als tolkdiensten voor het Ottomaanse Rijk en liepen uit tot functies op ministerieel niveau.
Mehmet Tütüncü heeft eerder een boek gepubliceerd over de familie Testa, die in Nederland bijzonder bekend is. De toenmalige ambassadeur in Den Haag, Şaban Dişli, werd samen met Tütüncü gefotografeerd bij leden van de familie Testa.
Over Testa, die volgens Tütüncü “de eerste Turks-Ottomaanse staatsburger in Nederland” was, schreef hij het boek Van de Bosporus naar de Zuiderzee: Gaspard Baron Testa. Tijdens de boekpresentatie, die de sfeer ademde van een samenkomst van bewonderaars van het Ottomaanse Huis, begroette onze ambassadeur Şaban Dişli de elite van rijke Nederlanders en historici met een liefde voor het oude Nederland.
Op 30 maart 2025 vond er een bijzondere ceremonie plaats in de belangrijkste katholieke kerk van Amsterdam, de Basiliek van de Heilige Nicolaas. Tijdens deze ceremonie werden enkele relikwieën officieel aan de kerk overgedragen en opengesteld voor het publiek. Deze basiliek, die in februari 2025 ook de status van co-kathedraal kreeg, werd met deze betekenisvolle gebeurtenis een spiritueel centrum binnen de katholieke wereld.
HET CV VAN MEHMET TÜTÜNCÜ
Naam: Mehmet Tütüncü Geboortedatum: 21 september 1962 Geboorteplaats: Karaman, Turkije E-mail: m.tutuncu@gmail.com Mobiel: +31 62 4255100 Opleiding: Promotie in economie en monetaire economie aan de Universiteit van Amsterdam
Talen:
– Nederlands (bijna als moedertaal)
– Turks (moedertaal)
– Engels (vloeiend in lezen, spreken en schrijven)
– Duits (vloeiend in spreken en lezen)
– Frans (gemiddeld in spreken en lezen)
– Arabisch (basislezen)
– Russisch (basislezen)
– Ottomaans Turks (lezen en schrijven)
I. Voorzitter van het Onderzoekscentrum voor de Turkse en Arabische Wereld
II. Voormalig voorzitter van de Stichting Vriendschap Oezbekistan-Nederland (UZNED) (2018–2020)
III. Gastspreker op talrijke conferenties
IV. Initiatiefnemer en organisator van tentoonstellingen over de Islam en het Westen in Nederland Enkele voorbeelden van projecten waaraan hij werkte:
– Rijksmuseum Volkenkunde Leiden (Tentoonstelling Verlangen naar Mekka)
– Museum De Lakenhal (adviseur internationale textielhandel)
– Maritiem Museum Rotterdam (Project over Nederlandse piraterij)
– Tropenmuseum Amsterdam (Verlangen naar Mekka)
– Nationaal Archief in Den Haag (zie motivatie)
V. Auteur van talloze boeken en artikelen (zie onderstaande publicatielijst)
VI. Tekstschrijver en adviseur voor diverse televisieprogramma’s en documentaires
– Het belang van nationale archieven, vooral voor mediterrane landen
– Prins en Pasja (2012)
– 400 Jaar Vriendschap (2018)
– Jan Janszoon alias Murad, van Haarlem naar Algiers
VII. Commentator bij Meesterwerken in Perspectief
SELECTIE VAN PUBLICATIES EN BOEKEN
Meer dan 400 jaar vriendschap: het Vriendschapsverdrag van 1612 tussen Nederland en Turkije
Het Verloren Panorama van Constantinopel in een huis in Heemstede
De familie Testa: tolken en diplomaten
Van de Bosporus naar de Zuiderzee
Vijf Jaar in Algiers: het dagboek van Thomas Hees
Ebubekir Efendi: het eerste Nederlands-Afrikaanse boek in Arabisch schrift, gedrukt in 1869 in Istanbul
Tıijd voor een nieuwe blik op het leven van Mehmet: Een uniek revalidatiecentrum
HELİOMARE: EEN MONUMENT VAN BESCHAVING IN DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG
In Nederland, een van de meest welvarende landen van Europa, staat al meer dan negentig jaar een bijzondere instelling overeind die menselijke waardigheid en zelfstandigheid centraal stelt: Heliomare. Sinds de oprichting in 1932 biedt dit unieke centrum onafgebroken zorg. Het is niet slechts een medisch instituut, maar ook een plaats waar hoop opnieuw wortel schiet en waar mensen hun zelfvertrouwen herwinnen een centrum van leven.
Het verhaal van Heliomare is tegelijk het verhaal van de moderne verzorgingsstaat en een mensgerichte gezondheidsvisie. De naam is afgeleid van de Oudgriekse woorden voor zon (Helios) en zee (Mare) – een verwijzing naar de eerste locatie in Wijk aan Zee, waar het begon als sanatorium voor tuberculosepatiënten. Met de tijd evolueerde het tot een filosofie die niet alleen ziekte, maar de mens centraal stelt.
Vandaag de dag is Heliomare een allesomvattend centrum waar mensen met een beperking of die na een ongeluk of ziekte hun leven opnieuw moeten opbouwen, samen met hun naasten, nieuwe perspectieven vinden.
EEN MENSELIJKE BENADERING: “NIEMAND MAG BUITEN DE BOOT VALLEN”
Het centrale principe van Heliomare is: “Niemand mag aan de zijlijn staan, iedereen moet kunnen deelnemen.”
Deze visie vormt de kern van de brede waaier aan diensten – van onderwijs tot revalidatie, van arbeidsintegratie tot sport en beweging. Heliomare is actief op meer dan 20 locaties in Noord-Holland en biedt een ecosysteem waarin mensen op alle levensgebieden volwaardig kunnen participeren.
Daarom is Heliomare niet slechts een zorginstelling, maar een centrum voor hernieuwd leven.
VAN REVALIDATIE TOT ONDERWIJS, VAN SPORT TOT WERK EN INTEGRATIE
Heliomare is een geïntegreerde organisatie die mensen van alle leeftijden bedient van kinderen tot ouderen. Revalidatie is het beginpunt voor mensen die kampen met fysieke of mentale uitdagingen. Wat Heliomare onderscheidt, is dat het niet stopt bij herstel, maar inzet op volledige maatschappelijke re-integratie.
Daarvoor biedt het:
Fysieke en neurologische revalidatie: geavanceerde therapieën voor mensen met letsel, ziekte of aangeboren beperkingen
Vroege interventieprogramma’s: ontwikkelingsondersteuning en diagnose voor kinderen van 0 tot 4 jaar
Sport en bewegingsprogramma’s: een sportcentrum gebaseerd op het principe “Sport is geen luxe, maar noodzaak”, dat fysieke vooruitgang en motivatie bevordert
Onderwijsdiensten: speciaal onderwijs en beroepsopleidingen voor jongeren met een beperking, die bijdragen aan zelfstandigheid
Arbeidsintegratieprogramma’s: hulp bij terugkeer naar de arbeidsmarkt, inclusief beroepsgerichte revalidatie en begeleiding
BOVEN EUROPESE STANDAARDEN
Sinds 2003 is Heliomare lid van het European Platform for Rehabilitation (EPR).
Deze lidmaatschap bewijst dat Heliomare een actieve rol speelt in kennisuitwisseling en samenwerking met specialisten uit andere landen. Zo draagt de Nederlandse ervaring bij aan Europese zorgsystemen, terwijl Heliomare zelf blijft innoveren.
EEN REIS VAN 90 JAAR: VAN SANATORIUM TOT MULTIDISCIPLINAIR CENTRUM
De geschiedenis van Heliomare weerspiegelt de evolutie van moderne gezondheidszorg.
Gestart in de jaren 1930 als sanatorium tegen tuberculose, werd het in 1958 officieel erkend als revalidatiecentrum. In de jaren ’80 kwamen er meer diensten voor kinderen bij, gevolgd door de integratie van beroepsopleidingen en de bouw van leefruimten voor zelfstandig wonen.
In de jaren 2000 volgden investeringen in sport, psychologische ondersteuning, technologiegestuurde behandelingen en speciale units voor pandemiezorg.
Tegenwoordig is Heliomare een van de meest toonaangevende en complete revalidatiecentra van Nederland – en zelfs van Europa.
EEN BRON VAN INSPIRATIE VOOR TURKIJE
In Turkije ontbraken lange tijd zelfs de basisvoorzieningen van klinische zorg, laat staan revalidatie. Vanuit dat perspectief is het bestaan en de duurzame impact van een centrum als Heliomare niet alleen bewonderenswaardig, maar ook inspirerend.
Een instelling als deze, gebouwd door een samenwerking tussen overheid, samenleving en deskundigen, zou als voorbeeld kunnen dienen voor soortgelijke initiatieven in Turkije.
NATUURLIJK BESTAAN ER OOK VOORBEELDEN IN TURKIJE
(In de woorden van het centrum zelf)
TSK ELELE STICHTING VOOR SPECIAAL ONDERWIJS EN REVALIDATIE
Het centrum begon zijn werkzaamheden in augustus 2003 onder de paraplu van de Gezondheidsstichting van de Turkse Strijdkrachten (TSK) en is sinds 30 juni 2013 een non-profit instelling van algemeen nut, beheerd door de TSK Elele Stichting.
Bij het centrum van de TSK Elele Stichting wordt onderwijs geboden aan kinderen die speciale onderwijsondersteuning nodig hebben, zoals gedefinieerd in het Besluit met Wetgevende Kracht nr. 573. Sinds de oprichting biedt het centrum diensten aan alle kinderen met speciale onderwijsbehoeften en hun families. Er wordt ook ondersteuning geboden aan leerkrachten die werken met deze leerlingen in verschillende onderwijsomgevingen.
Het centrum, gevestigd op de campus van het Gülhane Universitair Onderwijs- en Onderzoeksziekenhuis in Ankara, volgt het leerplan van het Ministerie van Onderwijs en werkt met programma’s die goedgekeurd zijn door de Onderwijs- en Vormingsraad van het Ministerie:
Ondersteuningsprogramma voor kinderen met verstandelijke beperkingen
Ondersteuningsprogramma voor pervasieve ontwikkelingsstoornissen
Ondersteuningsprogramma voor leerstoornissen
Ondersteuningsprogramma voor slechthorende leerlingen
Ondersteuningsprogramma voor lichamelijk beperkte leerlingen
Naast deze vijf hoofdprogramma’s worden er, in samenwerking met universiteiten, ook nieuwe programma’s toegepast op basis van individuele behoeften van leerlingen, zoals:
PECS (Picture Exchange Communication System), Kleine Stappen, Activiteitenschema’s, OÇİDEP (Gedragsgericht Programma voor Autistische Kinderen), PARE (Spontaan Moment-Tekenonderwijs), Sensorische Integratietherapie, Hippotherapie (paardentherapie) en Speltherapie.
Er is ook een afdeling voor beroepsonderwijs in het centrum. Hier krijgen jongeren van 15 jaar en ouder met een beperking beroepsgerichte revalidatie en arbeidstraining.
In tien verschillende ateliers worden tot 100 leerlingen ondersteund. Hier worden zij opgeleid in vakgebieden als keramiek, muziek, lichamelijke opvoeding, handvaardigheid, mode, informatica, schilderen, ebru (marmerkunst), toneel en culinaire kunsten. Het doel is om hen beroepsvaardigheden, zelfstandigheid en sociale integratie bij te brengen.
In de afdeling beroepsonderwijs zijn vijf vakspecialisten actief.
Bij de opleiding van kinderen met een beperking wordt veel belang gehecht aan samenwerking met de ouders. Individuele en groepsgerichte oudertrainingen worden regelmatig georganiseerd. In alle klaslokalen wordt hiervoor een video-opnamesysteem gebruikt.
De afdeling Psychologische Begeleiding biedt psychologische ondersteuning en advies aan leerlingen met een beperking én hun families, inclusief broers en zussen.
Met zijn wetenschappelijke aanpak, moderne infrastructuur, professioneel personeel en systematische opleidingsmethodes geldt het centrum inmiddels als voorbeeldinstelling voor speciaal onderwijs in Turkije.
DE INSPIRATIE VAN HELIOMARE VOOR TURKIJE
MULTIDISCIPLINAIRE INTEGRATIE
Bij Heliomare worden gezondheidszorg, onderwijs, beroepsrevalidatie en sport op geïntegreerde wijze onder één dak aangeboden.
Zo kunnen de medische, psychologische, educatieve en sociale behoeften van individuen vanuit één centraal punt holistisch worden benaderd.
TSK Elele biedt ook uitgebreide diensten, maar deze zijn over het algemeen meer gescheiden georganiseerd per discipline.
MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE EN INCLUSIVITEIT
Heliomare streeft er niet alleen naar mensen te revalideren, maar ondersteunt hen actief bij een zelfstandig leven, werkgelegenheid en sociale deelname.
Mensen met een beperking worden niet aan de zijlijn gezet, maar kunnen volwaardig deelnemen aan de samenleving.
In Turkije bestaat ook arbeidsrevalidatie, maar integratie op de arbeidsmarkt is doorgaans minder systematisch dan bij Heliomare.
CONTINUÏTEIT EN LEVENSLOOPONDERSTEUNING
Heliomare biedt ondersteuning van vroege kindertijd tot op hoge leeftijd.
Diensten als onderwijs, therapie, werkcoaching en levensbegeleiding worden levenslang opgevolgd.
In Turkije ligt de nadruk vaker op schoolgaande kinderen en jongvolwassenen.
MAATSCHAPPELIJKE BEWUSTWORDING EN VERSPREIDING
Heliomare werkt ook actief samen met scholen, bedrijven en maatschappelijke instellingen buiten de eigen organisatie, om een inclusieve samenleving op te bouwen.
Deze aanpak richt zich ook op maatschappelijke bewustwording rond handicap.
In Turkije blijven dit soort outreach-inspanningen vaak beperkt.
INNOVATIEVE TECHNOLOGIE
Heliomare maakt actief gebruik van geavanceerde technologieën zoals robotondersteunde looptraining, VR-gebaseerde therapieën en geavanceerde zintuigkamers.
Hoewel technologiegebruik in Turkije toeneemt, is de structurele en systematische integratie ervan – zoals bij Heliomare – nog niet wijdverbreid.
TOT SLOT
Hoewel het TSK Elele Revalidatiecentrum al een uitstekend voorbeeld is binnen Turkije, kunnen de geïntegreerde aanpak, maatschappelijke verankering, levensloopbegeleiding en technologische innovatie van Heliomare als inspirerend model dienen voor toekomstige instellingen in Turkije.
TESTA ailesinin 1261’den 1793’lere kadar süren Türkiye’deki faaliyetleri, küçümsenecek faaliyetler değildi. Osmanlı Devleti nezdinde tercümanlık görevlerinden başlayarak, Bakanlığa kadar uzanan faaliyetlerdi bunlar…
